İstanbul’un öyle bir semti resmen yok aslında ama Metro’da eğer Levent durağında inerseniz, bu durağın çok sayıda çıkışından birinin tabelasında ‘Plazalar’ yazdığını görürsünüz.
‘Plazalar’ın başlangıcını ise 1989 yılında inşaatı tamamlanan ve kısaca ‘Yapı Kredi Plaza’ diye adlandırılan binalar oluşturuyor. Bu semt, yani İstanbul’un Levent semti, bu plazalar inşa edilene kadar daha çok evlerden oluşuyordu, iş yeri sayısı çok azdı.
Yapı Kredi Plaza adı verilen üç binadan birinde ilk günden beri Yapı Kredi Bankası Genel Müdürlüğü var. Diğer iki bina ise iş merkezi olarak hizmet veriyor, çok sayıda şirketin burada ofisleri var. Bu arada ofis sahiplerinden biri de İsrail Konsolosluğu. O yüzden burası ne zaman Filistin sorunu alevlense eylem yerine de dönüşüyor.
Bu binalar, İstanbul’da çok önemli bir dönüşümün ilk sembollerinden biri aslında. O bölge, yani Büyükdere Caddesi’nin Levent’e bakan bölümünde Yapı Kredi Plaza’nın ardından çok sayıda büyük ve yüksek iş merkezi inşa edildi. Örneğin Türkiye İş Bankası buraya geldi, üç kule yaptı. Biraz daha ileride, 4. Levent’te Sabancı kuleleri var. Ardından Büyükdere Caddesi’nin öteki tarafındaki eski fabrika binaları dönüşmeye başladı. Önce eski Eczacıbaşı ilaç fabrikasının yerine Kanyon AVM, iş merkezi ve ‘rezidansı’ yapıldı, derken bütün diğer fabrika arsalarında kuleler yükselmeye başladı ve böylece işte metro çıkışındaki ‘Plazalar’ tabelası anlam kazandı. Hepsi, üç bloktan oluşan Yapı Kredi Plaza ile başladı.
Ama bu binalar bugünlerde ilk olmanın dezavantajını yaşıyor. Hem civardaki diğer büyük binalara göre ‘alçak’ kaldılar hem de 1999 Marmara Depreminden 10 yıl önce yapıldıkları için deprem yönetmeliğine uygun inşa edilmediler. Ayrıca eskidiler.
İddiaya göre bu eskilik yüzünden emlak piyasasında Yapı Kredi Plaza bundan bir süre önce “A sınıfı ofis” olma özelliğini kaybetti. Yani burada kiralar, komşu binalara göre artık daha düşük. Ancak yine de bu ‘plazalar’ bölgesini de kapsayan Levent’te ofislerde boşluk oranı çok düşük, çünkü burası çok gözde bir bölge.
Neredeyse 10 yıldır Yapı Kredi Plaza binalarının yıkılıp yerine daha büyük ve daha lüks inşaatlar yapılması konuşuluyor ama bu bir türlü gerçekleşmiyordu. Şimdi, iddiaya göre binalar için son bir deprem raporu istendi ve bu raporda üç binanın üçü birden depreme karşı dayanıksız bulundu. Rapor, binaların ya güçlendirilmesini ya da yıkılıp yeniden yapılmasını öneriyor.
Bu da, binaların sahibi olan şirketler ve Yapı Kredi Bankası açısından bir yandan iyi haber bir yandan kötü haber. İyi haber, burada çok değerli ve büyük bir emlak yatırımının kapısı açılıyor; kötü haber bunun için hem ciddi yatırım yapmak hem de Yapı Kredi Bankası Genel Müdürlüğünü en azından inşaat süresince taşımak gerekecek.
Haluk Tümay ve Ayhan Böke tarafından tasarlanan Yapı Kredi Plaza binaları, 1989 yılında Koray İnşaat tarafından inşa edildi. 4. Levent’teki Sabancı Center ‘ikiz binaları’ da aynı iki mimar tarafından tasarlanmıştı. Yapı Kredi Plaza, proje olarak Levent’te yapılan ve bölgenin iş merkezi olma konumunu geliştiren modern ve öncü yapısıyla biliniyor. Koray İnşaat bünyesinde tasarlanıp inşa edilen komplekste 20 katlı 3 blok bulunuyor.
Yaklaşık 16 bin metrekare alana sahip olan plazadaki bloklardan biri, Yayla Gıda’nın sahibi olduğu fon tarafından yakın zamanda satın alındı. Bu alanın 8 bin metrekarelik bölümünün satışı IBM tarafından gerçekleştirilirken, diğer iki blokta Sedes Holding ve Koray İnşaat’a ait katlar ve İsrail Konsolosluğu da yer alıyor. Yapı Kredi Plaza, İsrail’in Filistin saldırıları esnasında protestolara sahne olmuş, plazadaki çalışanlar güvenlik gerekçesiyle tahliye edilmişti