Türkiye’nin toplam elektrik kurulu gücü 110 bin 339 megavata ulaşırken bu gücün 63 bin 157 megavat’ını yenilenebilir oluşturdu. Türkiye’nin yenilenebilir enerji kurulu gücü 12 Haziran itibarıyla toplam kurulu gücün yüzde 57,2’sine ulaşırken, Türkiye’nin bu alandaki yatırımlarının büyüklüğü 50 milyar dolar seviyesine çıktı. Yenilenebilir enerji kurulu gücündeki artışla dünya sıralamasında basamakları hızla tırmanan Türkiye bir basamak daha yükselerek dünyada 11’inci oldu.
İlk sırada barajlar var
Anadolu Ajansı’nın derlediği bilgilere göre toplam kurulu güç içerisinde en yüksek yenilenebilir enerji kapasitesi ile ilk sırada 23 bin 855 megavatla barajlı hidroelektrik santralleri yer alıyor. Bunu 14 bin 994 megavatla güneş enerjisi santralleri, 12 bin 194 megavatla rüzgar santralleri takip ediyor. Akarsu santralleri 8 bin 329 megavat, biyokülte 2 bin 94 megavat ve jeotermal enerji 1691 megavat kapasite ile kurulu güce katkıda bulunuyor.
Yenilenebilirde 5 şehir öne çıkıyor
Türkiye’nin yenilenebilir enerji haritasında, İzmir rüzgar, Konya güneş, Aydın jeotermal, Şanlıurfa hidroelektrik ve İstanbul biyokütle kapasitesiyle lider şehirler olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin elektrik kurulu gücü artarken dünya sıralamasında da ilk 10 ülke arasına girme çabası devam ediyor. Güneş, rüzgar, hidrolik, jeotermal kaynakları dahil tüm kaynaklarını belli bir program dahilinde ekonomisine kazandırma hedefiyle hareket eden Türkiye, sera gazı emisyonunda tarihi sorumluluğu yüzde 1’in altında olmasına rağmen, 2053 itibarıyla net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmeyi öngörüyor.
Dünyada Çin liste başı
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansının (IRENA) yayımladığı yenilenebilir enerji kurulu güç istatistikleri sıralamasında Çin ilk sırada yer alırken onu ABD ve Brezilya izliyor. Yenilenebilir kurulu gücü sıralamasında Brezilya’yı Hindistan, Almanya, Japonya, Kanada, İspanya, Fransa ve İtalya takip ediyor. Daha önceki sıralamada 12’nci olan Türkiye, 11’inci sırada yer alıyor. Öte yandan, teknolojik gelişmeleri sistemine dahil etmeyi hedefleyen Türkiye’de 2022 sonundan itibaren tahsis edilen toplam 19 gigavatlık depolamalı rüzgar enerjisi projeleri için 10 yıl içinde 19 milyar euroluk yatırım yapılacağı hesaplanıyor.
En uzun gündüzde güneşten toplanan elektrik arttı
Diğer yandan kuzey yarımkürede yılın en uzun günü olan bugün, güneş enerjisinin küresel elektriğin yüzde 20’sini karşılaması bekleniyor Düşünce kuruluşu Ember tarafından yayınlanan rapora göre dünya, kuzey yarımkürede yılın en uzun gününde gün ortası pik elektrik ihtiyacının beşte birini üretmeye yetecek güneş enerjisi kapasitesine sahip ve bu oran geçen yıl yüzde 16 idi. Londra merkezli enerji düşünce kuruluşu Ember’in analizine göre, güneş hali hazırda dünyada en hızlı büyüyen elektrik üretim kaynağı. Geçen yıl Çin’in güneş enerjisi kapasitesini yüzde 152 artırması bu duruma en büyük katkıyı sağlarken, güneş enerjisinde hızla yükselen kapasiteyle 34 ülke elektriğinin yüzde 10’unu bu kaynaktan sağlıyor. Dünya çapında artan kapasite sayesinde kuzey yarımkürede yılın en uzun günü olan bugün, toplam elektrik üretiminin yüzde 20’sinin öğlen saati boyunca güneş enerjisinden sağlanacağı tahmin ediliyor. Bu oran, geçen yıl aynı dönemdeki yüzde 16 seviyesine göre yüzde 25 artış anlamına geliyor. Güneş enerjisinin bu yıl haziran ayı boyunca ise toplam elektrik üretimindeki payının yüzde 8,2’ye ulaşması bekleniyor.
Geçen yıla göre yükseliyor
Haziran 2023’te dünyadaki toplam elektrik üretiminin yüzde 6,7’si güneş enerjisinden karşılanmıştı. Güneş enerjisi geçen yılın tamamında ise küresel elektriğin yüzde 5,5’ini üreterek rekor seviyeye ulaşmıştı. Dünyanın en büyük güneş enerjisi pazarı olan Çin, geçen yıl küresel güneş enerjisi üretiminin yüzde 36’sını tek başına gerçekleştirdi. Ember, Çin’de güneşten elektrik üretiminin Haziran 2023’teki yüzde 7 seviyesinden bu ay yüzde 9,6’ya ulaşmasını bekliyor. Avrupa Birliği’nde (AB) güneş enerjisinin elektrik üretimindeki payının Haziran 2023’teki yüzde 17’den bu ay yüzde 20’ye yükseleceği tahmin edilirken, ABD ve Hindistan’da bu oranın sırasıyla yüzde 6,9 ve yüzde 7,1 olacağı hesaplanıyor.
‘Ciddi bir küresel enerji kaynağına dönüşüyor’
Ember elektrik analisti Kostantsa Rangelova, yüzde 20’lik payla güneş enerjisinin artık ciddi bir küresel elektrik kaynağı haline geldiğini belirterek, “Batarya maliyetleri düştü, yani güneş enerjisi artık sadece gündüz değil akşam da kullanılıyor. Güneş enerjisi en hızlı büyüyen elektrik kaynağı. Şüphesiz en büyük elektrik ve nihayetinde en büyük enerji kaynağı haline gelecek” dedi.