Türkiye, kiraların en hızla yükseldiği açık ara birinci Avrupa ülkesi. Ülkemizde enflasyonu yaratan önemli etmenlerden biri kira fiyatlarındaki dehşetengiz artış. Daha fenası, Türkiye’de kiracıların oranı da yükseliyor, eskiden bireylerin yüzde 30’dan azı kiracıyken bugün bu oran yüzde 40’ın üzerine çıkmış durumda.
Bütün bunlar aslında tek bir soruna işaret ediyor: Konut arzı sıkıntısı. Ülkede yeterince konut üretilse, kiracılık oranı bu kadar yükselmez, ev kiralamaya bu kadar talep olmasa kiralar bu kadar hızlı artmaz.
Ancak bu da doğru değil. Çünkü ülkemizde bu yıl rekor sayıda konut satıldı. Yanız bir büyük sorun var: Satılan konutları toplumun belli kesimleri aldı, alanlar da yatırım için aldı, yani ikinci, üçüncü konut olacak ve kiraya vermek üzere.
Türkiye’de yüksek enflasyon yüzünden dar gelirlilerin toplam gelirden aldıkları pay azaldı. Bunun üzerine enflasyonla mücadele adı altında konut kredilerine kısıtlama getirilmesi eklenince, Türkiye’nin orta sınıfları ev alma hayaki bile kuramaz oldu.
Hepsinin üzerine 2023 Şubat ayındaki büyük deprem geldi ve Türkiye’nin en büyük sosyal konut üreticisi TOKİ bütün enerjisini deprem bölgesine, deprem evlerine yöneltti. Böylece Türkiye’de iki yıldır sosyal konut da üretilmez oldu.
İşte bu ortamda depremden başını biraz kaldıran Toplu Konut İdaresi, 500 bin konutluk bir sosyal konut projesi hazırladı, konutların satışı için başvurular birkaç gün önce sona erdi. Bu konutları almak için her önüne gelen de başvuramıyordu. Başvuranların konutunun olmaması, belli yaşlarda olması gibi çeşitli şartlar vardı.
Buna rağmen neredeye 9 milyon kişi başvuruda bulundu. Dün Çevre ve Şehircilik Bakanı murat Kurum açıkladı, başvuranların 5 milyon 242 bin tanesi bu sosyal konutları almak için gereken şartlara sahipti. Yani, 500 bin konuda 10 kattan fazla, 5 milyon 242 bin talep geldi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal konut projesinde başvuruların tamamlanmasının ardından açıklamalarda bulundu. Bakan Kurum’un sözleri şöyle:
Süreç boyunca 8 milyon 840 bin vatandaşımız kampanyamıza başvurmuştur. Hem e-Devlet hem banka başvurularıyla tüm kriterlere uyarak geçerli olan başvuru sayısı ise 5 milyon 242 bindir. En çok başvuru aldığımız il İstanbul, onu Ankara ve İzmir izliyor. Yine en çok başvuruda bulunulan kategori ise gençlerimiz. Görüyoruz ki bu projemiz gençlerimiz için umut olmuş. 1 milyon 326 bin gencimiz ev sahibi olmak için başvurmuştur. Bu başvuru oranı da gösteriyor ki; milletimiz projemize inanmıştır. Devletine, liderine bir kez daha güvenmiştir.
Biz de Sayın Cumhurbaşkanımız liderliğinde bu güveni 23 yıldır olduğu gibi yine boşa çıkarmayacak, bugüne kadar yüz akı kuruluşumuz TOKİ’mizle 1 milyon 750 bin konut gibi sosyal konut projelerimizde nasıl teslim ettiysek, bu evleri de en kısa sürede tamamlayacak hak sahibi kardeşlerimize teslim edeceğiz. 81 ilde inşa edeceğimiz 500 bin konut için 29 Aralık’ta, yıl bitmeden ilk kuralarımızı çekmeye başlıyoruz.”
Nasıl ödenecek?
TOKİ konutları ödeme planı açıklandı. Buna göre;
55 metrekare 1+1 evler 180.000 TL peşinat ve ayda 6.750 TL taksitle,
65 metrekare 2+1 konutlar 220.000 TL peşinat ve ayda 8.250 TL taksitle,
80 metrekare 2+1 evler, 265.000 TL peşinat ve 9.938 TL taksitle satışa sunulacak.
İstanbul için ödeme planı da belli oldu. Buna göre;
55 metrekare 1+1 evler 195.000 TL peşinat ve 7.313 TL taksitle,
65 metrekare 2+1 konutlar 245.000 TL peşinat ve 9.188 TL taksitle,
80 metrekare 2+1 evler ise 295.000 TL peşinat ve 11.063 TL taksitle satılacak.
Bununla birlikte başlangıç taksit tutarı 6 ayda 1 önceki memur maaş artışı oranına göre güncellenecek.