Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye’de vergi tabanını genişletmeye ve gelir vergisi tahsilatını arttırmaya çalışıyor.
Türkiye’de aslında bir gelir elde eden herkesin bu gelirinden vergi ödemesi gerekiyor ama fiiliyatta gelir vergisini temelde ücretli çalışanlar ödüyorlar, çünkü onların gelirleri daha kaynağında, işveren tarafından ödenmezden önce kesiliyor.
Oysa Türkiye’de ücretli çalışanlar dışında da geniş kesimler gelir elde ediyor ama bu kişiler ya vergi mükellefi olarak zaten hiç kayıt altında olmadıkları için ya da mükellef olsalar bile vergiden kaçınmanın, zaman zaman da vergi kaçırmanın yollarını bulabildikleri için gelir vergisi ödemiyorlar.
Son dönemde kayıt dışında olan kesimlerden biri çok göze batıyor: İnternet içerik üreticileri. Onlar daha çok “sosyal medya fenomeni” diye bilinenler. Bir kısmı doğrudan reklam faaliyeti yapıyor, Maliye onları daha kolay yakalıyor. Ama bir de YouTube’da veya TikTok’ta içerik üretenler var.
Maliye bu gibi kişileri vergi mükellefi yapabilmek için bir teşvik programı açıkladı. Buna göre “internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ve bu ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenler”in yıllık gelirlerinin ilk 4 milyon 300 bin lirası gelir vergisinden istisna edilecek, bu kişiler kayda girmeleri durumunda edindikleri gelirlerin yattığı banka hesaplarından direkt yüzde 15 kesintiyle başka hiçbir vergi ödemeden yükümlülükten kurtulmuş olacaklar.
Aslında normal şartlarda ve diğer bütün mükellefler için yıllık kazancın ilk 158 bin liralık kısmından yüzde 15, yani 23 bin 700 lira; 330 bin liraya kadar gelirlerin (ilk 158 bini hariç kısmı için) yüzde 20; 800 bin liraya kadar olan gelirlerde ilk 330 bin için 58 bin 100 lira, geri kalan için yüzde 27; 4 milyon 300 bin liraya kadar gelirlerin ilk 800 bin lirası için 185 bin lira, kalanı için yüzde 35 ve 4 milyon 300 bini aşan gelirler için, ilk 4 milyon 300 binden alınan 1 milyon 410 bin lira ve fazlası için de yüzde 40 oranında vergi alınıyor.
Yani, içerik üreticileri bu yıl için Maliye’nin belirlediği 4 milyon 300 bin lira gelir elde ettiklerinde normalde 1 milyon 410 bin lira vergi ödeyecekken uygulanan bu teşvik sayesinde sadece 645 bin lira vergi ödemiş olacaklar.
Bir karşılaştırma için söyleyelim: Ücretli çalışan bir kişinin yıllık vergi matrahı 4 milyon 300 bin lira olsaydı, o 1 milyon 378 bin lira vergi ödeyecekti. Yani, içerik üreticileri ve yazılımcılar, işçiler kadar bile vergi ödemeyecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı bu konuda bir de rehber yayınladı. Rehbere bu linkten ulaşılabilir.