Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nden (ODMD) derlenen verilen otomobil ve hafif ticari araç pazarında dengenin yerli üreticiler aleyhine her geçen gün bozulduğunu gösteriyor. Yılın yılın ilk beş aylık döneminde otomobil ve hafif ticari sıfır araç satışları yüzde 6 artışla 471 bin 743’e ulaştı.
Otomobil satışları söz konusu dönemde yüzde 10,25 artışla 375 bin 97 olarak gerçekleşirken hafif ticari araç satışları yüzde 7,9 azalışla 96 bin 646 oldu.
Ancak işin rahatsız edici yanı toplam pazardan yerli üreticilerin aldığı payın son beş yıldır düşmeye devam etmesi ve yıl sonunda Türkiye’nin önemli bir ihracatçı olarak konumlanmaya çalıştığı bu alanda hayli büyük bir dış ticaret açığıyla karşılaşacak olması. Bu yılın ocak-mayıs döneminde 471 bin 743 adetlik pazarda yerli üretim araç satışı 146 bin 727 oldu. İthal araç satışı 325 bin 16 olarak belirlendi. Söz konusu dönemde yerli üretim araçların satışlardan aldığı pay 31,11; ithal araçların payı ise yüzde 68,89 oldu.
Son beş yılda yabancılar yerlileri geçti
Son beş yıla bakıldığında ithal araçların satışlardan aldığı pay Türkiye’de üretilen araçların pazardan aldığı paydan yüksek oldu. ODMD verilerine göre geçen yıl sonunda yerli üretim araçların toplam satıştaki payı yüzde 35,20 ve ithal araçların payı da 64,79. Satışlarda yerli oranı 2021’de yüzde 43,89 iken 2022 sonunda 43,81’e geriledi. 2020’de yerli üretim araçların toplam satışlardaki payı yüzde 45,72, ithalin payı ise yüzde 54,27 olmuştu. 2019’da yerli üretimin payı yüzde 43,01 ve ithalin payı yüzde 56,98 olarak kayıtlara geçmişti. Ancak Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı AB ile Gümrük Birliği anlaşması yapmış olması topluluk üyesi ülkelere yapılan ithalata vergi koymasını da engellediği için bu tablonun önümüzdeki yıllarda da devamı bekleniyor.
Yerlilerden en çok Fiat satılıyor
Otomobil ve hafif ticari araç pazarında ocak-mayıs döneminde gerçekleştirdiği 58 bin 212 adetlik satışın 50 bin 501’i Türkiye’de ürettiği araçlardan oluşan Fiat adet bazında yerli satış sıralamasında başı çekti.
Fiat’ı 53 bin 708 toplam satışın 38 bin 285’i yerli üretim olan Renault ve 23 bin 651 toplam satışın 16 bin 118’i yerli üretim olan Toyota takip etti.
Hyundai 24 bin 380’lik toplam satış içinde 15 bin 247 yerli satışla dördüncü, Ford da 37 bin 313 toplam satış içinde 14 bin 727 adetlik satışla beşinci oldu. Togg’un toplam satış rakamı ise 11 bin 288 olarak açıklandı.
Volkswagen yabancılarda açık ara önde
Alman otomotiv üreticisi Volkswagen Türkiye otomotiv pazarında beş ayda 35 bin 168 adetle ithal satış listesinin ilk sırasında yer aldı. Volkswagen’in ardından 26 bin 990 satışla Chery, 26 bin 193 satışla Peugeot, 24 bin 28 satışla Citroen ve 22 bin 586 satışla Ford sıralandı. Ancak Çin’den ithal edilen her türlü araca getirilen yüzde 40’lık ilave verginin önümüzdeki aylarda Çin’den ithal edilecek araçların fiyatını artırıp talebi düşürmesi bekleniyor.