Soybağı, eski adıyla nesep kan bağı ilişkisini tanımlıyor ve bununla ilgili çok sayıda dava açılıyor. Ancak Medeni Kanun’a göre bu davayı sadece anneler açamıyor. Ancak Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre Ankara 18. Aile Mahkemesi, Medeni Kanunu’nun 286. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “soybağının reddi davasını açma hakkının koca ile çocuğa tanınmasına karşılık anneye tanınmamasının” Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtti. Anayasa Mahkemesi’nde iptal davası açan mahkeme bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğü ihlali olduğunu belirtti.
AYM davayı haklı buldu
Anayasa Mahkemesi mahkemeyi haklı buldu ve kanundaki hükmün iptaline ve iptal kararının dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi. Kararın gerekçesinde ise çocuk ile baba arasındaki soybağı ilişkisinin ortadan kaldırılması amacıyla soybağının reddi davasını açabilecek kişilerin sınırlı olarak belirlendiği, davayı açabilecek kişiler arasında annenin yer almadığı ifade edildi. Kanunda belirtilen çerçevede annenin doğurduğu çocuğunun kocadan olmadığını ileri sürerek yargı mercilerine başvurma imkanının bulunmadığı aktarılan kararda, ergin olmayan çocuğa atanacak kayyımın dahi atama kararının kendisine tebliğinden itibaren bir yıl içinde soybağının reddi davası açabilmesine imkan tanındığı belirtildi.
Anne tarafından yargı mercilerine başvurulmasına imkan tanımayan kanundaki hükmün, özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkı bağlamında etkili başvuru hakkının ihlali olduğuna işaret edilen kararda, hükmün Anayasa’ya aykırı olduğu bildirildi.