Toros dağlarında, Mersin yakınlarında Morca Düdeni. Türkiye’nin en derin üçüncü mağarası, dünyanın da sayılı derin mağaralarından biri. Bu haliyle de dünyanın bütün önemli mağaracılarının gelip en dibine kadar inmek istediği büyük bir hedef.
Şimdi bu mağarada günlerdir süren bir yarış var. Yarışın sebebi, bir Amerikalı mağaracının yerin 1120 metre derinliğinde aniden fenalaşması. ABD’li mağaracı Mark Dickley’in mide kanaması geçirdiği düşünülüyor. Ekip arkadaşları onu önce 1040 metre derinlikteki ana kampa getirdi. Sonra yardım istendi. Dünyanın dört bir yanından bu derin kurtarma operasyonu için yardım istendi. Türkiye’den ve dünyadan 150 mağaracı şimdi Dickley’i daracık mağaradan sedye üzerinde yukarı yüzeye çıkartmaya ve hastaneye yetiştirmeye çalışıyor.
Mide kanaması geçirdiği düşünülen Dickey’ye altı ünite kan verildiğini söyleyen federasyon, mağaracının durumunun stabil olduğunu ve kendi başına yürüyebildiğini açıkladı. Dickey’nin şiddetli karın ağrısı çektiğini bildiren telefonun ardından Macar Mara Kurtarma Servisi’nden aralarında bir doktorun da bulunduğu bir ekibin mağaraya indiği ve mağaracıya tıbbi bakımın sağlandığı bir çadır kurduğu bildirildi.
Çarşamba günü İletişim Bakanlığı tarafından paylaşılan bir videoda Dickey’nin ‘durumunun iyi olduğu’ belirtildi. “Uçurumun kenarına çok yaklaşmıştım” diyen Dickey, Türk hükümetinin hızlı müdahalesinin hayatını kurtardığını sözlerine ekledi. “Gördüğünüz gibi ayaktayım, bilincim yerinde, konuşuyorum” diyen Dickey, “Ama içim daha iyileşmedi, bu yüzden buradan çıkmak için yardıma çok ihtiyacım olacak” dedi.
Yerin yaklaşık 1040 metre altında kalmasına rağmen Dickey, bu durumun mağaracılık topluluğunun gücünü sergilemek için ‘büyük bir fırsat’ olduğunu dile getirdi. Dickey, “Pek çok ülkeden pek çok insanın bir araya geldiğini görmeyi ümit ediyorum. Biz kendi başımızın çaresine bakarız” diye belirtti.
Trapped caver Mark Dickey says how special it is to be taken care of, 3,000 feet underground pic.twitter.com/7ToU5zaCtR
— Reuters (@Reuters) September 8, 2023
Federasyon Başkanı Bülent Genç, mağaranın derin ve dar olması nedeniyle kurtarma çalışmasının haftalar sürebileceğini söyledi. Mağaranın dar ve dolambaçlı geçitlere sahip olması nedeniyle ideal koşullarda bile deneyimli bir mağaracının yüzeye ulaşmasının 15 saat süreceği söylenildi.
Dickey’yi bir sedye üzerinde dışarı taşırken yavaş hareket etmek gerekeceğini de sözlerine ekleyen Genç aralarında Macar, İtalyan, Hırvat ve ABD’li kurtarma ekiplerinin de bulunduğu çok sayıda ülkeden kurtarma görevlilerinin operasyona yardımcı olmak için Türkiye’ye geldiğini ifade etti.
Operasyonda yer alan Avrupa Mağara Kurtarma Birliği’ne (ECRA) göre, bu derinlikte bir kurtarma görevi ‘çok nadir ve son derece zor’ olduğunu dile getirerek, ‘çok deneyimli kurtarma personellerine ihtiyaç duyulacağını’ duyurdu.