Türkiye’nin kredi ödeyebilme durumunu gösteren ve risk primi olarak adlandırılan beş yıllık kredi temerrüt takası (CDS) Merkez Bankası’nın faizi 500 baz puan artırmasının ardından 3,5 aylık zirvesi olan 341 puandan düşüşe geçmiş ve 328’e kadar gevşemişti. ekonomim.com’da yer alan habere göre perşembe gününe 320 puanla güne başlayan CDS gün içinde 323 puana kadar yükseldi. Piyasaların kapanışın da ise CDS sabah saatlerinde yine 320 puanla açılış yaptıktan sonra 9 puan gerileyerek seçimlerin yapıldığı hafta sonuna 311 puanla girdi. Seçim sonuçlarının netleşmesinden itibaren sabah saatlerinde 310 puanla güne başlayan CDS öğleden sonra 305 puana kadar geriledi. Uzmanlar yurtdışı piyasaların paskalya tatili nedeniyle kapalı olmasına rağmen CDS’deki düşüşü olumlu buldu. CDS’in 300 puan altına düşmesi bekleniyor.
CDS nedir?
Türkçe’de kredi risk primi veya kredi temerrüt takası olarak kullanılan CDS (Credit Default Swap) aslında bir çeşit sigortalama işlemi olarak tanımlanabilir.
Herhangi bir ülke hazinesine ya da şirketine borç verirken o borcun geri ödenmemesi ihtimaline karşı aldığınız sigorta poliçesine CDS deniyor ve genellikle over-the-counter (OTC) yani herhangi bir borsa düzenlemesine tabi olmayan tezgahüstü piyasalarda işlem görüyor.
CDS primi nasıl hesaplanıyor?
Ülkelerin dış borçlanmalarına karşı CDS’leri genelde büyük uluslararası yatırım bankaları sağlıyor ve o ülkelerin borcunu çevirememesi halinde ödemeyi bu banka üstlenmiş oluyor. Bu bankalar da söz konusu ülkenin geri ödeme yeteneğini, makroekonomik koşullarını inceleyerek bir risk oranı belirliyor.
Bu oran belirlenirken uluslararası derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlar önemli bir rol oynasa da bunun dışında da bir çok faktör göz önünde bulunduruluyor.
Ekonomisi sağlam ve geri ödeme sorunu yaşamayacağı düşünülen ülkelerin risk primi düşük olurken geri ödemekte sorun yaşayacağı düşünülen ülkelerin risk primi yüksek bir orandan belirleniyor.
Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi en son 2022 yılında 885 puanı görerek 2003’ten bu yana en yüksek düzeye çıkmıştı.
