Antalya’daki Demre’ye bağlı, tarihi ve doğal güzellikleriyle öne çıkan Kekova’nın karşısındaki Üçağız Yarımadası’nda Özel Çevre Koruma (ÖÇK) Bölgesi ve 1’inci Derecede Doğal Sit Alanı’nda, ‘Ziyat Koyu’ olarak adlandırılan bölgede, ‘kaçak yapı’ statüsündeki 2 katlı yapı yaklaşık 15 yıl önce bir şirket tarafından satın alındı. İngiliz Cloudya Jamey Hankes’in büyük ortağı, Demre’den bir kişinin de küçük ortağı olduğu belirtilen ‘Eighty Five Ninety Five’ adlı şirket üzerine kayıtlı kaçak yapı yıkılarak ‘İmar Barışı’ kapsamında alınan Yapı Kayıt Belgesi ile yerine yeni ve lüks bir villa inşa edilmeye başlandı.
Pandemi döneminde inşaatının büyük bölümü de tamamlanan villadan denize inmek için bir merdiven, merdivene bitişik iskele, sol tarafında denize sıfır oturma, güneşlenme ve şezlong amaçlı kameriye tarzı bir yapı, adanın uç kısmına yakın bir yerde de yaklaşık 40 panelden oluşan güneş enerjisi sistemi kuruldu. Su, elektrik ve kara yolu olmayan villanın bulunduğu yarımadaya sadece tekneyle ulaşım sağlanabildiğinden elektrik enerjisi için güneş enerji sistemi, su ihtiyacı için de depo oluşturuldu. Yapı kayıt belgesine göre 169 kapı numaralı bina 27 metrekare tek bağımsız bölüm, 6,5 metrekare enerji odası, 66 metrekare tek katlı bina, 15 metrekare mutfak kısmı, 94 metrekare su deposu, 161 metrekare yüzey alanlı iskeleden oluştu.
Vatandaşlar şikayet etti
Pandemide inşa edilen villayla ilgili bazı vatandaşlar CİMER, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Demre Belediyesi gibi ilgili kurumlara şikayette bulundu. Şikayet sonrası Demre Belediyesi, Üçağız Limanı karşısındaki yarımadanın güney kısmında, sadece deniz yoluyla ulaşılabilen villa inşaatını mühürledi ancak Yapı Kayıt Belgesi olması nedeniyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurdu. Hem şikayetler hem de Demre Belediyesi’nin başvurusu sonrası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nce ÖÇK ve Doğal Sit Alanı olması ve Kıyı Kanunu’na aykırı bulunması nedeniyle başvuru, Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’na gönderildi. Komisyon, bu hususları dikkate alarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan görüş istedi.
Bakanlığın ilgili birimleri yaptığı incelemede, villayı da içeren 7 ayrı yapı üzerine alınan Yapı Kayıt Belgesi’nin iptal edilmesine yönelik görüş bildirdi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Yapı Kayıt Belgesi’ni iptal ederek yıkım için kararı Demre Belediyesi’ne gönderdi. İlgili şirket yetkilileri hakkında da gerçeğe aykırı beyanda bulunmaktan Demre Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü kararının ulaştığı Demre Belediyesi de 2020 yılının Ekim ayında hem villa ve etrafındaki yapıların yıkımına karar verdi hem de ilgili şirkete yapıların metrekaresi bazında idari para cezası uyguladı. Aynı zamanda villa Demre Belediyesi ekipleri tarafından da mühürlendi.
Yıkım kararı ve para cezalarına karşın villanın sahibi olduğu firma, yürütmeyi durdurma istemiyle iptal davası açtı. Antalya 2’nci Bölge İdare Mahkemesi, şirketin bu talebini oy birliğiyle reddetti. Bu karara karşı Konya Bölge İdare Mahkemesi’ne başvuru yapıldı. 2’nci İdari Dava Dairesi de yürütmeyi durdurmanın iptali isteminin reddine oy birliğiyle kesin olarak karar verdi. Şirket, ikinci kez Antalya 4’üncü İdare Mahkemesi’ne başvurarak yürütmenin durdurulması isteminde bulundu. Antalya 4’üncü İdare Mahkemesi, oy birliğiyle aldığı kararda istemi yine reddetti. İkinci ret kararı sonrası Konya Bölge İdare Mahkemesi’ne yapılan itiraz da reddedildi. Son olarak Konya Bölge İdare Mahkemesi’nin ret kararına karşın Danıştay’a yapılan itirazın da reddedildiği öğrenildi. Bu yılki yerel seçimlerden önce verildiği belirlenen kararla villa için alınan yıkım kararı ve para cezası kesin olarak onanmış oldu.
Bölge İdare Mahkemesi ve Danıştay itiraz süreçleri sürerken, 2023 ve 2024 seçim dönemlerinde villadaki mührün kırılıp, inşaatının tamamlandığı ve hatta ilgili kişilerin villayı kullanmaya başladığı da ortaya çıktı.
Danıştay’ın son kararına ilişkin açıklama yapan Demre Belediye Başkanı Fahri Duran, “Bizden iki önceki belediye başkanımız gerekli çalışmayı yapmış, o dönemde villa mühürlenmiş ve aynı belediye başkanımız yıkımıyla ilgili karar da almış. Daha sonraki belediye başkanımız döneminde de villa tamamlanmış. Tabii yıkımıyla ilgili oraya araçların gitmesi konusunda o dönem gerekli desteği bulamamış; yazdığı bütün mercilerden gelen cevaplar onu gösteriyor. Bize intikali ise yaklaşık 2 ay oldu ve Üçağız üzerindeki yanlış yapılaşmadan rahatsızız. Keza Demre Sahili için de Belören için de her yer için de geçerli. Takipçisiyiz ve en kısa sürede gerekeni yapacağımızdan yana şüpheniz olmasın” dedi. Danıştay kararının Demre Belediyesi’nin lehine sonuçlandığını söyleyen Başkan Duran, “O dönemki mahkeme kararı sonrasında da arkadaşlarımız gerekli müdahaleyi yapmak için gerekli yerlerden destek istemiş; hayata geçirememişler. Bizse en kısa sürede hayata geçirip, orada kazanılmış bir hak gibi ileride kötü örnek olmaması için gelecek kuşaklar adına veya doğayı istila edecek parası pulu olan baronlara örnek olmasın diye gerekeni yapacağız” diye konuştu.
Belediye Başkanlığı döneminde yıkım kararı verilen ve inşaatı mühürlenen villa için Danıştay’ın verdiği kararın kesin olduğunu belirten eski başkan Avukat Okan Kocakaya da bu kararla yıkımın önünde engel kalmadığını söyledi. Mührün kırılıp, inşasının devam ettirilmiş olmasının hukuken suç olduğunu söyleyen Kocakaya, “Mülk sahiplerinin açtığı dava mahkeme nezdinde kabul görmediyse, davalar belediye lehine sonuçlandıysa, inşaatın devamının olması mümkün değil. Bu mührün fekki, mührün bozulması suçunun işlenmesi olur” dedi.
