Son dönemde Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı “sahte ve tağşişli” bitkisel yağlar listesinin vazgeçilmezi olan zeytinyağında sahtekarlığı önlemek için umut ışığı Gaziantep’te yandı. Gaziantep Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Dr. Hüseyin Korkmaz zeytinyağındaki taklit ve tağşişi “mikrodalga sensörü”yle tespit edebilen bir sistem geliştirdi. Taklit zeytinyağını anlamak çok zor değil, ancak zeytinyağına bitkisel tohum yağları (ayçiçek, kanola, mısır, soya, susam, yerfıstığı ve haşhaş vb.) katılması ve fındık, avokado ve palm (olein fraksiyonu) gibi bazı meyve yağlarının ilave edilmesiyle ortaya çıkan tağşiş edilmiş zeytinyağını fark etmek sıradan tüketiciler için neredeyse imkansız.
Dr. Korkmaz hali hazırda kullanılan “mikrodalga sensörü”nü zeytinyağındaki hileleri ortaya çıkarmak için uygun hale getirdi. Sistem saf zeytinyağından alınan bir damla numunenin sistemde örneklendirilmesiyle dielektrik akımlardaki farklılık oranları sayesinde diğer yağ ve maddeleri beş dakika içinde tespit edebiliyor. Hedef, geliştirilen sistemi kit haline getirip vatandaşların hizmetine sunmak. Belki de bir süre sonra herkesin evinde böyle bir kit bulunacak.
Türkiye’nin zeytinyağı üretiminde önemli bir konumda olduğunu belirten Korkmaz “Son zamanlarda sosyal medyada çıkan haberlere göre zeytinyağı en fazla hile yapılan ürünlerden bir tanesi. Biz de bununla ilgili bir çalışma yürüterek zeytinyağı tağşişinde yapılan hileleri ürettiğimiz mikrodalga sensörlerle yüzde 95 başarıyla tespit ettik” diye konuştu.
Dr. Korkmaz zeytinyağına karıştırılan diğer ucuz fiyatlı ve kalitesiz yağların halk sağlığını tehdit ettiği ve haksız rekabet oluşturduğunu söyledi.
Zeytinyağına ayçiçek, pamuk ve mısır yağlarının eklendiğini belirten Korkmaz projeyle bunun önüne geçmeyi hedeflediklerini ifade etti. Dr. Korkmaz geliştirdiği sistemle ilgili şunları söyledi:
“Sensörümüz temel olarak malzemelerin diğer elektriksel katsayılarının farklı olmasına dayanır. Farklı malzemeler farklı rezonanslarda işlem görerek bu tarz tespitleri yapabiliyor. Zeytinyağına karıştırılan diğer ucuz ve kalitesiz yağların halk sağlığını tehdit ettiği ve haksız rekabet oluşturduğu ortadadır. Projenin TÜBİTAK 2211C Bilim İnsanı Destekleme Programı ve YÖK 1002 programı tarafından destekleniyor.”
