Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Zühtü Arslan, AYM’ye bireysel başvurunun 11. yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen konferansta konuştu.
11 yıl içinde 555 binin üzerinde başvuru yapıldığını belirten Arslan, Oğuz Atay’ın Tehlikeli Oyunlar adlı romanından örnek verdi.
AYM Başkanı Arslan, şunları anlattı:
“Bireysel başvurunun sağladığı en önemli kazanımlarından biri, anayasanın insanımızın hayatına girmesi olmuştur. Sanırım bu duruma anayasanın toplumsallaşması diyebiliriz. Bireysel başvuruyla birlikte aslında bir anlamda Oğuz Atay’ın Tehlikeli Oyunlar adlı romanında anlatılanlar gerçekleşmiştir. Romanda Bakkal Rıza’nın anayasaya duyduğu ilgiden bahsedilir: ‘Anlatıldığına göre, kendi küçük, hükmü büyük bir kitap varmış. Bütün işler oradan idare ediliyormuş. Bir insanın… haklarını veriyormuş.’ Denebilir ki, bireysel başvurudan sonra anayasa sadece Bakkal Rıza’nın değil hemen herkesin ilgisini çekmeye başlamış, tüm bireylerin hayatına dahil olmuştur.”
AİHM’nin 46 ülkeden aldığı başvurunun iki katı
AYM’nin 11 yıl içindeki 555 binin üzerindeki başvurudan yüzde 77’sini karara bağladığını söyleyen Arslan, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin bugün itibariyle önünde 46 ülkeden 74 bin başvuru derdest halde. Anayasa Mahkemesi’nin önündeki başvuru neredeyse AİHM’in 46 ülkeden aldığı başvurunun iki katı kadar” dedi.
Oğuz Atay’ın ikinci eseri
Oğuz Atay’ın kaleme aldığı “Tehlikeli Oyunlar”, 1973 yılında yayımlandı. Yazarın Tutunamayanlar’dan sonra ikinci eseri olarak kaleme aldığı Tehlikeli Oyunlar, bireyin toplum ve kendisi ile olan sorunlarını ele alıyor. Başkahramanın kişiliği bakımından Tutunamayanlar ile aynı düzlemde ilerleyen roman, bu yönüyle Atay’ın “anlaşılamama” kaygısını yeniden ve güçlü bir şekilde vurguluyor.
AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın işaret ettiği bölüm, kitapta şöyle yer alıyor:
(…) Bazan çırak Süleyman da geliyor. Ellerini mavi önlüğünün içine saklar hep, fakir. Ceketi yoktur. Dükkân dükkân kokuyorsun, denir ona. Patronu konuşurken, Süleyman hep başka tarafa bakar. Bakkal Rıza, en çok, Anayasa ile ilgili. Anlatıldığına göre, kendi küçük, hükmü büyük bir kitap varmış. Bütün işler oradan idare ediliyormuş. Bir insanın birden bir yere gitmesi, oturup iki çift laf etmesi, şu radyoyu bile dinlemesi onun iznine bağlıymış. Ben böyle söyleyince Hikmet Ağabeyin kızıyor. Yok öyle değilmiş, iznine bağlı değilmiş, haklarını veriyormuş. Koca ülkeyi bu kitap çekip çeviriyormuş. Ben, eski yazıyla mı bu kitap? diye soracak oldum. Gene payladılar. (…)
Bahçeli AYM’yi hedef almıştı
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 11 Mart 2023’te yaptığı açıklamada, HDP’nin Hazine yardımına 5 Ocak 2023 tarihinde bloke konulduğunu hatırlatıp, AYM’nin söz konusu blokeyi kaldırdığını ve HDP’ye Hazine’nin kasasını açtığını söylemişti.
“Şu anki Anayasa Mahkemesi Türk milletinin mahkemesi değildir, olması da mümkün değildir” diyen Bahçeli, Anayasa Mahkemesi’ni, bölücü terör örgütünün arka bahçesi olmakla suçlamıştı.