İç piyasada artan fiyatları dizginlemek amacıyla dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına İhracatçı Birlikleri tarafından “kayıt açılmaması” yoluyla getirilen “fiili yasak” süresiz uzatıldı. Önceki gün akşam saatlerinde ihracatçı birliklerine Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen yazıda “1 Kasım 2023 tarihinden (bu tarih dahil) itibaren ‘işlem görmüş dökme veya varilli zeytinyağı’ ihracatına ikinci bir talimata kadar kayıt verilmemesi hususu bakanlık makamınca uygun görülmüştür” denildi. Bakanlık bu sefer de, mağdur olduğunu iddia edebilecek ihracatçıların açacağı davaların tarafı olmamak için “Yasakladım” demekten kaçındı.
Ticaret Bakanlığı, konuya ilişkin yazıyı ihracatçı birliklerine gönderdi.
Kararın ardından Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında uygulanan tedbirin uzatılmasına ilişkin bilgi verildi. Açıklamada 2022-2023 sezonunda dünyanın önde gelen zeytin üreticisi ülkelerinde rekolte düşüklüğü yaşandığı anımsatılan açıklamada, buna mukabil Türkiye’deki rekolte artışı nedeniyle ülke zeytin ve zeytinyağına yönelik dış talebin arttığına işaret edildi.
Açıklamada, dünyada zeytin ve zeytinyağındaki üretim düşüşünün Türkiye’nin bu ürünlerdeki ihracatını artırdığı ve bu gelişmenin ise iç piyasada fiyatların yükselmesine neden olduğu ifade edildi. Bu çerçevede her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 sent kesinti yapılmasına ilişkin kararın ardından hem ihracatın hem de iç piyasada fiyatların yükselmeye devam ettiğinin görüldüğü belirtilerek 1 Ağustos 2023’ten itibaren uygulanmak üzere 1 Kasım 2023’e kadar dökme veya varilli zeytinyağı ihracatına yönelik ilave tedbirlerin yürürlüğe konulduğu anımsatıldı.
Bu yıl olumsuz iklim şartları üretimi azalttı
Açıklamada, bu sezon ülkede üretimin “yok yılı” kaynaklı azaldığına ve birçok bölgede zeytinin çiçek açma dönemindeki olumsuz iklim şartlarından dolayı üretim kayıpları yaşandığına dikkati çekilerek, şu görüşlere yer verildi:
“Dünyada artan zeytin yağı fiyatlarında herhangi bir gerilemenin olmayacağı ve artan dış talebin devam edeceği dikkate alındığında, iç piyasada tüketici refahı ve fiyatları bakımından arz yönlü sıkıntılara mahal verilmemesini teminen, ürün rekoltesindeki gelişmelerin bir süre daha takip edilerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak uygulanan tedbirin bir süre daha devam ettirilmesi ihtiyacı hasıl olmuştur. Anılan değerlendirmelerin tümü Tarım ve Orman Bakanlığımız ile tam bir koordinasyon halinde yapılmış ve kararlar buna istinaden alınmıştır. Öte yandan, ambalajlı ve kutulu zeytinyağı ihracatına yönelik uygulanan herhangi bir tedbirin bulunmadığının da kamuoyuyla paylaşılmasında yarar görülmektedir.”
UZZK, Ticaret Bakanlığı ile toplantı yapacak
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK), kararı ve gelişmeleri değerlendirmek üzere önümüzdeki günlerde Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle bir araya gelecek. Bu arada rekolte tespit çalışmalarının tamamlandığı ve bölgelerden gelen verilerin değerlendirilmesinden sonra konuyla ilgili açıklamayı Ticaret Bakanlığı’nın yapacağı öğrenildi.
