İcra ve İflas Kanunu’na eklenen geçici 20. maddeyle yedieminlerde bulunan ve icra hukuku kapsamında artık hukuken muhafazasına gerek kalmayan hacizli malların satışına karar verildi. 700 bin aracı ilgilendiren ilgili tebliğ 18 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanıp, 1 Kasım’da başlatıldı. Kararın ardından gözler Yedieminlerde saklanan hacizli 700 bin araca döndü. Sektörden gelen açıklamalara göre bu rakamın hepsinin otomobil olmadığı, motosiklet, bisiklet, ticari araçları da kapsadığı belirtiliyor.
Toplam sayı 2.2 milyon adet
Yedieminlerdeki sayı ile ilgili konuşan Oto Merkezi CEO’su Muhammed Ali Karakaş, Türkiye’deki yediemin otoparklarında hacizli 2.2 milyon adet aracın bulunduğunu belirterek, “20 yaş altı 700 bin aracın olduğu tahmin ediliyor. Ancak bunlar içinde 20-25 bininin satın alınacak durumda olduğunu düşünüyoruz. Bu da piyasadaki fiyatları en fazla yüzde 5 aşağı çeker. Şu anda ikinci el araç piyasası özellikle kredi muslukları kısıldığı için durgun” dedi.
‘Piyasada çok yüksek talep görmez’
Bu tür araçların galericiler ya da vatandaşlar tarafından çok talep görmediğini anlatan Karakaş, “Çünkü bu tür araçları inceleme şansınız yok. Aracı açıp bakamazsınız. İçini inceleyemezsiniz. Motoru ne durumda, şanzıman iyi mi kontrol etme şansınız yoktur. İhaleye girip aldıktan sonra araçta bir sorun çıktıysa ben bunu iade ediyorum de diyemezsiniz. Bu araçlar genelde aracın sahibinin yakınları tarafından alınır. O nedenle piyasada çok yüksek talep görmez” diye konuştu.
Önce MKE’ye, sonra Türkiye Kızılay Derneği’ne gidecekler
Hukuken muhafazasına gerek kalmayan yedieminlerdeki hacizli malların satışına ilişkin süreç başladı. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yedieminlerdeki araçların satışına ilişkin detayları paylaştı. İcra ve İflas Kanunu’na eklenen geçici 20. maddeyle yedieminlerde bulunan ve icra hukuku kapsamında artık hukuken muhafazasına gerek kalmayan hacizli malların satışına ilişkin tebliğ 18 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlandı ve bu doğrultuda uygulama 1 Kasım’da başlatıldı.
Bu kapsamda, haciz kararı kalkmış olup halen yedieminlerde muhafaza edilen mallar kanuni istisnalar hariç öncelikle mülkiyet sahibi borçlu tarafından teslim alınabilecek. Borçlunun malı teslim almaması durumunda ise rehin hakkı sahibine malı alması imkanı tanınacak.
Tanınan hakların kullanılmaması durumunda sicile kayıtlı mallar ile diğer mallar, kamu yararı gözetilerek kanunda belirlenen bedel karşılığı Silah üretimi yapan Makine ve Kimya Endüstrisi AŞ’ye (MKE) devredilecek. Satış ve mülkiyet devri durumunda elde edilecek bedel muhafaza edilecek, hak sahiplerine ödenecek.
Belirtilen mallar, MKE AŞ’ye de devredilmemesi durumunda çürümeye bırakılarak ülke ekonomisi ve çevreye vereceği zararların önlenmesi maksadıyla Türkiye Kızılay Derneğine bedelsiz olarak devredilecek.
HACİZLİ MALLARIN ÖZELLİKLE ARAÇLARIN, YEDİEMİN DEPOLARINDA ÇÜRÜMESİNİN ÖNÜNE GEÇİLEREK SİSTEME, EKONOMİYE VE TOPLUM YARARINA KAZANDIRILMASI UYGULAMAMIZ 1 KASIMDAN İTİBAREN BAŞLADI.
Öncelikle;
1-10 Kasım tarihleri arasında GÜMRÜK İDARESİ, 4458 sayılı Kanun kapsamında serbest…
— Yılmaz TUNÇ (@yilmaztunc) November 6, 2023
Süreci sıralayarak anlattı
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yedieminlerdeki araçların satış sürecinin nasıl olacağını sosyal medya hesabından madde madde paylaştı.
Paylaşımında hacizli malların özellikle araçların, yediemin depolarında çürümesinin önüne geçilerek sisteme, ekonomiye ve toplum yararına kazandırılması uygulamasının 1 Kasım’dan itibaren başladığını anımsatan Bakan Tunç, detaylara ilişkin şu bilgileri verdi:
“Öncelikle;
-1-10 Kasım tarihleri arasında GÜMRÜK İDARESİ, 4458 sayılı Kanun kapsamında serbest dolaşımda olmayan tasfiye konusu malın teslimi için başvurarak teslim alabilir.
-Bu şekilde mal tasfiye edilmezse TAHSİL DAİRESİ, anılan süreyi takip eden on gün içinde (10-20 Kasım), 6183 sayılı Kanun uyarınca üzerinde haciz bulunan malı muhafaza veya satış işlemlerini yapmak üzere alabilir.
-Mal gene tasfiye edilemezse BORÇLU, ilgili Tebliğ’in 9.maddesinde anılan süreyi takip eden on gün içinde (20-30 Kasım) tarifeye göre belirlenen yedieminlik ücretini ödemek suretiyle malı teslim alabilir.
-Mal bu suretle de tasfiye edilmezse REHİN HAKKI SAHİBİ, 10’uncu maddedeki süreyi takip eden on gün içinde (1-10 Aralık), rehinden kaynaklanan hakkını kullanabilir.
-Sicile kayıtlı mallar bakımından anılan maddeler uyarınca mal tasfiye edilmezse tasfiye dairesi, 11’inci maddedeki sürenin dolmasını müteakip (10 Aralıktan itibaren) gecikmeksizin malın RESEN SATIŞ İŞLEMLERİNE başlayacak. Satış işlemleri elektronik satış portalında yapılacaktır. (Her tasfiye dairesinin satış takvimi kendi sürecinde ilerleyecektir.)
-Bu usulle de satılamayan mallar için malın mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyen YEDİEMİNE SATIŞ suretiyle işlemlerin yapılamamasından itibaren 10 gün içinde teslim edilir.
-Sicile kayıtlı mallar bakımından yukarıdaki maddeler uyarınca mal tasfiye edilmezse malı devralmak isteyen MKE A.Ş., Tebliğ’in 13’üncü maddesindeki süreyi takip eden bir ay içinde hurda bedelini ödeyerek malı teslim alabilir.
-Malın hala tasfiye edilememesi hâlinde, malın mülkiyetinin bedelsiz olarak icra mahkemesi kararıyla KIZILAY’A devrine geçilecek.”
Araçlar internet üzerinden satılacak
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “Sahipleri tarafından alınmayan araçlar, Adalet Bakanlığı’nın UYAP Sistemi üzerinden internet ortamında ihale usulü ile satışa sunulacak. İhalelere katılmak için T.C. vatandaşı olmak ve belirlenen teminat bedelini yatırmak yeterli olmaktadır. Araç satın alınmadığı takdirde ise bu teminatlar geri ödenmekte İlk etapta mülkiyet sahibinin aracı teslim alması istenecek. Eğer alınmaz ise haciz koyan alacaklıya bu araçlar sunulacak. Bu noktada araç fiyatı bilirkişi tarafından belirlenebilir veya teklif usulü olabilir.”