Türkiye’nin turizm geliri, yılın üçüncü çeyreği olan temmuz, ağustos ve eylül aylarında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 artarak 20 milyar 225 milyon 317 bin dolar oldu. Bu dönemde gelen kişi sayısı da yüzde 6.8 yükselerek 22 milyon 428 bin 234’e çıktı. Bunların yüzde 12’sini 2 milyon 687 bin 458 kişiyle yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. Aynı dönemde yurtdışına giden Türklerin sayısı ise yüzde 43.7 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 3’üncü çeyreğe ilişkin turizm istatistiklerini açıkladı. Verilere göre yılın ilk 9 ayında gelirler yüzde 20 artış artarak 41 milyar 999 bin 592 dolar olurken, kişi sayısı da yüzde 13.2 yükselerek 44 milyon 605 bin 295 bin oldu.
Gelirlerin yüzde 16.5’i gurbetçilerden
Turizm gelirinin yüzde 16,5’i Türkiye’yi ziyaret eden yurtdışı ikametli vatandaşlardan sağlandı. Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket turla organize etti. Söz konusu dönemde yapılan harcamaların 14 milyar 644 milyon 632 bin dolarını kişisel harcamalar, 5 milyar 580 milyon 686 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.
Gecelik harcama 103 dolar
Bu dönemde Türkiye’den çıkış yapan ziyaretçilerin gecelik ortalama harcaması 103 dolar, yurt dışında ikamet eden vatandaşların gecelik ortalama harcaması 74 dolar olarak hesaplandı. En fazla ziyaret, gezi, eğlence, spor ve kültür amaçlı yapıldı.
Tur harcamaları azaldı
Söz konusu dönemde spor, eğitim, kültür harcaması yüzde 33,3, konaklama harcaması yüzde 26,1, yeme-içme harcaması yüzde 24,6 artarken, tur hizmetleri harcaması yüzde 1,6 azaldı.
Bu dönemde yabancı ziyaretçiler Türkiye’yi yüzde 76,2 ile en çok “gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler” amacıyla ziyaret etti. İkinci sırada yüzde 16,6 ile “akraba ve arkadaş ziyareti”, üçüncü sırada ise yüzde 3 ile “alışveriş” yer aldı.
Gurbetçiler akraba yanını tercih etti
Yurtdışı ikametli vatandaşlar ise Türkiye’ye yüzde 61,2 ile en çok “akraba ve arkadaş ziyareti” amacıyla geldi.
Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri de geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 74,8 artarak 1 milyar 933 milyon 781 bin dolar oldu. Bunun 1 milyar 491 milyon 933 bin dolarını kişisel, 441 milyon 848 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu.
Yurtdışına çıkışlar yüzde 43.7 arttı
Diğer yandan pasaport almada yaşanan sıkıntılara rağmen Türk vatandaşlarının yurt dışına çıkışları da artmaya devam ediyor. 2’nci çeyrekte yurtdışına çıkış oranları yüzde 72.7 artarken, bu artış oranı 3’üncü çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 43,7 artarak 2 milyon 978 bin 418 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 649 dolar olarak gerçekleşti.
Bakan Ersoy: Enflasyon turistlerin kalış süresini azalttı
Turizm verilerini değerlendiren Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Verilere göre 2023 yılı ilk 9 aylık dönemde turizm gelirleri geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 20,1 artışla 42 milyar dolara, ziyaretçi sayıları aynı dönemde yüzde 12.4 artışla 45,2 milyona ulaştı” . Bakan Ersoy, turizm gelirlerinde OVP hedefi olan 55,6 milyar dolara doğru uygun şekilde ilerlediklerini kaydetti.
Öte yandan Ersoy, dünya genelinde yabancı ziyaretçilerin enflasyon nedeniyle ziyaret esnasında kalış sürelerinin azaldığına, bunun Türkiye’de de gözlendiğine dikkat çekti.
Kalış süreleri 9.5 geceye geriledi
Bakan Ersoy, ortalama kalış sürelerinin azaldığını belirterek şu ifadelere yer verdi: “Bu dönemde ortalama kalış süreleri ilk 9 ayda yüzde 6 azalarak 9,5 geceye geriledi. Kalış sürelerinin azalmasında ekonomik kriz ve pandemi sonrası yüksek enflasyonun tüm dünyada etkili olması sonucu turistlerin tatil sürelerinin kısalması, yurt dışı yerleşik Türk vatandaşlarının toplam ziyaretçi sayısındaki payının azalması, hafta sonu şehir kaçamakları, uluslararası etkinlikler ve sportif turnuvalar ve festivaller etkili oldu. Ortalama kalış sürelerinde 2022’de ilk 9 ayda 10,1 geceleme vardı. Yıl ortalaması 10,3 olarak gerçekleşmişti.”
Ziyaretçi sayıların aylık olarak düzenli şekilde bir önceki yılın aynı ayına göre arttığını söyleyen Ersoy, “Sevindirici konuların başında 2023’ün başında karşılaşılan birçok bölgesel ve ülkemizdeki olumsuzluklara rağmen aylık bazda ziyaretçi sayısının her ay bir önceki yılın aynı ayına göre artarak devam etmiş olması geliyor” diye konuştu.
Kişi başı harcama 100 dolar
Kişi başı gecelik harcamada yıl ortalamasını 100 dolar olarak tahmin ettiklerini belirten Ersoy şöyle devam etti: “2022 yılında 89 dolar iken bu yıl ilk çeyrekte 85 dolar ikinci çeyrekte 112 dolar, üçüncü çeyrekte 103 dolar ve son çeyrekte tahmini 96 dolar olmasını bekliyoruz. Yıl ortalamasında 100 dolarla tamamlamayı düşünüyoruz. Geçen seneye göre yüzde 112,7’lik bir artış söz konusu. Aslında hedeflerimize uygun bir şekilde Türkiye turizminin şekillendiğini görüyoruz.
Kişi başı harcamanın 2022 yılında 905 dolar, 2023 yılında tahmini 988 dolar olarak gerçekleşeceğini görüyoruz. Kişi başı harcamadaki artış oranı, ortalama kalış süresinden dolayı kişi başı gecelik harcamanın altında. Bizim için önemli olan rakam kişi başı gecelik harcamadır.”
Konaklama sektörü bakanlık denetimine giriyor
Ayrıca Ersoy, 2024 sonu itibariyle konaklama sektörünün tamamı bakanlık denetimine gireceğini söyledi. Turizmde önce nicelik değil nitelik stratejisinin uyguladıklarını belirten Bakan Ersoy, “Eskiden bazı oteller belediye veya Turizm Bakanlığı belgeliydi. 2019 yılında kanunda yaptığımız değişiklikle bütün oteller belediye artı bakanlık belgeli olacak dedik. Bu otellerin geçiş süreçleri hızlı bir şekilde tamamlanıyor. Artık turizm konutları da bakanlıktan belgeli hale geliyor. 2024 sonu itibariyle konaklama sektörünün tamamı bakanlık denetimine girmiş olacak” diye konuştu.