İspanya’da “sıvı altın” olarak da adlandırılan zeytinyağı fiyatlarının yüzde 111 artışla rekor seviyeye ulaşması, fabrikalardan hırsızlıkları da tetikledi. CNBC’nin haberine göre, Kuraklık nedeniyle İspanya’da zeytinyağının litresi 9 dolara (yaklaşık 243 lira) kadar yükselince ağustos ayı sonunda Marin Serrano El Lagar’da bulunan bir yağ fabrikasından 420 bin euro (yaklaşık 12,18 milyon lira) değerinde 50 bin litre sızma zeytinyağı çalındığı bildirildi. Ayrıca İspanyol El Munco gazetesine göre, bundan kısa bir süre önce de Terraverne yağ fabrikasından 50 bin euro değerinde 6 bin litre sızma zeytinyağı çalındı.
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) yakın tarihli bir raporuna göre, Akdeniz’deki “aşırı kurak hava” nedeniyle küresel zeytinyağı fiyatları eylül ayında ton başına 8.900 dolara yükseldi. USDA, ağustos ayındaki ortalama fiyatın bir önceki yıla kıyasla yüzde 130 daha yüksek olduğunu ve “gevşeme belirtisi göstermediğini” açıkladı. Dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisi ve ihracatçısı olan İspanya da aylardır yoğun bir kuraklıkla boğuşuyor.
Emtia piyasası istihbarat firması Mintec’in verilerine göre, İspanya’nın son sezondaki zeytinyağı üretimi yaklaşık 610 bin tona düştü. Bu, normal 1,3 ila 1,5 milyon tona kıyasla yüzde 50’den fazla bir düşüş anlamına geliyor. Mintec’in yağlı tohumlar ve bitkisel yağlar analisti Kyle Holland CNBC’ye verdiği demeçte, “Kuraklık koşullarının hüküm sürdüğü İtalya ve Yunanistan da dahil olmak üzere diğer büyük Avrupa zeytinyağı üreticisi ülkelerde üretimin azalmasına ilişkin endişeler durumun karmaşıklığına katkıda bulunuyor” dedi. Holland, Türkiye’nin dökme zeytinyağı ihracatını ekim sonuna kadar 3 ay süreyle askıya alma kararının İspanya’da zaten sınırlı olan hacimleri daha da kötüleştirdiğini vurguladı. Holland ayrıca böyle giderse yeni hasadın başlayacağı ekim ayından önce stokların tükenebileceği uyarısında bulundu.
Küresel zeytin üretiminin yüzde 98’inden fazlasını gerçekleştiren üyelerden oluşan hükümetler arası bir kuruluş olan Uluslararası Zeytin Konseyi’ne göre, Yunanistan ve İtalya en büyük ikinci ve üçüncü zeytinyağı üreticileri. Dördüncülükte ise Türkiye ile Tunus yarışıyor.
Mintec’in karşılaştırmalı verilerine göre İspanya’nın Endülüs bölgesindeki zeytinyağı fiyatları eylül ayında kilo başına 8,45 euroya yükseldi. Şirketin 20 ila 30 yılı kapsayan verilerine göre bu, “İspanyol zeytinyağı için şimdiye kadar kaydedilen en yüksek fiyat” ve bir önceki yıla göre yüzde 111’lik bir artışa işaret ediyor.
