Basra Körfezi’nde Irak’tan yüklediği 140 bin ton ham petrolü Türkiye’ye taşıyan bir tanker, Hürmüz boğazı yakınlarında korsanların saldırısına uğradı ve kaçırıldı.
Daha önce Amerika Birleşik Devletleri ve İran’ı karşı karşıya getiren St. Nikolas isimli petrol tankeri, Umman yakınlarında silahlı gruplar tarafından basıldı. Baskının ardından rotasını değiştiren geminin Türkiye’ye petrol taşıdığı ortaya çıktı. Doğrulama ise Tüpraş’tan geldi. Tüpraş açıklamasında, Yunan armatör firması Empire Navigation’a ait Marshall Adaları bayraklı St. Nikolas isimli gemi ile olan iletişimin Umman açıklarında 11 Ocak 2024 saat 06:30 dolaylarında kesildiği bildirildi.
Açıklamada “Sözkonusu gemi, Irak devlet petrol şirketi SOMO’dan satın aldığımız ve Basra Limanı’ndan rafinerimize ulaştırılmak üzere yola çıkan yaklaşık 140 bin ton ham petrol taşımaktadır” denildi.
Fidye için kaçırmış olabilirler
4 ila 5 kişiden oluşan maskeli, üniformalı korsanlarca basılan ve rotasını değiştirdikten sonra haber alınamayan tanker, yaklaşık 100 milyon dolarlık ham petrol taşıyordu. Korsanların tankeri, petrole karşılık fidye için kaçırmış olması muhtemel. Eğer fidye talep edilir ve sigorta şirketi ödemezse, bu da 140 bin tonluk ham petrolün sulara gömüleceği yani korsanlarca batırılacağı anlamına geliyor.
Petrol sızıntısı en çok da hayvanları etkilemişti.
Eğer korsanların talepleri olur ve karşılanmazsa geminin batırılması, Mart 1989’da yaşanan ve “insan eliyle gerçekleşen en büyük facia” olarak tarihe geçen Exxon Valdez kazasından çok daha büyük bir tahribat yaratabilir. Mart 1989’da felakette Exxon Valdez isimli petrol tankerinden resmî verilere göre 10.8 milyon galon petrol denize akmıştı. Bölgedeki doğal yaşam bundan yoğun şekilde etkilenmiş; deniz kuşlarından katil balinalara kadar bölgede yaşayan birçok türden hayvan ölmüştü. Temizleme çalışmaları gerek bölgenin konumu gerekse bu çapta bir kazanın daha önce yaşanmamış olması sebebiyle pek etkili olmamıştı. Gemi kaptanının alkolik olduğu iddiasıyla şirket ve gemi kaptanı suçlamalarla karşı karşıya kalmıştı. Ayrıca geminin tek cidarlı oluşu da tartışma konusu olmuştu. Felâket sonrasında petrol taşımacılığına ilişkin birçok yeni yasa ortaya atılmış, dünya çapında olası çevre felaketlerine müdahale tekniklerinden tankerlerin çift cidarlı olmasına kadar birçok konuda gelişmeler kaydedilmişti.
‘Gemide Türk mürettebat yok’
Tüpraş tarafından yapılan açıklamanın tamamı ise şu şekilde: “Yunan armatör firması Empire Navigation’a ait Marshall Adaları bayraklı St. Nikolas isimli gemi ile olan iletişim Umman açıklarında 11 Ocak 2024 saat 06:30 dolaylarında kesilmiştir. Söz konusu gemi, Irak devlet petrol şirketi SOMO’dan satın aldığımız ve Basra Limanı’ndan rafinerimize ulaştırılmak üzere yola çıkan yaklaşık 140 bin ton ham petrol taşımaktadır. Tüm rafineri operasyonlarımız planlandığı şekilde devam etmekte olup, olayın rafineri operasyonlarımıza bir etkisi bulunmamaktadır. Gemide Türk mürettebat bulunmamakta olup, konunun takibi ulusal ve uluslararası yetkililerle iş birliği halinde sürmektedir.” Yunanistan merkezli Empire Navigation’a ait olan ve Irak’ın Basra kentinden İzmir’deki Aliağa Limanı’na giden petrol tankerinde 1’i Yunan 18’i Filipinli 19 mürettebatın bulunduğu, telsiz temasının kesildiği öğrenildi. Reuters’a açıklama yapan Empire Navigation yetkilileri, 140 bin metreküp petrol taşıyan geminin Irak’ın Basra kentinden Süveyş Kanalı aracılığıyla Aliağa Limanı’na giderken askeri üniforma giydikleri ve maske taktıkları belirtilen 4-5 kişi tarafından baskına uğradığını açıkladı.
Yemen’deki Husiler, Ekim ayından bu yana Gazze’deki İsrail saldırısına karşı savaşan Hamas’a destek vermek için Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırıyor, bu olaylar Arap Yarımadası’nın güneybatısındaki Bab el-Mendeb Boğazı’nda yoğunlaştı
Perşembe günkü olay, Umman ile İran arasındaki Hürmüz Boğazı’na yakın bir bölgede gerçekleşti.
St. Nikolas tankeri geçen yıl, ABD ve İran arasında krize yol açmıştı. ABD, İran’a yönelik yaptırımları deldiğini iddia ederek gemiye bir süre el koymuştu.
