Türkiye motokuryeleri sürekli yaşadıkları kazalarla duyuyor. Özellikle zorlu hava koşullarında da motosikletle çalışan kuryelerin görüntüleri sosyal medyada yayılıyor ancak buna bir çözüm de bulunmuyor. İki yıl önce 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nden geçen motokuryelere İETT otobüsleri eşlik etmişti ve o anlar görenleri duygulandırmıştı. Çünkü köprüdeki hava dalgası motosikletlilere kaza yaptırabilirdi ve bu risk dayanışmayla çözülmüştü.
Son olarak motokuryelerin gündeme geldiği olay ise bir kazaydı. Motokurye Yunus Emre Göçer’e Somali Cumhurbaşkanı oğlu Muhammed Hasan Şeyh Mahmud arabasıyla çarpmıştı ve Göçer ölmüştü. Üstelik bu kazada ilk tutanağın hatalı yazılması, Mahmud hakkında yakalama kararı çıkarıldığında çoktan ülkeyi terk etmiş olması tepkileri artırmıştı. Haberimizin ayrıntılarına bu linkten ulaşabilirsiniz.
Kurye Hakları Derneği de 2023’ün acı bilançosunu raporlaştırdı. Motokurye ölümleri raporuna göre 2022’de en az 58 motokurye çalışırken ölmüştü ve 2023’te 68 işçinin yaşamını yitirdiği kayıtlara geçti. Ancak bu veriler hakkında resmi istatistik tutulmuyor. İş Güvenliği Uzmanı Deniz İpek raporda da yer alan yazısında motokuryelerin ‘çok tehlikeli meslekler’ sınıfına alınması gerektiğini savunuyor.
Rapordaki verilere göre; yaşamını yitiren kuryelerin büyük bir kısmı 19-28 yaş aralığında. İkisi 15 yaşında olmak üzere üç çocuk, 19-28 yaş aralığında 35, 29-50 yaş aralığında 22, 51-63 yaş aralığında ise üç kişi iş cinayetinde yaşamını yitirdi. Bu durum raporda şöyle açıklanıyor:
“Bu veriler göz önünde bulundurulduğunda ise üzerinde düşünülmesi gereken önemli noktalardan biri 19-28 yaş aralığındaki üniversite öğrenimi yaşında olan gençleri içeriyor oluşudur. Enflasyonun giderek artması, ekonomik koşulların zorlaşmasıyla birlikte eğitimin pahalılığı, barınma sorunları, harçlar vb. birçok sorunla birlikte krizin faturasının gençlere de yansıması kaçınılmaz bir durumdur. Hem okuyup hem de çalışmak zorunda kalan hatta okulu bırakmak zorunda kalan üniversite öğrencilerinin sayısı her geçen gün artarken kuryelerin kaç tanesinin öğrenci olduğuna dair yeterli bilgi ve veriye henüz ulaşılamamıştır.”
Yine aynı raporda motokuryelerin güvenlik açısından riskli ve korumasız bir araçla hizmet ettikleri belirtilirken bu araçlar kullanılırken özel ekipmanlara ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Yapılan işin uzun sürekli ve aralıksız yapılmasının mümkün olmadığı ifade edilirken mevsim şartlarına da dikkat çekiliyor. Raporda “Uluslararası ve ulusal emek örgütlerinin saha çalışmaları mesleğin icrası için yasal zorunluluk olan M, A1, A2 ve A sınıfı sürücü belgesi dahi olmayan moto kuryeler olduğunu ortaya koyuyor. Sektöre artan ilgi sürücü deneyiminden yoksun moto kuryelerin oranının da hızla artmasına neden oluyor. Her ne kadar mesleki yeterlilik kurumu tarafından hazırlanmış bir motosikletli kurye ulusal yeterlilik standardı 2017 yılında yürürlüğe girmiş olsa da standartların bağlayıcı olmaması sektörde hayata geçememesine neden oluyor. Söz konusu standartlarda mesleki teçhizat tanımının geliştirilmesine de ihtiyaç var” deniyor.
İstanbul Şişli’de ise iki hafta önce bir motokurye kazası daha yaşandı. 26 Aralık Cuma günü iddiaya göre taksici İsa A. araçtaki yolcuyu indirmek için caddeye yakın bir yerde durdu. Bu sırada ücreti ödeyen yolcu inmek için kapıyı açtı ama motokurye Oğuzhan Gezer taksinin sol tarafından geçmek isterken açılan kapıya çarptı. Çarpmanın etkisiyle Oğuzhan Gezer yere düştü ve bu sırada karşıdan gelen minibüs de hafifçe çarptı. Gezer’in, ifadesinde taksici İsa A. ve kadın yolcudan şikayetçi olduğu öğrenildi. Ardından taksici İsa A., olay nedeniyle gözaltına alındı. İfadesinin ardından iddiaya göre taksi şoförü serbest bırakıldı.
Tedavisi hastanede devam eden Oğuzhan Gezer, 2 Ocak Çarşamba günü aniden rahatsızlandı ve yoğun bakıma kaldırıldı. Bundan bir gün sonra da motokurye öldü ve taksi şoförü de yeniden gözaltına alındı. Savcılıktaki ifadesinde İsa A.’nın üzerine atılı suçlamaları kabul etmezken savcı, İsa A.’yı “Taksirle ölüme neden olma” suçundan tutuklama talebiyle Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliğine sevk etti. Hakimlikçe taksi şoförü hakkında ev hapsi şeklinde adli kontrol kararı uygulandı.
