Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan haziran ayı imalat sanayi kapasite kullanımı ve reel kesim güven endeksi birlikte düşmeye devam ediyor. 2024 yılı Haziran ayında mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 1,9 puan azalarak 100,5 ile “tehlike sınırı” olan 100’e dayandı. Ankette 100 üstü değerler iyimser görünüme, 100 altındaki değerler ise karamsar görünüme işaret ediyor.
2024 yılı Haziran ayında imalat sanayinde faaliyet gösteren bin 738 iş yeri tarafından İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen yanıtlar toplulaştırılarak yapılan değerlendirmeye göre imalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı da (KKO-MA) bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 76,2 seviyesinde gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmamış Kapasite Kullanım Oranı (KKO) bir önceki aya göre değişmeyerek yüzde 76,3 oldu. Mevsimsel etkilerden arındırılmış Kapasite Kullanım Oranı mayısta da bir önceki aya göre 0,4 puanlık düşüşle yüzde 76,6’ya gerilemişti.
Merkez Bankası Haziran 2024 dönemine ait İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi verileri haziran ayında sıkılaştırma politikalarının etkisiyle reel kesimin güveninin azalmaya devam ettiğini gösteriyor. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler satışların azalması nedeniyle endeksi artış yönünde etkilerken mevcut toplam sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki toplam istihdam, genel gidişat, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler ekonomideki sıkılaştırma ve tüketimi azalta girişimleri nedeniyle endeksi azalış yönünde etkiledi. Bu veriler önümüzdeki üç aya ilişkin beklentilerin bozulduğunu gösteriyor. Mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) bir önceki aya göre 2,6 puan azalarak 102,8 seviyesinde gerçekleşti.
Gelecek on iki ayda istihdam ve yatırım artışı beklentisi yavaşladı
Son üç aya yönelik değerlendirmelerde üretim hacminde ve ihracat sipariş miktarında artış bildirenler lehine olan seyrin bir önceki aya göre güçlendiği, iç piyasa sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin ise bir önceki aya göre zayıfladığı gözlendi. Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin bir önceki aya göre güçlendiği, mevcut mamul mal stokları seviyesinin mevsim normallerinin üstünde olduğu yönündeki değerlendirmelerin ise zayıfladığı görüldü.
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde üretim hacmi, ihracat sipariş miktarı ve iç piyasa sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyrin bir önceki aya göre zayıfladığı görüldü. Gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcaması ve gelecek üç aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin de bir önceki aya göre zayıfladığı gözlendi.
Ortalama birim maliyetlerde gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği, son üç ayda artış olduğunu bildirenler lehine olan seyrin ise zayıfladığı görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin de zayıfladığı gözlendi. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 1,0 puan azalarak yüzde 53,6 seviyesinde gerçekleşti. İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda bir önceki aya kıyasla daha kötümser olduğunu belirtenler lehine olan seyrin güçlendiği görüldü.
