Ortadoğulu turistin yanı sıra savaş nedeniyle Türkiye’ye gelen Rus ve Ukraynalıların sayısındaki artış perakende yabancıya yapılan satışları artırdı. Tüm mağazaların yabancıya yapılan satışlarında yüzde 20’lik artış olurken, bu oran lüks perakende de yüzde 80’e çıktı. Yabancıların Türkiye’de olan lükse olan yüksek talebi hakkında konuşan Alkaş & Han Spaces Yönetim Kurulu Başkanı Avi Alkaş,“Fiyatların daha uygun olması ve bizde KDV’nin hala deri, çanta ve elbise gibi ürünlerde yüzde 10 olması etkili oldu. Avrupa’da ise bu oranın yüzde 18 olması Türkiye’yi son kullanıcı açısından cazip kılıyor” dedi. Ayrıca Türkiye’de gelişen sağlık turizminin etkisinin de lüks alışverişi tetiklediğini kaydeden Alkaş, “Uzun süreli tedavi ve terapi gerektiren uygulamalar nedeniyle daha uzun süreli kalışlar olunca buda alışverişe olumlu yansıyor. Bu durum aynı zamanda gastronomimizi geliştiriyor” diye konuştu. Bu taleple birlikte Türkiye’de lüks mağaza sayısının arttığını da belirten Alkaş, “Sadece İstanbul’da 3-4 tane Louis Vuitton mağazası var. Neredeyse Londra ile eşdeğer mağaza sayısına ulaştık. Aynı şekilde lüks saatler, ve otomotivde de hareketlenme yaratıyor” diye konuştu.
İhracatçıların da mağaza talebi oluşuyor
Ancak diğer yandan AVM yatırımlarında yavaşlama yaşandığını aktaran Alkaş şöyle konuştu: “Sektörde AVM yatırımcının dolar ile borçlandırılıp, TL ile kiralama zorunluluğunun perakende de yeni AVM yatırımlarını yavaşlattı. Perakendecilerin yeni yer talepleri ve yeni markaların yer talepleri artıyor. Ayrıca ihracatçının perakendeye girme eğilimi var. Hatta bazı ihracatçılar özellikle Bursa ve Denizlili firmalar arka arka yurtdışında mağaza açıyor. Daha sonra bunların yurtiçi mağaza talepleri olacak. Enflasyondan kontrolün sağlanması ile bu artışa geçebilir.”
En büyük artış lüks markalarda
Perakendecileri ve tedarikçileri bir araya getiren ‘Ortak Gelişim Kongresi’nde konuşan Zincir Mağazalar Derneği (ZMD) Başkanı Serhan Tınastepe, alışverişte yükselen yabancı payına dikkat çekti. Komşular arasındaki gerginlik ve Ortadoğu’dan gelen talep nedeniyle tüm markalarda yabancıya yapılan satış oranlarında artışın yüzde 20 üzerine çıktığını aktaran Tınastepe, “Lüks markalarda ise bu oran yüzde 80’nin üzerinde” dedi.
ZMD Başkanı Serhan Tınastepe, 350 bin kişiye istihdam sağlayan zincir mağazalar sektöründe çalışanların enflasyonist ortamdan olumsuz etkilendiğini söyledi. Enflasyonist ortamda yaşanan en büyük bir diğer sorunun da maliyetleri kontrol etmek ve ürünleri faydalandırmak olduğunu belirten Tınastepe, “Ayrıca yeni AVM yatırımları ve cadde mağazaları yatırımları azalması bizim de yeni mağaza yatırımlarımızı yavaşlatıyor” diye konuştu.
Kozmetikte taksit yasağı kaldırılmalı
2024 yılı beklentilerini ve çözüm önerilerini paylaşan Tınastepe, kozmetikte taksit yasağının kaldırılmasını talep etti. Kozmetiğin artık lüks tüketimden çıkıp zorunlu bir tüketim haline geldiğini söyleyen Tınastepe, “Dolayısıyla bu yasağı artık anlamıyoruz” diye konuştu.
Öte yandan son dönemlerde Türkiye’den ayrılan yabancı marka sayısındaki artışı değerlendiren Tınastepe, bu çıkışta aynı yerde olmasına rağmen yabancı markalıya döviz üzerinde kiralama yapılmasının rol oynadığını söyledi. Ayrıca yüksek ithalat vergilerinin de çıkışta rol oynadığını dile getiren Tınastepe, “Buradaki bazı yabancı markalar aynı zamanda Türkiye’yi tedarik üssü gibi gibi kullanarak buradaki yerli üreticiden alıp dünyaya yollayan yabancı markalar var. Ayrıca bizim daha fazla yabancı çekmemiz lazım” dedi.
