Konut satışlarında düşüş devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre haziran ayında satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 44,4 azalarak 83 bin 636’ya geriledi. Bu yılın ilk 6 ayında ise yüzde 22,1 düşerek 565 bin 779 olarak gerçekleşti. Düşüşte yüksek ev fiyatları ve konut kredilerindeki kısıtlamaların yanı sıra yaz sezonunun da ekili olduğu belirtiliyor. Satışlarda gerilemeler yaşanırken, sektördeki üretici firmalar da azalan talep ve yükselen inşaat maliyetleri nedeniyle birçok projeyi 2024’e ötelemek zorunda kaldıklarını söyledi. Canlanma için özellikle ilk konutunu alacak kişilere, yabancı alıcılarda olduğu gibi yüzde 10’luk KDV’den muaf tutulması talep edildi.
’20 kişi başvuru yapıyor 1 kişi kredi alıyor’
Satışlardaki düşüşü değerlendiren Babacan Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Babacan, “Depremin etkisiyle satış ivmesinde düşüş yaşandı. Depremden dolayı birçok kişi beklemeye geçti. Arkasından seçim süreci ve yabancıya satış yapmayacağı söylemleri satışta frene basılmasına neden oldu” dedi. Bu sürece ek olarak bankaların kredi vermemesinin de düşüşte etkili olduğunu belirten Babacan, “20 kişi bankaya konut kredisi almak başvuru yapıyor ancak 1’ine kredi çıkıyor. Bu sefer de sadece 500 bin TL kredi veriliyor. Bu rakama da İstanbul’da ev almak da mümkün değil” diye konuştu. Böyle giderse satış adetlerinde geçen yılın gerisinde kalacaklarını kaydeden Babacan, “Şimdi birde KDV artışları emlak vergilerindeki artışlar da gelince yılın geri kalanın da düşüşle gidebiliriz” uyarısında bulundu.
‘Destek gelmezse üretim azalır’
Konut alımında yabancıya KDV imtiyazı sağlandığını ifade eden Babacan, “Aynı uygulama ilk evini alan yerli alıcı için de yapılabilir. Ayrıca konut kredilerinde kişilerin konuta erişimi sağlayacak rakamlar verilmeli” dedi. Yoksa artan maliyetler nedeniyle bu yıl yapımına başlamayı planladıkları projeleri ertelemek zorunda kalacaklarını söyleyen Babacan, “860 konutlu ve 50 işyerinin de dahil olduğu 7 projemiz varken sadece 40 daireli en küçük projemizin yapımını seçtik. Diğerlerini erteleyeceğiz. Çünkü bu piyasalar bizi düşündürüyor. Ancak yeni projeler başlamazsa mevcutların fiyatı yükseliyor. Dolayısıyla sektörde üretimin de teşvik edilmesi lazım. Özellikle ilk kez ev sahibi olacak kişilere imtiyaz sağlanmalı” dedi.
25 bin konut ilk kez satıldı
TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42,1 azalarak 25 bin 886 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 31,0 oldu. 2’inci el satışlarında ise geçen yılında aynı dönemine göre yüzde 45.4 azalma yaşanırken, 57 bin 750 konut el değiştirdi. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının payı yüzde 69,0 oldu.
Yabancıların ev alımları yüzde 45.5 düştü
Yabancıların konut alımları da düşüş eğiliminde. Yabancılara yapılan konut satışları ocak-haziran döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 45,5 azalarak 19 bin 275’e geldi. Özellikle son dönemde yabancılara konut satışının yasaklanacağı söylemleri ile Rus ve Ukraynalıların alımlarını azaltması düşüşte etkili olduğu belirtiliyor.