Rusya ve Ukrayna arasında süregelen savaş 7 Ağustos’ta Rusya’nın Kursk bölgesine sıçramıştı. İçinde doğalgaz ölçüm tesisleri de barındıran Soca kenti de çatışmalara sahne olmuştu. Ukrayna Mayıs 2022’de Avrupa’ya giden Rus doğal gazının üçte birinin geçtiği Sohranivka dağıtım noktasında sevkiyatı durdurarak sadece Suca üstünden sevkiyat sağlıyordu.
Rus enerji şirketi Gazprom’un temsilcisi Sergey Kupriyanov Kursk’de yaşanan yeni gelişmeleri değerlendirdi. Rus şirketin temsilcisi çatışmaların fiyatları yükselttiğini ve bu yükseliş eğiliminin devam edeceğini söyledi.
Ani kesinti beklentisi var
Kursk bölgesinde yaşanan çatışmalar dünyanın önemli doğalgaz ihracatçılarından Rusya’nın ihracata devam edip etmeyeceği konusunda endişelere sebep oldu. Reuters’da yayınlanan bir habere göre Rusya’da bulunan Suca kentine yakın bölgelere sıçrayan savaş Rusya’dan Ukrayna’ya giden doğalgazı etkileyebilir. Rusya’nın Gazprom şirketi ve Ukrayna arasında imzalanan anlaşmanın beş senelik süresi bitmeden savaşın ani kesintiye yol açması gündemde.
Ukrayna’dan da geçen doğalgaz yolu Rusya’dan Avrupa’ya giden gazın da geçiş noktası. Kiev’in yaptığı açıklamalara göre Ukrayna’nın bu sene sonunda tarihi dolacak anlaşmayı uzatmak ve yenilemek gibi bir talebi yok.
Rusya konuyla ilgili yaptığı açıklamada Ukrayna’nın saldırılarının Suca’nın da içinde bulunduğu güney sınırlarını artık ihlal ettiğini belirtti. Rusya’nın askeri yetkililerinin yaptığı açıklamalarda Ukrayna’nın Suca’da bulunan bir gaz ölçüm tesisine elkoyduğu iddia edildi. Suca yakınlarında gerçekleşen çatışmaların durumu etkileyebileceği düşünülüyor.
Doğalgazın transferinden sorumlu şirket Gazprom bütün operasyonların normal şekilde devam edeceğini açıkladı. Energy Aspects adlı bir danışmanlık şirketinin başkanı James Waddell’e göre ise Gazprom’un savaşı bahane ederek kesinti yapması mümkün. Waddell şirket istediği takdirde yasal mevzuatın kesintiye alan açacağını da ekledi.
Suca’dan gelen doğalgazdan kimler faydalanıyor?
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin çoğu Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle Rusya’dan aldıkları doğalgazı azaltmıştı. Ukrayna üzerinden doğalgaz alan bazı ülkeler Avusturya, Slovakya, İtalya, Hırvatistan, Macaristan, Slovenya ve Moldova idi. AB’nin en yoksul ülkelerinden Moldova geçen sene Gazprom ile ilişkisini keserek doğalgazı Avrupa pazarından satın almaya başlamıştı. Hırvatistan doğalgaz ithalatını minimum seviyelerde tutarken Slovenya geçen seneden itibaren neredeyse sıfıra düşürmüştü.
Savaş sebebiyle Ukrayna yanlısı AB ülkeleri doğalgaz alımını düşürmeye karar vermişti. Bunun üzerine Avrupa Komisyonu, geçen sene yaptığı açıklamada Rusya’dan gelen doğalgazın alternatiflerinin bulunduğunu söylemişti. Azerbaycan’dan gelen boru hatları da diğer ülkeler için konuşulmuştu. İsmi paylaşılmayan Azeri yetkililere göre de AB ülkeleri, her ihtimale karşı Azerbaycan ile de görüşmelerini sürdürüyor.
İhracat kesilirse Rusya para kaybedecek
Rusya’nın 2025 yılında Avrupa’ya 1.000 metreküp başına 320 dolarlık ortalama gaz fiyatı beklentisine dayanarak ihracatın durması durumunda yıllık yaklaşık 4,5 milyar dolar kaybedebileceği belirtiliyor. Gazprom’un verilerine göre Rusya’nın Ukrayna üzerinden Avrupa’ya yaptığı günlük ihracat şu anda 40 milyon metreküpün üstünde.
