Merkez Bankası’nın (TCMB), hacmiyle adeta saatli bir bomba haline gelen kur korumalı mevduattan (KKM) çıkış stratejisi için belirlediği düzenlemeler resmi verilere yansımaya başladı. KKM TL mevduat ve katılma hesaplarındaki tutar 25 Ağustos ile son bulan haftada ocak ayından bu yana ilk kez geriledi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık bülteninde yer alan bilgilere göre, KKM TL mevduat ve katılma hesapları 3 trilyon 405 milyar TL’den 3 trilyon 368,7 milyar TL’ye (124,3 milyar dolar) indi. Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı ise 4,7 milyar dolarla Aralık 2021’den bu yana en hızlı artışı kaydetti. Son artışla birlikte toplam döviz mevduatı 178,6 milyar dolara yükseldi.
Birkaç gündür Merkez Bankası’nın geçen haftaki 5,2 milyar dolarlık döviz satışının nedeninin KKM’den çıkanların döviz alması olduğunu vurgulayan Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, verinin bunu doğruladığını belirterek, şunu şöyledi:
Aşağıdaki paylaşım da geçen hafta KKM dönüşlerinin büyük oranda dövize geçtiğine, dolayısıyla TCMB’nin 5,2 milyar$ döviz satışının bununla ilişkili olduğuna işaret ediyor.
Bu konudaki kafa karışıklığını gidermek için Merkez Bankasının birinci elden iletişim yapmasında fayda var. https://t.co/3r6YAIxph7
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) September 1, 2023
Dolarizasyon yüzde 68,4’e çıktı
Finansal piyasa uzmanları ve ekonomistler, KKM’deki düşüşü sosyal medya hesaplarından yorumladılar. Finansal piyasa uzmanı İris Cibre’nin paylaşımı şöyle:
25 Ağustos haftası KKM de 39,3 Milyar TL’lik düşüş var
DTH’a giden para 4.7 Milyar USD 1,5 Milyar USD’ı KKM den
Dolarizasyon 68,4% pic.twitter.com/zvZOPYyheK
— İris Cibre 🐦 (@iriscibre) September 1, 2023
Bankalar için dönüşüm hedefi iki katına çıkarılmıştı
TCMB kur korumalı mevduat ile ilgili olarak bankaların KKM’nin azaltmasını amaçlayan kararlar almıştı. Bankalar için gerçek kişi dönüşüm hesaplarından vadeli TL’ye dönüşüm hedefi yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildi. Yeni bir adım daha atılarak bankalara yeni açacakları döviz dönüşümlü mevduatları da dönüşüm hedefine sayma imkanı getirildi.
TCMB’nin KKM hesaplarına ilişkin verdiği talimatın ardından bankalar harekete geçerek KKM vadesi dolan müşterilerini TL mevduat hesabına geçmeye davet etmeye başladı. Kamu bankalarında TL vadeli mevduat faizi yüzde 35-37’e çıktı. TL vadeli mevduat için faizler yükselirken ilk etapta bazı özel bankalar da vadesine ve büyüklüğüne göre TL vadeli mevduat faiz oranını yüzde 33-42’ye yükseltti.
