Arjantin daha önce Merkez Bankası’nı kapatma ve peso yerine enflasyonu düşürmek için Amerikan Doları kullanma sözü veren aşırı sağcı popülist politikacı Javier Milei’nin ön seçimi yüzde 30 gibi şaşırtıcı derecede güçlü bir destekle kazanmasının ardından hafta başında finansal varlıkların ve Peso’nun hızla değer kaybetmesi üzerine piyasaları rahatlatmak için sert önlemler aldı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada Peso’nun yüzde 18 oranında oranında devalüe edildiği ve politika faizinin de 2,100 baz puan arttırılarak yüzde 118’e çıkartıldığı belirtildi. Devalüasyon sonrası resmi dolar kurunun ekim ayındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar 350 peso olarak fikslendiği açıklanırken karaborsada da yüzde 10 civarında değer kaybeden peso dolar karşısında 670’den işlem gördü. Capital Economics gelişmekte olan ülkeler baş ekonomisti William Jackson “Pesonun devalüe edilmesi bu para birimini adil değerine yaklaştıracaktır. Ancak pesonun bugüne kadarki uygulamadan farklı olarak değerinin sabitlenmesi kısa süre içinde aşırı değerli hale gelmesine neden olacaktır” dedi.
10 yıl içinde 6. resesyonuna girmeye hazırlanıyor
Kongre üyesi, ekonomist ve eski bir televizyoncu olan Milei, ekonomide kamu harcamalarında kesintiler ve özelleştirmeler içeren radikal bir neoliberal program uygulamayı vaat ediyor. 52 yaşındaki Milei’in ülkesinde ve dünyada en çok ses getiren vaatlerinden biri de, ülkenin para birimi peso yerine ABD dolarını kullanmak, yani ülkeyi tamamen dolarize etmek. Arjantin pesosu, son yıllarda Türk lirası ile birlikte dünya genelinde en çok değer kaybeden para birimleri arasında yer alıyor. Arjantin de Türkiye ile birlikte enflasyonun en yüksek olduğu ülkelerden biri.
Arjantin’de çevre ve sağlık bakanlıkları kapatılacak
İktidara gelmesi durumunda Arjantin Merkez Bankası’nın kapatılacağı vaadinde bulunan Milei ayrıca, kamu harcamalarında radikal bir kesinti için eğitim, sağlık ve çevre bakanlıklarının kapısına da kilit vuracağını ilan ediyor.
Arjantin 10 yıl içinde altıncı resesyonuna girmeye hazırlanıyor ve yüzde 100’ü aşan enflasyonla mücadele ediyor. Milei, pesoyu atıp yerine ABD dolarını koyarak fiyat artışlarını dizginleyebileceğini söylüyor ancak birçok ekonomist bu hamlenin mali kargaşaya yol açacağına dikkat çekiyor. Ön seçimde Arjantin’in merkez sağ muhalefet koalisyonu oyların yaklaşık yüzde 28’ini alarak ikinci olurken, sol eğilimli iktidardaki parti yaklaşık yüzde 27 ile oy aldı.
New York’taki Oppenheimer & Co. Genel Müdürü Fernando Losada sonuçlarla ilgili, “Mesaj çok açık: Siyasi sınıfı cezalandırmak için bıkmış, düzen karşıtı oy veren kesim kazandı” dedi. Milei, ABD’den Donald Trump ve Brezilya’dan Jair Bolsonaro gibi kışkırtıcı bazı sosyal görüşlere sahip. Arjantinli politikacı yeni oluşturulan Kadın Bakanlığı’nı ve ırkçılıkla mücadele eden bir kamu kurumunu ortadan kaldıracağını, kürtaj kısıtlamalarını sıkılaştıracağını ve ülkede bireysel silahlanmayı kolaylaştıracağını belirtmişti. Siyasi analistler, Milei’nin sosyal meselelere ilişkin harekete geçiren görüşlerinin koalisyonlar kurmayı ve gündemini uygulamayı zorlaştırabileceğini söylediler.
