Piyasalarda sahte dolar krizinin etkileri sürüyor. Dövizlerini bozduramayan birçok işletme ciddi zorluklarla karşılaşıyor. İşletme sahipleri, bu krizin çözülmemesi halinde ay sonu ödemeleri, özellikle maaşlar konusunda büyük sıkıntılar yaşayacaklarını belirtiyor.
Yurt dışında basılan sahte dövizin Türkiye’de piyasaya sürülmeye çalışıldığına dair çıkan haberlerin ardından birçok döviz bürosu ve banka, 50 ve 100 dolarlık banknot alımını kabul etmemeye başladı. Sahte dolarların bankamatik ve para sayma makinelerinden bile geçebildiği iddia edildi. Ellerindeki dövizi bozduramayan işletmeler ay sonu gelirken hem çalışanlarının maaşlarını ödeyememe hem de diğer ödemeleri yapamama riskiyle karşı karşıya kalırken işverenler de zor durumda girdi.
‘İşçilerin maaşlarını ödemekte zorlanıyoruz’
Organik Giyim Sanayicileri Derneği Başkan Yardımcısı ve İstanbul Ticaret Odası Meclis üyesi Musa Evin, sahte döviz krizi yüzünden ihracattan gelen dolarlarını bozduramadıklarını ve ay sonu olması nedeniyle işçilerinin maaşlarını ödemekte zorlandıklarını söyledi. Evin yaşanan sıkıntıyı şöyle anlattı:
“İhracatçıların ihracat bedelleri döviz cinsinden gelmektedir. Gelen dövizlerin yüzde 30’unu peşin bozdurma zorunluluğu vardır. Kalanını genellikle döviz olarak tutuyor. İhtiyacımız olduğunda parça parça bozduruyoruz. Ay sonu geldi, maaş ve çek ödemelerimiz var. Fakat piyasadaki sahte döviz krizi nedeniyle bankalar ve bürolar döviz bozmak istemiyorlar, bozmuyorlar. İhracatçılar bu dövizi bozdurmadığı takdirde mağdur olacak. Maaşları ödeyemeyeceğiz, çeklerimizi ve ödemelerimizi yapamadığımız takdirde bankadaki ve piyasalardaki kredibilitemiz zarar görecek. Mağdur olmamamız için gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor. Aksi takdirde şirketlerimiz ve personelimiz sorunlarla karşı karşıya kalacak”.
Döviz büroları dolar bozmak için komisyon mu istiyor?
Her kriz döneminde olduğu gibi sahte dolar krizinde fırsatçılar da ortaya çıktı. Döviz bürolarının dolar bozmak için komisyon aldığı iddia ediliyor. Zor durumda kalan vatandaşlar bazı döviz bürolarının dolar bozmak için fark talep ettiğini öne sürdü. NTV’nin haberine göre, 50 ve 100 dolarlık banknotlarla döviz bürosuna gidenlerden ekstra komisyon alınmaya başlandı. Vatandaşın elindeki her banknot için 5 ila 10 dolarlık ücret istedikleri iddia ediliyor.
Uzmanlar ise bu durumun kesinlikle suç olduğu uyarısı yapıyor. Vatandaşlara ‘Eğer dolar bozdurmak için gittiğiniz döviz bürosunda sizden ek ücret talep ederse şikayet edin” denildi. Uzmanlar, ek ücret isteyen kişi ve büroların cezalandırılması gerektiğini dikkat çekiyor.
Sahte dolarları ATM’ye yatırıp TL çeken şüpheliler yakalandı
Sahte dolar skandalıyla ilgili dikkat çeken bir operasyona imza atıldı. Adana’da bankaların ATM’sine sahte 45 bin 800 dolar yatıran ve bu parayı Türk Lirası’na çevirdikten sonra tekrar çektikleri ileri sürülen 15 şüpheli düzenlenen operasyonla yakalandı. Olayda kentteki 2 banka şubesinin ATM’sine yaklaşık 7 ay önce farklı tarihlerde 100’er dolar olmak üzere toplam 45 bin 800 dolar değerinde sahte banknot yatırıldığı tespit edilince, konuyla ilgili suç duyurusunda bulundu.
Adana Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Şubesi ekipleri, şüphelilerin yakalanması için çalışma başlattı. Sahte banknotların yatırıldığı tarihleri tespit edip, ATM’lerin güvenlik kameralarını inceleyen ekipler, 15 şüpheliyi belirledi. Şüphelilerin, yakalanmamak ve yüzlerini gizlemek için ATM’lere şapka, gözlük ve cerrahi maske kullanarak gittiğini saptandı.
Ekipler, şüphelilerin sahte banknotları başka kişilerin banka hesabına yatırıp, sonrasında Türk lirasına çevirerek farklı kişilerin hesabına aktardığını belirledi. Şüphelilerin daha sonra akladıkları parayı kartsız işlemle ATM’lerden çektiği tespit edildi. Teknik ve fiziki takip başlatan ekipler, şüphelilerden A.Ö., F.K. ve S.B.’nin mayıs ayında Antalya’da durdurulan otomobillerinde toplam 60 bin 700 dolar değerinde sahte banknotla yakalandığını saptadı.
Şüpheliler, ATM’lere yatırdıkları paraları borçlularından aldıklarını ve kumarda kazandıklarını ileri sürerek, sahte olduğunu bilmediklerini iddia etti. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen şüphelilerden A.Ö., F.K. ve S.B.’nin de aralarında bulunduğu 4 şüpheli tutuklandı, 8’i adli kontrol şartı, 3’ü savcılık talimatıyla serbest bırakıldı.
