Son dönemde içerde çok hızlı artan gayrimenkul fiyatları Türklerin ev alma rotasını yurtdışına çevirdi. Yurtdışında yükselen alımlar TEPAV 2023’ün ikinci çeyrek raporuna da yansıdı. Rapora göre yurt dışında yapılan doğrudan yatırımlarda geçen yılın ikinci çeyreği ile karşılaştırıldığında, finans ve sigorta sektörüne yapılan yatırımların payı yüzde 48,6’dan yüzde 7’ye gerilerken, gayrimenkul alanında yapılan yatırımların payı yüzde 7,7’den yüzde 44,4’e çıktı. İkinci çeyrekte, yurt dışına yapılan yatırımlarda gayrimenkul sektörünü, yüzde 21,4 ile madencilik izledi.
Yatırımlar Golden Visa ülkelerine gitti
Bu çeyrekte ABD ve Hollanda’daki yatırım miktarları hızla daralırken diğer ülkelerde arttı. Özellikle İngiltere’nin yanı sıra Golden Visa (Altın Vize) uygulayan, Yunanistan, Portekiz ve İspanya gibi Avrupa ülkelerindeki yatırım artışları dikkat çekti. Portekiz’deki yatırımlar 22,5 katına, İspanya’da 8,3 katına, Yunanistan’da 5,3 katına ve İngiltere’de 2,6 katına çıktı.
Yabancıların Türkiye’ye girişleri geriledi
TEPAV 2023 yılı ikinci çeyrek verilerinin yer aldığı Doğrudan Yatırımlar Bülteni’ne göre doğrudan yatırımların yüzde 44,4’ü gayrimenkule yapıldı. 2023 yılı ikinci çeyreğinde doğrudan yabancı yatırım girişleri 2,2 milyar dolar, net girişler 0,9 milyar dolarlık seviyesi ile geçen yılki düzeyinin altında gerçekleşti. Yurt dışına doğrudan yatırım çıkışları 1,3 milyar dolar oldu. İkinci çeyrekteki hareketler aylar itibarıyla incelendiğinde, doğrudan yabancı yatırım girişlerinin kademeli olarak gerilediği ve 2022 yılının ikinci çeyreğine kıyasla 2,9 milyar dolar düşük gerçekleştiği görüldü. Girişlerin seyrine paralel olarak net girişler de geçen yılın gerisinde kaldı.
Yabancılara konut satışı yüzde 60,4 düştü
Yabancılara yapılan konut satışı yüzde 60,4 düşerken gayrimenkul kaynaklı net girişler de geçen yılın üçte biri düzeyine indi. Satışların yüzde 30,2’si Rusya uyruklu vatandaşlara yapılırken Rusya uyruklu vatandaşların konut alımlarının geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 40 düşmesi, Ukrayna uyruklu vatandaşların alımlarının ise 1/5 düzeyine inmesi dikkat çekti. İl dağılımında da Antalya ve İstanbul’da yabancılara yapılan konut satışları yıllık olarak sırasıyla yüzde 48,8 ve yüzde 72,1 olarak geriledi.
Türkiye’de en fazla yatırım imalat sektöründe
2023 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye’de yapılan yabancı yatırımlarda ilk sektör olan imalat sektörü yıllıklandırılmış verilerde de en fazla yatırım yapılan sektör oldu. İkinci çeyrek gelişmeleri kıyaslandığında ise, imalat sektörü yüzde 25,9’luk payı ile öne çıkarken finans ve sigorta faaliyetleri sektörünün payı yüzde 56’dan yüzde 14,2’ye geriledi. Yıllıklandırılmış verilerde yüzde 30,8 oranında yatırım payı alan imalat sektörünü, yüzde 22,6 pay ile toptan ve perakende ticaret, yüzde 10 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretim ve dağıtım sektörleri izledi.
