16 yıl önce gazeteci Hrant Dink’i sokak ortasında öldüren Ogün Samast dün koşullu salıverilme kapsamında tahliye edildi. Azmettiricilere kadar inmeyen yargılamaya da Samast’ın tahliyesine de tepkiler çığ gibi.

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i 19 Ocak 2007’de gazete binasının önünde ensesinden kurşunlayarak öldüren Ogün Samast tahliye oldu. Samast 16 yıl 10 aydır cezaevindeydi.

Hrant Dink “Türklüğü aşağılama” yargılamalarıyla itibarsızlaştırılmaya çalışılmış, aleyhinde kampanyaları açılmış, Sabiha Gökçen’in Ermeni olup olmadığını sorgulayan Agos haberinden sonra İstanbul valiliğine çağırılıp MİT tarafından “ayağını denk al” diye uyarılmış, bütün bu sürecin sonunda 19 Ocak 2007’de gazete binası önünde o dönem 17 yaşında olan Ogün Samast tarafından öldürülmüştü. Cinayetin faili Samast 20 Ocak 2007’de Samsun otogarında yakalanmıştı. Onu yakalayan görevlilerin bayrak açtırdığı, çay ısmarladığı görüntüler çok konuşulmuştu. 24 Ocak 2007’de tutuklanan Ogün Samast geçen şubat ayında cezasını çektiği Kandıra F Tipi cezaevinden Bolu F Tipi cezaevine nakledildi.

“İyi halli” olduğu değerlendirilmiş

16 yıl 10 aydır cezaevinde bulunan Samast’ın bir yıl önce iyi halden dolayı koşullu salıverme kapsamında cezasının dolduğu ve cezaevi yönetimi tarafından bu süreçte deneme aşamasında olduğu öğrenildi. Yapılan değerlendirmede Samast’ın koşullu salıverme şartlarını taşıdığına kanaat getirilerek tahliyesine karar verildi. Samast Bolu F Tipi cezaevinden saat 19.50’de tahliye edildi. DHA, Samast’ın cezaevi çıkışında ailesi tarafından karşılandığı haberini verdi.

Dink ailesinin avukatlarından Bahri Belen tahliye kararı için “Ogün Samast sonradan çıkan infaz yasalarıyla, yani gizli afla çıktı” dedi. Ancak bu iddia Adalet Bakanlığı tarafından yalanlandı.

Hapishanede yaptıklarıyla ceza almıştı

Ogün Samast’ın tahliyesiyle ilgili Adalet Bakanlığı bir yazılı açıklama yaptı. Açıklama aynen şöyle:

“Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink cinayetinin hükümlüsü Ogün Samast’ın tahliye edilmesiyle ilgili kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla açıklama yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. Hrant Dink’in 19/01/2007 tarihinde öldürülmesinin ardından yapılan yargılamalar sonucunda; Yasin Hayal ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve 14 yıl 22 ay 75 gün hapis cezasına hükümlü olup, koşullu salıverilme tarihi 25.07.2047’dir. Yine aynı suçtan diğer hükümlü Erhan Tuncel ise toplam 96 yıl hapis cezasına hükümlü olup, koşullu salıverilme tarihi 26/07/2040’tır. Adı geçen iki hükümlünün halen cezalarının infazına devam edilmektedir.

Ogün Samast hakkında ise İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda, tasarlayarak kasten öldürme suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, yaşının küçük olması nedeniyle Türk Ceza Kanununun 31. maddesi uyarınca 18 yıl olan hapis cezasının alt haddinden uzaklaşılarak 21 yıl 6 ay olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte failin; yasak silah taşımaktan aldığı 1 yıl 4 ay hapis cezasının içtiması ile 22 yıl 10 ay hapis cezası kesinleşmiştir. Hükümlünün; cezası infaz edilmekteyken, cezaevinde işlemiş olduğu suçlardan dolayı 2 yıl 36 ay 43 gün hapis cezası daha almış olması nedeniyle neticeten 24 yıl 46 ay 43 gün hapis cezasının infazı tutukluluk tarihi olan 24/01/2007’den itibaren başlamıştır.

Hükümlünün, denetimli serbestlik hakkı 19/02/2022 tarihinde doğmuş olmasına rağmen, denetimli serbestlikten yararlandırılmamıştır. Adı geçen hükümlü hakkında 19/01/2023 ve 13/07/2023 tarihlerinde yapılan değerlendirmelerde koşullu salıverilmesine uygun olmadığına karar verilmiş, şartlı tahliyesi 15/11/2023 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte 2015 yılından itibaren hükümlünün 5 kez açık ceza infaz kurumuna ayrılma talebi, 2 kez de denetimli serbestlik talebi uygun görülmemiştir. Bu kapsamda, 7456 sayılı Kanun ile yapılan infaza ilişkin düzenlemelerden istifade etmesi söz konusu değildir. 5275 sayılı Kanunun genel hükümlerine göre cezası infaz edilmiştir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”

Yargılama yeterince derine inmedi

Karanlık cinayetin arka planı hiç aydınlatılmadı. Lise öğrencisiyken Trabzon Emniyeti’nin yakından tanıdığı, 2004’te Trabzon’daki McDonalds’ı bombalayan Yasin Hayal ile tanışan ve etkisine giren Ogün Samast karanlık suikastın sadece görünen yüzü oldu.

Hayal’in bombalama suçunun sabit olmasına rağmen dosyanın terör kapsamına sokulmadığı ve bu yüzden telefonlarının bile dinlenmediği ortaya çıktı.

Samast ile diğer bağlantılı isim olan Erhan Tuncel de Emniyet için tanıdık bir isimdi.  Bombalama olayından sonra Trabzon Emniyet Müdürü Ramazan Akyürek tarafından “Yardımcı İstihbarat Elemanı” yapılan Tuncel’in bağlantıları da gerçek anlamda Dink davasına dahil edilmedi.

Samast ‘Onlar nerede’ diye sormuştu

Yargılamanın ne kadar yüzeysel kaldığı, bizzat tetiği çeken Ogün Samast’ın 2011’de mahkemedeki savunmasından da belli olmuştu:

“Bu manşetler ve bu yazılar yüzünden mahkeme köşelerinde Dink’i ve Orhan Pamuk’u süründüren halkımızın önüne bunlar ‘vatan haini, devlet düşmanı, bizi küfreden bizi aşağılayan, bölmeye çalışanlar işte bunlar’ diye hedef gösteren ben miydim? Televizyon tartışmalarında parmaklarını sallayarak yok mu bunları vuracak vatan evladı diye içindeki nefreti kusan ben miydim? Ben gözümdeki çöpü çıkardım yargılanıyorum… Peki beni bu sürece getirenler nerede, kim onlar? Damarlarımda cahillik aktığı ilk gençlik yıllarında ben nereden bilirdim Agos Gazetesi’ni, nereden tanırdım Hrant Dink’i, Ermeni nedir, tarih nedir, hiç bilmezdim. Ortaokul mezunu yurdun çocuklarından bir tanesiydim.”

22 yıl 10 ay hapis cezası aldı

Samast, suikasttan 36 saat sonra babasının ihbarı üzerine Trabzon’a gitmek üzereyken Samsun Otogarı’nda gözaltına alındı. Samast ile birlikte cinayette kullanılan silah da ele geçirildi. İstanbul Emniyet Müdürlüğü, cinayetten kısa bir süre sonra zanlının görüntülerini basınla paylaştı.

Ogün Samast cinayet sırada 17 yaşında olduğu için çocuk mahkemesinde yargılandı. ‘Tasarlayarak adam öldürmek’ ve ‘ruhsatsız silah bulundurmak’ suçlarından 22 yıl 10 hapis cezası aldı. İnfaz yasasına göre Samast bu cezanın 15 yıl 2 ayını yatacaktı. Samast 6 Ağustos 2020’de son 1,5 yılını denetimli serbestlik kapsamında dışarıda geçirmek üzere serbest bırakılacaktı. Ancak Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunduğu dönemde gardiyanları tehdit suçlamasıyla yargılandığı davada 29 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Bu ceza nedeniyle cezaevinden çıkamamıştı.

Tepkiler çığ gibi

Samast’ın serbest bırakılması üzerine siyasetçiler ve gazetecilerden çok sayıda tepki mesajı paylaşıldı.

CHP Lideri Özgür Özel “Akıl alır gibi bir şey değil. 16 yıldır tutuklu, yok iyi hali varmış, bilmem nesi varmış. Bu kadar canice bir cinayet işleyenin ne iyi hali olabilecek? Demek ki hepimizin gözü önünde bir cinayet. Sadece bir cinayet değil, yani cinnet halinde yapılmış değil. Tasarlanmış, planlanmış, birileri tarafından görevlendirilmiş, gitmiş, takip etmiş, tatbikat yapmış. Ve Türkiye’de Ermeni cemaatine karşı yapılmış olan inanılmaz bir haksızlık. Bir kanaat önderinin düşüncelerinden dolayı susturulması çok şüpheli bir durumdu zaten” dedi.

Özgür Özel “Demek ki Ogün Samast’ı birileri koruyup kolluyor. Cinayet sonrasında bayrak önünde fotoğraf çektirenler vardı. Demek ki o fotoğraf çektirenler ya da onu azmettirenler günü geldiğinde onu ömür boyu durması gerektiği o delikten çıkarmasını bildi. Sözün bittiği yerdeyiz. Ogün Samast iyi halden serbest kalıyorsa bundan sonra adaletin a’sından bahseden gerçekten vicdansızdır” dedi.

CHP’nin eski Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu tahliye kararı sonrası “Kardeşliğimize kurşun sıkanlar, iyi halliler dışarıda, gazeteciler siyasetçiler içeride” dedi.

Gazeteci Onur Öncü Samast’ın Samsun’da yakalandığı sırada çekilen görüntüleri paylaştı, “Cinayetin arka planı çözülemedi ama tetikçisi serbest bırakıldı” dedi.

TİP Genel Merkezi de yaptığı paylaşımla tahliye kararına tepki gösterdi.

Gazeteci Timur Soykan, “karanlık aydınlatılamadı” yazdı.

Gazeteci Hakkı Özdal da yaptığı paylaşımda cinayeti organize edenlerin ortaya çıkarılmadığını vurguladı.

Hrant Dink davasının firari sanığı önce yakalanıp sonra serbest bırakılmış