İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı sahte dolar haberlerinin ardından İstanbul merkezli sahte para basımı ve dağıtımı konularının araştırılması amacıyla re’sen soruşturma başlattı. ATM’lerin ve para sayma makinelerinin ayırt edemediği sahte dolarların yastık altında tutulduktan sonra tekrar piyasaya sürüldüğü iddialarının ardından dün bazı döviz büroları ve bankalar 50 ve 100 dolar alımını durdurmuştu.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan “Sosyal medyada ve bazı basın yayın organlarında gündeme getirilen İstanbul merkezli sahte para basımı ve dağıtımı konularının araştırılması amacıyla Kaçakçılık Narkotik ve Ekonomik Suçlar Soruşturma Büromuzca resen soruşturma başlatılmıştır” açıklaması yapıldı.
Piyasada tahminlere göre 600 milyon dolar tutarında sahte 50 ve 100 dolar olduğu iddiaları ortalığı karıştırdı. döviz büroları ve bankalar 50 ve 100 dolarlık banknotların alımını durdurdu.
‘Bankacılık sektörü de sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar nedeniyle alarma geçti. Bir süredir ‘sahte dolar’ konusunda şubelere uyarılarda bulunan ancak alım-satım kararını şube inisiyatifine bırakan bazı bankalar, dün itibarıyla yeni duyuru yayımlayarak, “50 dolar ve eski basım 100 dolar” alımının geçici olarak durdurulduğunu bildirmişti.
Güneydoğu ve Bulgaristan’dan geliyor
Ele geçirilen 100 dolarlık sahte banknotun görüntüsünü Habertürk yayınladı.
Toplam tutar milyar doları aşabilir
Bankalar ve döviz büroları yaşanan bu olaylar üzerine fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdururken ilk başta piyasaya sokulan sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti. Ancak kaynaklar bu tutarın milyar doları aşabileceğine işaret ediyor. Sahte para tartışmaları nedeniyle döviz büroları ve bankalarda yüklü miktarlardaki döviz alım satımları durma noktasına geldi. Dün yaşananlarla ilgili konuşan Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver “Vatandaşların yanlış anlaşılmaya mahal vermemek adına ve mağduriyet yaşanmaması adına şu anda döviz büroları yetkili müesseseler 50 dolar ve beyaz bir önceki baskı olan 100 dolarların alım ve satımını bir müddet durdurdu. Bunlarla alakalı para sayma makinelerine yazlım güncellemeleri gelecek. Muhtemelen bir hafta 10 günü bulur diye tahmin ediyorum” dedi. Ünver, basılan sahte dolarların neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikte olduğunu dolayısıyla konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlamasının mümkün olmadığına vurgu yaparak şunları söyledi:
“İki para düşünün. Birini darphane basmış birini de darphane gibi bir yer basmış. Materyal, klişeler ve kâğıt kalitesi benzer yapıldığı için çok küçük detayları var. Bunları da uzmanlar ince ince, detaylı bir şekilde incelediğinde ortaya çıkıyor ve konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlaması zor. Piyasada neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikten bahsediyoruz. Çünkü cihazlardan geçiyor, ATM’lerden, banka para sayma makinelerinden geçiyor. Hepsi değil ama bazıları geçebiliyor. Dolayısıyla sektörümüz de buna yönelik böyle bir tedbir durumuna geçmiş durumda.”
Bu arada Kapalıçarşı’da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte “Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır” ifadesi yazıldı.
Sadece Güneydoğu sınırından değil Bulgaristan’dan da ülkeye giriş yapmış
Kaynaklar Habertürk’e toplam değerinin milyar doları aştığı düşünülen sahte dolarların ilk olarak Güneydoğu sınırından Türkiye’ye giriş yaptığının düşünüldüğünü belirtmişti ancak son günlerde ele geçirilen dolarların bir kısmının da Bulgaristan’dan ülkeye sokulduğu tahmin ediliyor. Sahte dolarlar tek bir noktada değil pek çok farklı noktadan ülkeye sokulmuş.
TÜYEMDER: Sahte para iddiaları abartılı
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Yöneti̇m Kurul Başkanı Mehti Şeren, piyasada dolaşıma giren sahte dolar banknotlar hakkında basın açıklaması yaptı. Şeren’in açıklamaları şu şekilde:
“Ben bir haftada 2 paraya rastladım, onlar da tespit ediliyor. Tamamı yalan ve asılsız. Sahte ve abartılı iddialarla ekonomik güveni sarsanlarla ilgili işlemler başlatılmalıdır. Buradaki en önemli konu bankalar, döviz bürolarından ve vatandaşlardan dolar almıyor. Sahte olmayan doları almak zorundasınız dersek onlar da almak zorunda kalır. Bankalar bu parayı almaya başlarsa bütün sorun çözülür. Uzman personelimiz bunun sahte olduğunu bunu hemen anlıyor. Sahte paralar önce döviz bürolarına gelir. Oradan Kapalı Çarşı’daki büyük döviz bürolarına ulaşır. Merkez Bankası buna bizi pas geçerek nasıl ulaştı.”
Merkez Bankası ve Bankalar Birliği sessizliğini bozdu
Döviz bürolarının kabul etmemesiyle gündeme gelen sahte dolarlarla ilgili Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) açıklama yaptı. TCMB açıklamasında, “Sahte efektiflere dair bankamız tarafından hazırlanan bilirkişi raporları, adli mercilerin yanı sıra bankacılık sektörünün uyarılmasını teminen Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği ile paylaşılmıştır” denilirken, TBB de “Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla; kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır” açıklamasını yaptı.
İstanbul’da sahte 3 milyon 600 bin euro ele geçirildi
Piyasada sahte dövizin dolaştığına ilişkin sosyal medyada ve basında çıkan haberler üzerine Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri çalışma yaptı. Fatih ve Zeytinburnu’nda sahte para basımı yapıldığına dair elde edilen bilgiler sonrası, 2 adrese eş zamanlı operasyon yapıldı.
Operasyonda 1 zanlı gözaltına alınırken, aramalarda piyasaya sürülmeye hazır sahte 3 milyon 600 bin euro, üzerinde euro filigranı ve 100 ibareleri bulunan şeffaf naylon kalıp, mor ışık, basım makinesi ile çeşitli bankaların ibarelerinin bulunduğu 817 sahte çek yaprakları ele geçirildi.
