Deprem harcamalarının yanı sıra memur ve emeklilere yapılan zamlarla bütçe açığının çok daha fazla yükselmesi riski Hazine ve Maliye Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Merkez Bankası’nın parasal sıkılaştırmayı hızlandırırken bankaların reel sektörü fonlamada çekingen davrandığı bir dönemde, Hazine ve Maliye Bakanlığı 2023 Temmuz sonu itibarıyla 887 milyar 569 milyon TL’ye ulaşmış olan tahsil edilememiş vergi alacağının peşine düştü.
Torba kanunla kamunun ek borçlanma yetkisi 2 trilyon 181 milyar liraya yükseltilmiş olmasına rağmen daha az borçlanmak isteyen Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi müfettişleri ve vergi daireleri aracılığıyla büyük bir borç tahsilat hamlesi başlattı. Vergi uzmanı Dr. Nedim Türkmen’in verdiği bilgiye göre önce borçlu mükellefler vergi dairelerine görüşmeye çağırılıyor ve borcun en az yarısını peşin, kalanını ise yılbaşına kadar ödemeleri isteniyor.
Haciz işlemleri geçen hafta başlatıldı
Ekonomi gazetesinden Hüseyin Gökçe’nin haberine göre de Maliye’nin uyarılarına karşılık peşin ödeme yapmayan mükelleflere ise geçtiğimiz hafta itibarıyla haciz işlemi başlatıldı. Bu kapsamda en kolay haciz araçlara ve taşınmazlara uygulanabildiği için trafik ve tapu dairelerine mükellefler için haciz yazıları da gönderildi. Bu arada banka hesaplarına yönelik haciz işlemleri de başlatıldı. Bunların yeterli olmaması halinde ise BA-BS formları (mal/hizmet alım ve satımına yönelik beyan ) üzerinden iş yapılan firmalara bildirimde bulunulduğu vurgulanıyor.
İşletme sermayesi olarak kullanıyorlar
Tahsil edilemeyen alacaklar arasında 330 milyar 792 milyon 885 bin TL ile dahilde alınan Katma Değer Vergisi (KDV) ilk sırada bulunuyor. Dr. Türkmen söz konusu vergiyle ilgili rakamın yüksekliği konusunda şunları söylüyor:
“Mükellef KDV’yi tahsil ettiği halde finansmana erişimdeki zorluklar nedeniyle bu paraya vergi dairesine yatırmayıp aylık yüzde 2,5 ceza ödeyip kredi gibi kullanıyor. Tahsil edilemeyen KDV akamın son yıllarda hızla artmasının nedeni budur.”
Bankalardan finansman bulamıyorlar
Vergi dairelerine çağırıldıktan sonra finansman ihtiyacının karşılanması için bankaların kapısını çalan mükelleflerin önemli bölümünün finansman temin edemiyor. Bankadan kredi alamayan mükelleflerin tecil ve taksitlendirme talepleri ise vergi dairelerinin yetki sınırları düşük olduğu için Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) gönderiyor ve bu durumda da yanıt süresi uzuyor.
Ekonomi gazetesi yazarı Abdullah Tolu’ya göre bu kapsamdaki alacağın 350 milyar TL’lik bölümünün tahsil kabiliyeti yok. Kalan kısmın 200 milyar TL’lik bölümü de yapılandırılmış. bulunmadığını dile getiren Tolu, kalan kısmın da 200 milyar lirasının yapılandırıldığını belirtti. Bu süreçte her iki mükelleften birinin cari dönem borcunu ödemediğini ifade eden Tolu, bu dönemde tahsilat oranının yüzde 51’e kadar söylüyor.
