Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, maliyetlerdeki artışlar nedeniyle tarımdan yeterli gelir elde edemeyen üreticilerin arazilerini elden çıkardığını söyledi. Bayraktar, 5 Aralık Dünya Toprak Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, Birleşmiş Milletlerin, bu yıl belirlediği “Toprak ve su, bir yaşam kaynağıdır” teması kapsamında, sürdürülebilir tarımsal gıdaya ulaşmada toprak ve su arasındaki ilişkinin önemi konusunda farkındalık yaratmayı amaçladığını belirtti.
Sürdürülebilir kalkınmanın yolunun toprağın korunmasından geçtiğini aktaran Bayraktar, tarıma elverişli topraklar ve su kaynaklarının korunmasının önemine işaret etti.
‘Tarımsal araziler yatırım aracına dönüştü’
Maliyetlerdeki artışlar nedeniyle tarımdan yeterli gelir elde edemeyen üreticilerin arazilerini elden çıkardığını belirten Bayraktar, tarımsal arazilerin yatırım aracına dönüştüğünü aktardı. Değerinin üzerinde fiyatlarla satılan arazileri bölge insanının alamadığını aktaran Bayraktar, şunları söyledi:
“Tarımsal arazilerin amaç dışı kullanımının engellenmesi amacıyla arazilerin el değiştirmesinde tarımsal faaliyet yapılması zorunluluğu getirilmeli. Ülke ve köylerimizin güvenliği bakımından yabancılara tarım arazilerinin satışı yasaklanmalı. Köylerimizin sosyal düzeninin bozulmamasına dikkat edilmeli.”
Bayraktar, son yıllarda atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılmasının yanı sıra tarım arazilerinin korunması amacıyla pek çok çalışma yapıldığını anımsatarak şöyle konuştu:
“Tarım topraklarının korunmasıyla ilgili çalışmalar her ne kadar devam etse de ülkemizin hızla artan nüfusu karşısında yetersiz kalıyor. Artık bir karış toprak dahi kaybedilmemeli. Bu amaçla tarım arazilerinin amaç dışına çıkarılması önlenmeli. Kara yollarını ve şehirlerin gelişimini projelendirirken, verimli tarım arazileri yerine tarıma elverişli olmayan, daha verimsiz arazilerin kullanılmasına özen gösterilmeli. Birinci sınıf sulamaya uygun tarım arazilerimizin, imara açılmasına izin verilmemeli, bu arazilerin üzerine sanayi tesisleri, şehirler kurulmamalı. Turizm, madencilik ve ulaştırma için verimli tarım arazileri kullanılmamalı.”
‘Tiny House’ uyarısı
Bayraktar, son yıllarda popüler hale gelen, insanlara şehirden uzakta yaşamayı cazip gösteren hobi bahçesi, “tiny house”, bungalov benzeri yaşama alanlarının, tarım arazilerinin parçalanmasına ve çarpık yapılaşmanın oluşmasına neden olduğunu da söyledi.
Tarımsal üretimin temelinin toprak olduğuna işaret eden Bayraktar, “Sahip olduğumuz toprak ve su kaynaklarına sahip çıkmalıyız. Var olan kaynaklarımızın gelecekte artacak ülke nüfusu ve beklenen iklim değişikliğinin olumsuz senaryolarına karşı etkin ve sürdürülebilir kullanımı konusunda gereken hassasiyeti ülke olarak göstermeliyiz.” dedi.
5 bin dönüm tarım arazisi satıldı
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in tarım arazilerinin yabancılara satışına ilişkin 2023 Mart ayındaki soru önergesine yanıt veren Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yalnızca 2022 yılında Türkiye’de 5 milyon 219 bin 309 metrekare (5 bin dönüm) tarım arazisinin yabancılara satışının gerçekleştiğini açıklamıştı.
Aralarında tarla, bağ, bahçe olan tarım arazilerini 765 yabancı uyruklu kişinin aldığı belirtilmişti. En fazla tarım nitelikli taşınmaz alan kişilerin ilk sırasında Ürdün, ikinci sırasında Filistin, üçüncü sırasında İsrail, dördüncü sırasında Suudi Arabistan ve beşinci sırasında Katar yer almıştı.
2022 yılında yabancılara en fazla Konya’dan tarım arazisi satılmıştı. Konya’yı, İstanbul, Bilecik, Manisa, Sakarya, Kırklareli, Eskişehir, Denizli, Bursa, Kocaeli izlemişti.
Gürer, bir yılda satılan tarım arazisi miktarının 5 milyon metrekareden fazla olduğuna dikkat çekerek, “Böyle giderse yıllar içinde tarım arazilerimizin çoğunluğu yabancılar tarafından satın alınacak gibi görünüyor” demişti.