Sözcü yazarı Ege Cansen’in “KKM’nin Merkez Bankası’na maliyeti sıfırdır” başlıklı yazısıyla başlattığı polemik sürüyor. Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Fatih Özatay gibi isimlerin kur korumalı mevduatın (KKM) Merkez Bankası’na maliyetiyle ilgili olarak sosyal medya hesapları üzerinden yaptıkları yorumlara Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Refet Gürkaynak da katıldı. Gürkaynak, Twitter’dan paylaştığı bilgiselde Ege Cansen gibi bir örnek üzerinden hareket ederek, KKM sahibine ödenen kur farkını Merkez Bankası’nın ödediğine dikkat çekti. Merkez Bankası’nın kur farkı kadar zarar edeceğini vurgulayan Gürkaynak, “Anlıyoruz ki finansal hokkabazlık iktisat politikası uzmanlığını ikame etmediği gibi, muhasebe de iktisat ve finans okur yazarlığını ikame etmiyor. KKM bu ülkeye büyük maliyet yaratmış, vergi veren herkesten KKM yapacak birikimi olana servet aktarmış bir rezalettir” dedi. Gürkaynak, ayrıca “Deminki tweet dizisini okuyup MB’nin aldığı dövizi sattığı durumdaki maliyetinin TL’den KKM ile aynı olduğunu görenlere madalya” yorumunu yaptı.
KKM’nin maliyeti üzerine bir seri:
(fFaizin sıfır olduğu durumu düşünmek daha kolay, tavsiye ederim.)
1. TL’den dönen KKM. Burada X hanım TL hesabını KKM’ye aktarıyor. Vadesinde kur faizden hızlı yükseldiyse aradaki fark kadar fazladan ödeme alıyor. Buradaki maliyet açık.— Refet Gürkaynak (@RefetGurkaynak) September 2, 2023
Gürkaynak’ın paylaşımını alıntılayan Turkey Data Monitor Kurucu Ortağı, Global Source Türkiye Danışmanı ve Koç Üniversitesi yarı zamanlı Öğretim Üyesi Dr. Murat Üçer de aşağıdaki tabloyla birlikte şu yorumu yaptı: “Bir ufak görsel ekleme yapayım (yanlışsam da düzeltin): TCMB analitik bilançosunda “diğer/diğer” kalemi (=yaklaşık bankanın kâr/zarar hesabı) patlıyor, bu da maliyetin direkt göstergesi zaten.”
‘KKM rezil bir grup iktisat politikasının hem parçası hem de fonlayıcısı oldu’
Gürkaynak gelen yorumlar üzerine yeni bir tweet serisi başlatarak, “kumarbaz amca” örneği üzerinden şunları söyledi:
“KKM’nin kazandırdıkları ve maliyeti üzerine, tekrar, kısaca. KKM yapanın dolar düşse de çıksa da dolar bazında kaybetmeyeceğini bilmesinin kıymeti büyük. Bunun parasal karşılığı opsiyon primi. Bedava opsiyon büyük transfer. Opsiyon hediyesi MB’ye ex ante zarar. Bu esnada baskılanan faizden derin negatif reel faizle kredi alan, MB kur düşük kalsın diye sattığı dövizi alan ex post kazandı. TL cinsi uzun vadeli tahvil tutanlar, genel olarak TL alacağı olanlar (mesela sabit gelirliler) reel kayıpta. Kumarbaz amcanız para bulamadığından uslanmış olsa, sonra bir yolunu bulup sizden 10 milyon borç alsa ve anında kaybetse, evi ve arabayı satıp size borcunu ödese, benim için fark etmediğine göre ona da maliyeti yok demezsiniz. KKM hem ortalamada hem bölüşümsel olarak korkunç sonuçları olmuş, kamuya çok maliyetli, rezil bir grup iktisat politikasının hem parçası hem de diğerlerinin sürdürülebilmesini sağlayan destekçisi ve fonlayıcısı olmuştur.”
KKM’nin kazandırdıkları ve maliyeti üzerine, tekrar, kısaca.
-KKM yapanın dolar düşse de çıksa da dolar bazında 8kaybetmeyeceğini bilmesinin kıymeti büyük. Bunun parasal karşılığı opsiyon primi. Bedava opsiyon büyük transfer. Opsiyon hediyesi MB’ye ex ante zarar.— Refet Gürkaynak (@RefetGurkaynak) September 3, 2023
Dr. Murat Üçer’in paylaşımı üzerine ekonomist Uğur Gürses de konuya dahil oldu. Gürses Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şunları söyledi:
KKM zararı üzerine…
Tartışmayı “filmin orta yerinden” başlatınca “muhasebe zararı yok” hapını yutan çok olabiliyor.
KKM başladığında (24 Aralık 2021) Merkez Bankası’nın döviz pozisyon açığı 55.6 milyar dolardı.
KKM başladıktan sonra ne oldu?
Merkez Bankası dövizden gelenleri,…— Uğur Gürses 🌞 (@ugurses) September 3, 2023
