Türkiye Ekonomi Politikalarını Araştırma Vakfı (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin 128. sayısı yayımlandı. Bültene göre, ocak ayı itibarıyla deprem bölgesinde yer alan 11 ilin sigortalı ücretli istihdam içindeki payı yüzde 7,7 olarak gerçekleşti. Bölgede çalışan sayısı yıllık 465 bin 695 yani yüzde 26,8, aylık ise 614 bin 272 yani yüzde 32,5 oranında düştü. Ocak ayında afet bölgesindeki iller başta olmak üzere on üç ilde istihdam yıllık olarak geriledi. Kahramanmaraş 113 bin 330 (yüzde 68,1), Hatay ise 111 bin 344 (yüzde 57,9) çalışan kaybı ile istihdamı en fazla daralan ilk iki il oldu. Ocak ayında tekstil ürünleri imalatı sektörü, 91 bin 510’luk çalışan sayısı ile en fazla istihdam kaybeden sektör oldu. Yıllık değişimi de yüzde 18,4 oranında daralmaya işaret etti.
Ocak ayında toplam sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 3,5 yani 766 bin, aylık olarak ise yüzde 3,4 yani 805 bin azalarak 22 milyon 935 bin olarak gerçekleşti. Ocak ayına ait sigortalı çalışan istatistiklerinin deprem bölgesindeki iş gücü kaybına yönelik önemli bilgiler içerdiğinin düşünüldüğü ifade edilen bültende şu ifadelere yer verildi:
“Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara ait Ocak 2023 verilerini 31 Mart 2023 tarihinde açıklamıştır. İlgili istatistikler 26 Şubat 2023 tarihine kadar beyan edilen bildirimlere dayanmakla beraber, depremler nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ illeri için mücbir sebep hali ilan edilmiş, ilgili illerde bulunan vatandaşlar için 6 Şubat ile 30 Nisan arasında, Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken her türlü bilgi, belge ve beyannameler 26 Mayıs 2023 tarihine kadar ertelenmiştir. Erteleme tarihinin bitimi sonrası Haziran ayı sonunda yayınlanacak Nisan verilerinin daha kesin bilgiler içereceği dikkate alınmakla birlikte, Ocak ayına ait sigortalı çalışan istatistiklerinin deprem bölgesindeki yıkım, hasar ve göç nedeniyle karşılaşılan mevcut iş gücü kaybına yönelik önemli bilgiler içerdiği düşünülmektedir” bilgisi verildi.
Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,2’sini sigortalı ücretli çalışan grubu oluşturdu. Bültene göre, bu gruptaki yıllık değişim yüzde 3,8 (612 bin 732) artış yönlü iken aylık olarak yüzde 4,5 (779 bin 635) oranında gerileme kaydedildi. Diğer taraftan, esnaf-çiftçi grubundaki yıllık değişim yüzde 2,6 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda değişimler farklılık gösterdi; bu dönemde esnaf sayısında yüzde 3,0 (75 bin 739), çiftçi sayısında ise yüzde 0,6 (3 bin 111) artış görüldü. Bu gruptaki aylık değişimler ise, esnaf sayısında yüzde 0,3, çiftçi sayısında ise yüzde 3,2 oranında düşüş şeklinde oldu. Kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki yıllık artış yüzde 2,3, aylık düşüş yüzde 0,3 olarak gerçekleşti.
İnşaat dışındaki sektörlerin hepsinde istihdam oranları düştü
Ocak ayında inşaat dışındaki sektörlerin hemen hepsinde yılın en düşük istihdam artış oranları gerçekleşti; özellikle imalat ve toptan-perakende ticaret sektörlerindeki ivme kayıpları dikkat çekti. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 52,3’ü üç ana sektörde istihdam edilmekte olup bu sektörler, sırasıyla, imalat (yüzde 26,8), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,4) ve inşaat (yüzde 10,1) sektörleri olarak dikkat çekti.
Yıllık değişimlere bakıldığında, imalat ve toptan-perakende ticaret sektörlerinde yıllık artışların önemli oranda gerilediği; imalatta yüzde 0,4’e, toptan ve perakende ticaret sektöründe ise yüzde 2,9’a düştüğü gözlendi. Bunun yanı sıra, inşaat sektöründe geçtiğimiz aylarda yaşanan artış eğilimi yüzde 13,3 ile hızlanarak devam etti. Diğer taraftan, hizmet sektörlerinden finans ve sigorta faaliyetlerinde istihdam yıllık olarak daraldı (yüzde 5,1), diğerlerinde de artış oranları önemli oranda düştü.
