Türkiye enflasyonda dünya altıncılığından sonra “faiz ligi”nde de dördüncü oldu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Faiz sebep, enflasyon sonuçtur. Bu kardeşiniz bu görevde olduğu sürece faiz her gün inmeye devam edecektir” ve “Bir Müslüman olarak ‘nas’lar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim” tezleriyle düşürülen ve geçen yılki seçimlerden önce yüksek enflasyona rağmen yüzde 8.5 seviyesinde tutulan politika faizi haziranda ekonomi yönetiminin değişmesiyle yükseltilmeye başladı. Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığındaki her Para Politikası Kurulu toplantısında faizler yükseltildi ve toplam artış 34 puanı buldu. Güncel verilere göre dünyanın en yüksek altıncı yüksek enflasyonuna sahip ülkesi Türkiye artık borçlanma maliyetlerinde de az gelişmiş ülkelerle yarışıyor.
Euronews Türkçe’nin Trading Economics’ten derlediği verilere göre Aralık 2023 itibariyle dünyada politika faizinin en yüksek olduğu ülke yüzde 130 ile Zimbabve. Ardından yüzde 100 ile ekonomik krizlerden yakasını bir türlü kurtaramayan Arjantin var. Üçüncü sırada ise yine krizlerle boğuşan Venezuela bulunuyor. Bu ülkede faiz oranı yüzde 56.3. Türkiye ise onların ardından yüzde 42.5 ile dördüncü sırada.
Avrupa’da ilk sıradayız
Türkiye’nin ardından Gana yüzde 30 ile beşinci sırada. Afrika ülkesini yüzde 28.3 ile Sudan ve yüzde 25 ile Kongo takip ediyor. Dünyada dördüncü olan Türkiye Avrupa bölgesinde ise en yüksek faiz oranına sahip. İkinci sırada Türkiye’nin politika faizinin 26.5 puan altında olan Rusya, üçüncü sırada da yüzde 15 ile Ukrayna var. Avrupa Birliği ülkesi Macaristan’da faiz yüzde 10.8 seviyesindeyken Belarus yüzde 9.5 ile ilk beş sırayı tamamlıyor. Avrupa’nın en düşük faiz oranı ise yüzde 1.8 ile İsviçre’de.
Zigzaglı faiz politikası izlendi
İktidar değişmemesine rağmen son yıllarda para politikasında zigzaglar dikkat çekiyor. Ocak 2010-Haziran 2023’te en yüksek politika faizi oranı yüzde 24’ti. “Türkiye modeli” ile düşük faiz politikasıyla faiz oranı kademeli olarak yüzde 8.5’e geriledi. 14-28 Mayıs seçimlerinin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna Mehmet Şimşek’in oturmasıyla “rasyonel zemine” dönme çabaları başladı. Bu dönemde hazirandan itibaren Merkez Bankası her ay faiz artışına gitti, aralıkta politika faizini yüzde 42.5’e çıkardı.
