Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) beklentilerin üzerinde açıklanan enflasyon verisinden sonra yayınladığı 2024 Şubat Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda gıda, hizmet ve enerji grubundaki artışlara dikkat çekti. Bankanın önceki aylandaki gibi kırmızı et ile taze meyve ve sebze fiyatlarına vurgu yaptığı görüldü. TCMB raporda enflasyonu artıran şu konuları dile getirdi:
-Yıllık enflasyon, hizmet sektöründe belirgin olmak üzere, tüm ana gruplarda yükseldi. Aylık bazda ise gıda ve hizmet grupları fiyat artışlarıyla öne çıktı.
-Gıda grubu aylık fiyat artışı genele yayılarak güçlendi, doğrudan etkilerinin yanı sıra yemek hizmetleri kanalıyla dolaylı olarak da manşet enflasyonu olumsuz etkilemeye devam etti.
-Lokanta-otel grubunda başta kırmızı et olmak üzere gıda fiyatlarındaki artışların etkileri belirleyici oldu.
-Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aylık fiyat artışı yüzde 8,25 ile bir önceki aya kıyasla güçlendi, yıllık enflasyon 1,41 puan artarak yüzde 71,12 seviyesinde gerçekleşti.
-Aylık fiyat artışları alt gruplar geneline yayılırken yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada yüksek baz etkisiyle 2,94 puan düşerek yüzde 84,41’e geriledi, işlenmiş gıdada ise 4,09 puan artarak yüzde 60,42 oldu.
-Mevsimsellikten arındırılmış verilerle bir önceki ay sebze kaynaklı kısmi bir düzeltme izlenen taze meyve sebze fiyatlarında bu dönemde sebze fiyatları öncülüğünde yüksek bir artış gözlendi.
-Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı et fiyatlarında yükseliş devam etti, beyaz et fiyatlarındaki artış bir miktar hızlandı, bakliyat ve pirinç diğer dikkat çeken alt kalemler oldu. Böylelikle, işlenmemiş gıda fiyatları aylık bazda yüzde 9,30 oranında yükseldi. Aylık enflasyonun yüzde 7,29 oranında gerçekleştiği işlenmiş gıda grubunda ise ekmek-tahıllarda fiyat artışları kuvvetlendi. Kırmızı et fiyatlarının etkilediği işlenmiş et ürünlerinde yüksek artışlar devam etti, çiğ süt referans fiyat ayarlamasına bağlı olarak süt ve süt ürünlerindeki fiyat artışları da belirgin oldu.
Kızıldeniz’deki jeopolitik gelişmeler belirleyici oldu
-Enerji grubu aylık fiyat artışının ana belirleyicisi Kızıldeniz’deki jeopolitik gelişmelerle yükselen petrol fiyatları ile Türk Lirasının seyrini takiben akaryakıt kalemi oldu.
-Ücret ayarlamalarının ve geriye doğru endeksleme eğiliminin devam eden yansımalarıyla hizmet grubunda genele yayılan fiyat artışları sürdü, aylık hizmet enflasyonu bir önceki aya kıyasla önemli ölçüde zayıflamakla birlikte yüksek seyretti.
-Hizmet grubunda, kira ve lokanta-otel fiyatlarında güçlü aylık artış eğilimi devam ederken bu dönemde eğitim ve haberleşme hizmetleri de fiyat artışlarıyla dikkat çekti.
-Fiyat artışları işlenmiş gıdada ocak ayına göre güçlendi.
-Ocak ayında önemli ölçüde yükselen kira alt grubunda aylık artış yüzde 7,06 ile güçlü seyretmiş, bu alt grupta yıllık enflasyon 9,09 puan artışla yüzde 120,93 seviyesine ulaştı.
-Haberleşme alt grubunda aylık fiyat artışı yüzde 6,27 ile yüksek bir oranda gerçekleşti. Bu bu gelişmede cep telefonuyla yapılan görüşme ile internet ücretlerindeki artışlar belirleyici oldu.
-Diğer hizmetler alt grubunda, eğitim, paket tur, bakım-onarım, sigorta ve sağlık hizmetleri fiyatları öne çıktı, Eğitim hizmetlerinde aylık fiyat artışı özel okul ücretleri nedeniyle yüzde 12,76 ile bir önceki yılın aynı dönemine göre yüksek artış gösterdi.
