Konya’da yaşayan ve daha önce üç ilde il sağlık müdürlüğü yapan aile sağlığı merkezinde görevli aile hekimi 53 yaşındaki Dr. Mustafa Ö.’nün poliklinik kayıtlarında kısa zaman aralıklarında çok fazla hasta kaydı yapıldığı ve aynı soy isimli kişilerin fazlaca olduğu görüldü. Karatay İlçe Sağlık Müdürlüğü durumu fark edince soruşturma başlatıldı.
Soruşturmada polikliniğin ‘obezite’ listesinde Mayıs 2023’te 38 yaşındayken ölen Emine Dudu Samancı’ya ölümünden sonra 15 kez, Haziran 2023’te ölen 68 yaşındaki Ismihan Serttaş’a ise dokuz kez obezite tedavisi için muayene kaydı açıldığı tespit edildi. Doktorun bu sayede haksız kazanç elde etmiş olduğu saptanan soruşturma dosyası Dr. Mustafa Ö. ve poliklinikte görevli hemşire Süreyya P. hakkında ‘idari’ soruşturma açılması için Konya Valiliği’ne, ‘adli’ soruşturma için de Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Sağlık Bakanlığı sisteminden ölü olanları ‘izlenim’ yapılmış gibi kaydedilmesi sistemdeki bir hatayı da ortaya çıkarmış oldu.
Üstelik olay sadece hemşire Süreyya’yı ilgilendirmiyordu. Ondan önce görevde olan hemşireler Tuğba C., ebe Özgül Ö., ebe Sümeyra O.’nun döneminde de aynı suçun işlendiği anlaşıldı. Soruşturma aşamasında hasta izlem bilgilerinin İsmil Aile Sağlığı Merkezi bilgisayarlarından silindiği tespit edildi.
Ebe Deniz Z. ifadesinde “Şubat ayı ortalarında hemşire Süreyya P.’nin odasında otururken Dr. Mustafa Ö. odaya girdi. ‘Süreyya benim bu ay muayene ortalamam düşük, bu yüzden izlem giriyorum. Sen de gir’ dedi. Süreyya bu durumdan rahatsız oldu. Çünkü yapılan bu işlem maddi olarak hemşireleri değil sadece Dr. Mustafa Ö.’nün muayene sayılarını etkiliyor. Mustafa Bey ara ara Süreyya’yı ‘İzlemleri giriyor musun?’, ‘Bugün kaç tane girdin?’ gibi sorularla sıkıştırıyordu. Karatay Sağlık Müdürlüğü’nden inceleme için şubat ayının son 15 gününe ait yapılan tüm işlemlerin kaydı ve telefon numaraları istenince Dr. Mustafa Ö.’nün çok panik olduğunu Süreyya’dan öğrendim. Dr. Mustafa’nın Süreyya’ya çıkardığı listedeki insanları arayıp İsmil Aile Sağlığı Merkezi’ne boy-kilo ölçümü için çağırdıklarını, gelemeyecek olanların listeleri yapılıp telefonla aranarak ilçe sağlık müdürlüğünden aranırlarsa ‘Evet biz aile sağlığı merkezine gittik. Boyumuzu kilomuzu ölçtürdük’ demelerinin istendiğini duydum” dedi.
Aile Sağlığı Merkezi’nde görevli tanık olarak ifadelerine başvurulan diğer 10 kişi de benzer beyanlarda bulundu.
‘Doktorun verdiği bilgileri sisteme girdim’
Soruşturma aşamasında ifadesi alınmak istenen Dr. Mustafa Ö.’nün ilk önce müfettişlerden soruşturmaya dair evrakları istediği, evraklar olmadan ifade veremeyeceğini söylediği belirtildi. Mustafa Ö. ilk savunmasında “İl ve ilçe sağlık müdürlüğü yetkilileri benden kaynaklı olmayan şahsi husumetlerini mevzuata saklanarak gerçekleştiriyor. Sistematik olarak mobbing’e maruz kalıyorum. Herkesin hatası hatta yanlışı olabilir. İdare müfettişleri yönlendirip bana suçlu muamelesi yapıyor” dedi. Yazılı savunmasında da suçlamaları reddetti ve Süreyya P.’yi suçladı.
Hemşire Süreyya P. de savunmasında “Şubat ayında Dr. Mustafa Ö. odama gelerek muayene ortalamasının düşük olduğunu, izlem gireceğini söyledi. Bana hastaların bilgilerinin olduğu bir kağıt verdi, bu kişilere de obezite izlemi girmemi söyledi. Dr. Mustafa Ö.’nün maaşını en yüksekten alması için muayene ortalamasının yüzde 76 olması gerekiyor. Bu yüzden izlem girilmesinin bana bir maddi kazancı olmuyor. Bu işlem için de doktordan bana bir para geçişi olmuyor. Doktorun verdiği bilgilere göre obezite ve kadın izlemelerini girdim. Verilerin asılsız olduğunu bilmiyordum. Mustafa Ö. sürekli verileri kontrol ediyordu. Veriler girilmediği ya da geç girildiğinde bana mobbing uyguluyordu. Bana karşı davranışı ve üslubu değişiyordu. Bu durumdan çok rahatsızdım. Bana hemşiresi değil emri altında çalışan bir işçi gibi davranıyordu. Karşılaştığım tutumların son bulması için istediği verileri girmeye başladım. Öncesinde de hastaları arayıp aile sağlığı merkezine davet etmedim. Tek yaptığım doktorun verdiği bilgileri sisteme girmek oldu” diye konuştu.
Müfettişler: Veri silinmesinden çekinilmemiş
Soruşturma sonucunda müfettişlerin tuttuğu soruşturma tutanağında şu görüşlere yer verildi:
“Soruşturmanın bu aşamasında vatandaşlar yoğun şekilde Dr. Mustafa Ö., hemşire Süreyya P., hemşire Asiye B.H., tarafından aranarak aile sağlığı merkezine boy-kilo için davet edilmiş, gelemeyecek durumda olanlara ‘müdürlükten veya bakanlıktan aranırsanız, aile sağlığı merkezine gittik boy-kilo ölçtürdük deyin’ denmiştir. İfadelerde anlaşıldığı üzere bu yoğun aramalarda bazı vatandaşların vefat ettiğine tesadüf edilmiş ve Dr. Mustafa Ö., tarafından bu vefat tarihinden sonraki işlemlerinin silinme cihetine gidilmiştir. Bu durum Dr. Mustafa Ö. tarafından işlem yapıldığı belirlenip, soruşturma aşamasında da tarafımızca tespit edilmiştir. Anlaşılmaktadır ki bazı resmi veriler üzerinden kazanç sağlanmasına rağmen, sonrasında veri silinmesinden çekinilmemiştir. İfadeler alınma aşamasında Dr. Mustafa Ö.’nün sekiz aydır beraber çalıştığı Süreyya P.’yi 12 konuda uyaran yazı kaleme alınmış ve müdürlüğümüze gönderilmiştir. Bu uyarı metninde ‘ölü insanlara izlem girdiğiniz’ noktasında hemşire Süreyya P.’nin uyarıldığı ve bu uyarının soruşturma aşamasında yapılmasının manidar ve sorumluluğu üzerinden atma gayreti olarak değerlendirilmiştir. Dr. Mustafa Ö.’nün muayene ortalaması yüksek tutularak destek ödemesinden faydalanmayı amaç edinmiştir. Hasta ortalamasının düşük olmasından bahisle yanında çalışan personellere baskı yapıp bu yönde rutin aralıklarla bazı kişilerin haberi olmaksızın obezite izlem yapılması yönünde talimatlarının olduğu ifadelerle sabittir. Ayrıca Mustafa Ö.’nün ölü insanlara ait izlemlerin hemşire Süreyya P.’nin yaptığı yönündeki ithamı olanaksızdır. Süreyya P. izlem yapılan tarihlerde Kulu ilçesinde görevlidir.”
Tamamlanan soruşturmada şu görüşlere yer verildi:
“İfadelerden anlaşıldığı üzere, deliller ve soruşturma aşamasında yaşanan olaylar, Dr. Mustafa Ö., aile hekimliği ödemesinden faydalanmak için hasta sayısını artırma amacıyla bazı vatandaşları görmeden farazi rakamlarla obezite izlemi girişi yapmıştır. Ölü insanlar üzerinden veri girişi yapılması, başlı başına vatandaşı görmeden işlem yapıldığı konusunda yeterlidir. Bunun sorumluluğunu da birim hemşiresinin üzerine bırakma gayretindedir. Soruşturma neticesinde Dr. Mustafa Ö. hakkında disiplin yönünden, idari yönden, mali yönden, adli yönden işlem yapılması gerekli olduğu kanaatine varılmıştır. Hemşire Süreyya P.’ye de yalnızca disiplin yönünden işlem yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.”
Öte yandan kalp hastalığından ölen Emine Dudu Samancı ile yaşlılığa bağlı hastalıktan ölen Ismihan Serttaş’ın ailelerinin durumdan haberdar olmadığı ve ikisinin de obezite şikayeti bulunmadığı belirtildi.
