Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler iç pazarda turizmin durma aşamasına geldiğini, dış pazarda rezervasyonların önceki yıllara göre düşük seyrettiğini açıkladı. İşler rezervasyonlardaki düşüşün nedenlerini Avrupa Futbol Şampiyonası, Yunanistan’ın kapıda vize uygulaması, Alman tur operatörü FTI’ın iflası, dövizin baskılanması ve yasası çıkmasına rağmen bir türlü denetlenmeyen ikinci konut/rezidansların olumsuz etkileri olarak sıraladı.
İşler bu yıl büyük ihtimalle 60 milyon turist hedefinin tutturulabileceğini, ama önlem alınmazsa önümüzdeki yıl ve yıllar için sektörün alarm verdiğine dikkat çekti. İkinci konutlara yönelmenin fazla olduğunu, bunun sektöre büyük zarar verdiği gibi güvenlik zafiyeti ile birlikte devleti ciddi vergi kaybına uğrattığını hatırlattı. Türk turizminin şu anda bir boşluk yaşadığını kaydeden İşler şunları söyledi:
“Türk turizmi şu anda gerçekten bir boşluk yaşıyor. Bu boşluğun sebeplerinden biri 14 Temmuzda oynanan finalle tamamlanan Avrupa Futbol Şampiyonası. Hem seyahate gelecek yabancı, hem de gurbetçilerimiz yani yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarımız maçları izlemenin yanı sıra ticari kazançları dolayısıyla gelmediler. Türkiye’nin çeyrek finale kalmasıyla takımımızı desteklemek için tatillerini daha ileri tarihlere planlayanlar oldu. Şampiyona bize haziran sonundan temmuz ortasına kadar çok durgun bir dönem yaşattı. Tur operatörü FTI’ın iflası da durumu olumsuz etkiledi. Diğer taraftan Yunanistan’a kapıda dokuz günlük vizelerin açılması yerli turistin kaçışına sebep oldu. Yasası çıkan ama bir türlü denetlenip disiplin altına alınmayan ikinci konut ve rezidanslar sorunu turizmin olumsuz etkilenmesinin önemli başlıklardan biri. Yurtdışı ve yurtiçinden birçok insan maalesef ikinci konutları tercih etti. Buradaki kayıt dışılık turizmden elde edilen gelir ve verginin istatistiklere yansımamasına neden oluyor.
‘Dövizin baskılanması turizmciye olumsuz yansıyor’
Turizmi olumsuz etkileyen en önemli konulardan biride dövizin baskılanıyor olması. Döviz şu anda gerçek yerinde değil. Enflasyon oranları ile dövizin artışı arasında ciddi bir makas var. Bu makas turizmciye olumsuz yansıyor. Gurbetçi vatandaşlarımız bile, dövizin dengeli yükselmemesini ‘Türkiye’de bozduracağım dövizle Yunanistan’a, Hırvatistan’a ya da İspanya’ya giderim. Benim için daha kârlı olur. Paramın karşılığını daha iyi alırım. Her sene Türkiye’ye geliyoruz. Bu kez de başka bir ülkeye gidelim’ diyerek aleyhimize değerlendiriyor.”
‘İç pazar durma noktasında’
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler şu an turizm sektörünün iç pazarda durma aşamasına geldiğini belirterek “Büyük boşluklar oluştu. Dış pazarda bir rezervasyon akışı var. Ancak bu rezervasyon akışı da peak (tepe) sezon dediğimiz bu dönemin ortalamalarının altında seyrediyor. Avrupa Futbol şampiyonası bitti. Beklentimiz final maçından hemen sonra rezervasyonların hız kazanması ve sektörün rahatlaması. Tecrübelerimiz sezonun uzama ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyor” dedi. İşler’e göre geçmiş yıllardaki Dünya ve Avrupa Şampiyonaları’nın ertesinde rezervasyonlar hız kazandı. Bu nedenle de ümidinin bu günlerde rezervasyonların açılması ve hız kazanması yönünde olduğunu belirtiyor. Rezervasyonlar azalmakta olsa bile dış pazardan ümitli olduğunu belirten İşler şöyle konuştu:
“Ancak iç piyasada ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Özellikle beyaz yakalılar enflasyonist ortamda alım güçleri çok düştüğü için ya tatillerini daha önceki yıllara göre kısa tutuyorlar ya da tatile çıkmamayı tercih ediyor. Bu bizim için büyük dezavantaj. Türkiye’ye en büyük döviz girdisini sağlayan, cari açığı kapatan, vergi ve istihdam yaratan, kendisi dışında 60 sektörü besleyen turizm sektörünün sorunları belli. Önümüzdeki yıllarda ciddi gelir ve vergi kayıpları yaşanmaması için bunlara gecikmeksizin çare üretilmelidir.”
