Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR) ve Oxford Üniversitesi’nin ‘Alakart bir dünyada yaşamak: Siyasiler dünya kamuoyundan ne ders çıkarmalı?’ başlıklı anketi yayınlandı. ‘Küresel meselelerde yurttaş görüşlerini anlama çabasının bir parçası’ olarak sunulan anketin sonuçları ilk olarak The Guardian (Britanya), The Washington Post (ABD), Le Monde (Fransa) ve La Republica (İtalya) gibi gazetelerle, Türkiye’de de Diken’le paylaşıldı.
Anket yapılan ülkeler şunlar: Türkiye, Çin, Rusya, ABD, Hindistan, Suudi Arabistan, Endonezya, Güney Afrika, Brezilya ve Güney Kore, Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İspanya, İsviçre, Romanya, Portekiz, Danimarka ve Estonya.
Bizden karamsarı yok
‘İyimserlik karamsarlık’ sorusunda ise Avrupa ülkeleri dışarda tutuldu. Dokuz ülke arasında ‘Karamsarım’ deyenlerin en yüksek oranda çıktığı ülke Türkiye: Yüzde 60. ‘İyimserim’ diyenlerin oranı yüzde 15. Güney Kore’den sonra iyimserliğin en düşük olduğu ülke Türkiye. ‘Emin değilim’ diyenlerin oranı yüzde 25.
İyimserlik Hindistan’dan zirvede Güney Kore’de dipte. Karamsarlıkta Türkleri Amerikalılar izliyor.
Yaşamak için ilk tercih AB ülkeleri
Türklerin ilk fırsatta taşınacağı yer AB ülkeleri. İkinci sırada ABD geliyor. AB ülkelerini tercih edenlerin oranı yüzde 50. ABD’yi tercih edenlerin oranı yüzde 21.
Batı ülkeleri sadece yaşam kalitesi ve standartları için değil, aynı zamanda değerleri ve nispeten özgürlükçe ve hoşgörülü toplum yapısı için tercih ediliyor.
Nitekim ‘İnsan haklarında ülkenizin ABD ve ortaklarına mı yaklaşmasını tercih edersiniz, Çin ve ortaklarına mı?‘ sorusuna Türklerin yüzde 51’i ‘ABD ve ortakları‘ diyor. Yüzde 30 ise ‘Hiçbiri’ yanıtını vermiş.
Rusya, Suudi Arabistan ve Güney Afrika’dan sonra en çok ‘Çin ve ortakları’ denen ülke yüzde 15’le Türkiye.
Türkiye ve Rusya’da gençler (18-34 yaş) insan haklarında Batı’ya yaklaşmayı yaşlılara kıyasla daha çok tercih ediyor.
‘Devletin internet üzerinde kontrolü konusunda ülkenizin ABD ve ortaklarına mı yoksa Çin ve ortaklarına mı yaklaşmasını tercih edersiniz?‘ sorusuna Türklerin yüzde 40’ı ‘ABD ve ortakları’, yüzde 25’i ‘Çin ve ortakları’, yüzde 25’i ‘Hiçbiri’ diye yanıt vermiş.
Rusya, Güney Afrika ve Suudi Arabistan’dan sonra en çok ‘Çin ve ortakları’nı tercih eden insanlar Türkiye’de.
‘Güvenlik işbirliğinde ülkenizin ABD ve ortaklarına mı yoksa Çin ve ortaklarına mı yaklaşmasını tercih edersiniz?‘ sorusuna Türklerin yanıtı sırasıyla şöyle: Yüzde 43 ‘ABD ve ortakları’, yüzde 25 ‘Çin ve ortakları’, yüzde 25’i ‘Hiçbiri’.
En çok fikir ayrılığı Türkiye, Güney Afrika ve Suudi Arabistan’da. En çok ‘Hiçbiri’ yanıtını veren Türkiye ve Endonezya’dakiler.
‘Ticarette ülkenizin ABD ve ortaklarına mı yoksa Çin ve ortaklarına mı yaklaşmasını tercih edersiniz?‘ sorusuna verilen yanıtta ise Çin, ABD’yi geçiyor: Yüzde 50 ‘Çin ve ortakları’, yüzde 35 ‘ABD ve ortakları’.
Sonuç olarak Türkiye’deki insanlar ‘güvenlik işbirliğinde’ ABD ve ortaklarını, ‘değerler ve yaşam tarzında’ AB’yi, ‘ticarette’ Çin ve ortaklarını tercih ediyor.
‘Zorunda kalsaydı ülkenizin ABD bloğuna mı yoksa Çin bloğuna mı dahil olmasını tercih ederdiniz?‘ sorusunda Türkler arasında ABD açık ara önde: Yüzde 25’e karşı yüzde 51.
Zorunlulukta neredeyse tüm ülkelerdeki insanlar ABD bloğunu Çin’e tercih ediyor. Ancak, taraf seçmeyerek soruyu cevapsız bırakan epey kişi var. Dolayısıyla çoğu kişi Avrupa’nın yaşam tarzı, ABD’nin güvenlik garantisi ve Çin’in ekonomik işbirliği arasında bir denge istiyor. Tek taraf, tek kutup seçmekten her koşulda kaçınıyor; çeşitliliği tercih ediyor.
Liderden beklenti
‘İyi bir lideri nasıl tanımlarsınız?‘ sorusunda şıklar şöyle verilmiş:
Her zaman ülkesinin bağımsızlığını savunur
Uluslararası işbirlikleriyle ülkesinin yararını düşünür
Hiçbiri
Bilmiyorum/Cevapsız
Türklerin yüzde 55’i ilk şıkkı, yüzde 45’i ikinci şıkkı seçmiş.
Türkiye katılımcıların yarısından fazlasının ‘Lider ülkesinin bağımsızlığını savunur’ dediği tek ülke. Ayrıca en net yanıt verilen üç ülkeden biri (Çin, Güney Afrika).
Nükleer silah: Neden olmasın
‘Nükleer silahlara erişim’e destek Türkler arasında yüzde 48 oranında.
Ancak nükleer silahlanmaya desteğin hayli yüksek seyrettiği Çin, ABD, Hindistan, Suudi Arabistan ve Güney Kore’ye nispeten temkinli.
Avrupa, Endonezya ve Brezilya’da destek düşük.
Çoğu ülkenin insanı bu tehlikeli dünyada ulusal bağımsızlıklarını korumanın nükleer silahlanmadan geçtiğini düşünüyor.
Türklere göre Ukrayna’da suçlu Batı
‘Hangi ülke Rusya-Ukrayna savaşında barışın önündeki en büyük engel?‘ sorusuna Türklerin yüzde 50’si Batı’yı sorumlu görüyor, yüzde 20’si Rusya’yı.
Metodoloji: Türkiye’de 19-29 Kasım’da Dynata adlı veri toplama şirketi aracılığıyla yapılan çevrimiçi ankete 1000 kişi katıldı. Çevrimiçi anket, İsviçre merkezli uluslararası araştırma şirketi Gallup International Association (GIA) tarafından bağımsız yerel ortaklar ve ülkelerarası panel operatörlerinden oluşan bir ağ yoluyla yapıldı.
