Anayasa Mahkemesi (AYM) Birinci Bölümü, Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) milletvekili seçilen cezaevindeki Can Atalay hakkındaki ihlal kararına uyulmaması nedeniyle yaptığı ikinci başvuruyu AYM Genel Kurulu’na sevk etti. Yani mahkemenin ana üyesi olan 15 isim Can Atalay başvurusunu değerlendirecek. Daha önce 24 Ekimde alınan ve bugüne kadar hala uygulanmayan kararı da 15 üyeli Genel Kurul almıştı ama kurulda karar oy çokluğuyla çıkmıştı.
Gezi davası kapsamında cezaevinde bulunan Can Atalay, İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki yargılama sonucu ‘Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs’ suçuna ‘yardım eden’ sıfatıyla katıldığı gerekçesiyle 18 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
TİP’ten Hatay milletvekili seçilen Atalay, hakkındaki yargılamanın durması ve tahliye edilmesi talebiyle Yargıtay’a başvuru yaptı. Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi, başvuruyu reddetti. Bunun üzerine avukatları, AYM’ye bireysel başvuruda bulundu. AYM’de süreç devam ederken, Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi, Atalay’a verilen 18 yıl hapis cezasını onadı. AYM, Can Atalay’ın ‘seçilme hakkı’ ile ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’nın ihlal edildiği yönünde karar verdi. Ancak Yargıtay, Can Atalay hakkında verilen mahkumiyet kararının onandığına işaret ederek, kesinleşen karar karşısında AYM’nin söz konusu ihlal kararına uyulmaması hükmünü verdi. Yargıtay, kararı veren AYM üyeleri hakkında da suç duyurusunda bulundu.
Atalay’ın avukatları, AYM’nin Atalay hakkındaki ihlal kararının uygulanmaması gerekçesiyle ikinci kez AYM’ye başvuruda bulundu.
Başvuruda, “Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararının gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının, mahkumiyet hükmünün infazına devam edilmesi nedeniyle de kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği” öne sürülmüştü.
“Başvurunun niteliği itibarıyla Genel Kurul tarafından karara bağlanması”nı gerekli gören AYM Birinci Bölüm, Anayasa Mahkemesi İç Tüzüğü’nün 28’inci maddesi uyarınca, başvurunun karara bağlanmak üzere AYM Genel Kurulu’na sevkine oy birliğiyle karar verdi.
Genel Kurul, Atalay’ın başvurusunu daha sonraki bir tarihte karara bağlaması bekleniyor.
Yargıtay’ın AYM kararına uymaması tepki çekmişti
Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin kararı, geniş tepki uyandırdı. Türkiye Barolar Birliği ve il baroları Ankara Adliyesi’nden Anayasa Mahkemesi’ne ve Yargıtay’a yürüyüş düzenlemişti. Avukatların sırtlarında cüppeler ve ellerinde Anayasa kitapçıkları ile yaptıkları yürüyüşe, CHP Genel Başkanı Özgür Özel de destek vermişti. TBMM Genel Kurulu’nu terk etmeme kararı alan CHP TBMM Grubu, Genel Kurul salonunda “Adalet Nöbeti” tuttu. 21 gün tutulan “Adalet Nöbeti”, 500. saatinde 30 Kasım gününün son saatlerinde tamamlandı.
CHP İl Başkanlıkları da TBMM Genel Kurulu’ndaki adalet nöbetine destek açıklaması yapmış İstanbul İl Başkanlığı, Çağlayan Adliyesi önünde her gün nöbet tutmuştu.
Öte yandan Türk Ceza Kanunu’nun mimarlarından olan Prof. İzzet Özgenç, kararla ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çağrıda bulunmuştu. Yargıtay, Özgenç hakkında da suç duyurusunda bulunmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan kararın ardından önce Yargıtay’dan yana tavır alsa da sonraki açıklamalarında “hakem” pozisyonunda olduğunu belirtti. Erdoğan sonraki açıklamalarında “yeni anayasa” çağrısı yaptı.