Türkiye’nin Sudan’da tarım macerası 10 yılın ardından üretim başlamadan sona erdi. Sudan topraklarında tarımsal faaliyetler için kurulan Türk Sudan Uluslararası Tarım Ve Hayvancılık AŞ’nin Cumhurbaşkanı kararıyla tasfiye edilmesine karar verildi.
Ekonomi gazetesi yazarı Ali Ekber Yıldırım “Sudan’da 10 yıllık tarım maceramız üretim yapamadan sona erdi” diyerek AK Parti’nin projesinin 10 yıllık hikayesini anlattı. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) bağlı ortaklığı olarak kurulan Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık AŞ tasfiye edilecek. Ortaklık paylarından kaynaklı tüm hak ve yükümlülükler TİGEM’e devredilecek.
Sudan’da 780 bin hektarlık arazi kiralanmıştı
Sermayesinin yüzde 80’i TİGEM’e, yüzde 20’si Sudan tarafını temsile yetkili kuruluşa ait Türk-Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık AŞ 2018’de yayımlanan bir kararla kurulmuştu. Şirketin Sudan’da uzun vadeli olarak 780 bin hektar arazi kiralaması ve arazide özel sektörün yatırım imkanı tanınması öngörülüyordu.
Sudan’da 10 yıllık tarım maceramız üretim yapamadan sona erdi
– Türk Sudan Uluslararası tarım şirketi Cumhurbaşkanlığı Kararı ile tasfiye edildi, kapatıldı.
– Mehdi Eker’in tarım bakanlığı döneminde, 2013 yılında Sudan’da tarımsal üretim yapmak üzere 99 yıllığına 780 bin 500…
— Ali Ekber Yıldırım (@tarimyazari) December 1, 2023
Ali Ekber Yıldırım AK Parti’nin Sudan’da tarım yapma projesinin 10 yıllık hikâyesini anlattı. Yıldırım AK Parti’nin Sudan’daki bu macerayı özetle şöyle aktardı:
– AKP Hükümeti, her dönem Sudan’a özel ilgi gösterdi. Özellikle tarım konusunda bu ülkeyle işbirliği için yıllarca çalışma yürütüldü. Türkiye’nin Sudan’da arazi kiralama girişimi ilk olarak 2013 yılında Mehdi Eker’in bakanlığı döneminde başladı.
– Sudan’da 99 yıllığına 780 bin 500 hektar tarım arazisi kiralandığı, bu arazilerde hem devlet hem özel sektörün tarımsal üretim yapacağı duyuruldu.
– Bakanlar Kurulu’nun 9.11.2015 tarih ve 2015/8234 sayılı kararı ile onaylanan ”Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sudan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İkili Tarımsal İşbirliği ve Ortaklığına İlişkin Anlaşma”ya dayanılarak “Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi kuruldu. Şirket sermayesinin yüzde 80’i, Tarım Bakanlığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, yüzde 20’si Sudan’a aitti.
– Türkiye-Sudan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 24 Aralık 2017 tarihinde Sudan’a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında dönemin Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ve Sudan Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Hatim El Sir Ali tarafından imzalandı.
– Nisan 2019’da Sudan’da darbe ile yönetim devrilince Türkiye’nin ülkedeki tarımla ilgili faaliyetleri belirsizlik sürecine girdi.
– 2019’da Sudan ile imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması bir kez daha toprak kiralama meselesini gündeme getirdi.
– 2021 yılında darbe ile iktidara gelen Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah El-Burhan Ağustos 2021’de Ankara’ya gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştü. O ziyarette Türkiye’nin Sudan’da tarım yapması yine gündeme geldi. Görüşmeden sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay özel sektöre Sudan’da tarım alanında yatırım çağrısı yaptı.
– Sudan’da tarımsal üretim yapma macerası 1 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi’nin (Şirket) tasfiye edilmesi ile son buldu.
Venezuela’da da tarım üretimi yapılacaktı
Sudan girişimi sona ererken Temmuz 2022’de dönemin Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci 400 bin hektar alanda üretim yapma anlaşmasının detaylarını görüşmek üzere Venezuela’ya toprak bakmaya gitmiş ancak çalışmadan bir sonuç çıkmamıştı.
