Jeopolitik risklerin ve küresel çapta gıda arzına ilişkin sıkıntılar sürerken ocak-mart döneminde Türkiye’nin tarım ihracatında zirve görüldü. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlenen bilgilere göre Türkiye’nin tarım sektörü 9,3 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek ilk çeyrek ihracatını yakaladı. Yılın ilk 3 ayında 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 8,6 artan tarım ihracatı Türkiye’nin toplam dış satımından yüzde 14,6 pay aldı. Tarım bünyesinde faaliyet gösteren 10 sektörden 5’i ilk çeyrekte ihracat rekoru kırdı. Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründe önceki çeyreğe göre yüzde 7 artarak 3,1 milyar dolar oldu. Yaş meyve ve sebze ihracatı yüzde 2,6 artarak 963 milyon dolara, meyve sebze mamulleri yüzde 28,9 artışla 708,3 milyon dolara, kuru meyve ve mamulleri yüzde 29,9 artışla 497,6 milyon dolara, süs bitkileri ve mamullerinde ise yüzde 2,1 artışla 49,1 milyon dolara çıktı. Yüzde 33,7 ile en fazla ihracatı artan ürün ise fındık oldu. Dünyanın en büyük fındık üreticisi olan Türkiye bu dönemde 606 milyon dolarlık fındık ihracatı gerçekleştirildi.
Hububatta Irak, meyvede Rusya ilk sırada
Sektörlerin en yüksek ihracatı yaptıkları ülkelere bakıldığında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatında başı 583,8 milyon dolarla Irak çekti. Yaş meyve ve sebze sektöründe ilk sırayı 216,9 milyon dolarla Rusya Federasyonu alırken, meyve sebze mamullerinde ABD’ye 109,4 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Kuru meyve ve mamullerinde Almanya 61,6 milyon dolarla birinci olurken, süs bitkileri ve mamulleri sektörünün en çok ihracat yaptığı ülke 10,7 milyon dolarla Hollanda oldu. Tarım ve tarıma bağlı sektörlerden olan su ürünleri ve hayvansal mamuller ihracatı da bu dönemde yüzde 18,4 artarken, ağaç ve orman ürünleri alanında yer alan mobilya ve kağıt orman ürünleri ihracatı ise yüzde 1,2 düşerek 1 milyar 934 milyon dolara geriledi.
En fazla ihracat İstanbul’dan
İller bazında bakıldığında ise İstanbul’dan 903,7 milyon dolarlık hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ile 197,6 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri, Mersin’den 263,8 milyon dolarlık yaş meyve sebze, İzmir’den 160,6 milyon dolarlık kuru meyve ve mamulleri, Antalya’dan 20,6 milyon dolarlık süs bitkileri ve mamulleri ihracatı gerçekleşti.
TİM verilerine göre, bu yılın ve 2023’ün ocak-mart döneminde tarım ve tarıma bağlı sektörlerin ihracatı (bin dolar) şöyle:
