İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya hemen her sabah operasyon paylaşımları yapıyor. Kolluk güçleri “Mercek” operasyonlarında da silah kaçakçılarını ve kaçak silahları hedef alıyor ama genelde ruhsatsız silah taşıyan kişiler cezaevine girmeden serbest bırakılıyor. Çünkü mevcut yasalarda bu suçun cezası bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bu da para cezasına çevrilebiliyor.
Habertürk’te yer alan habere göre ruhsatsız silah taşıma suçunda cezaların caydırıcı olacak şekilde yeniden düzenlenmesiyle ilgili torba yasa hazırlığı var. Hapis cezasının iki ile beş yıla çıkarılması planlanıyor.
Kaçak silah sayısı bilinmiyor
Türkiye’deki ruhsatsız silah sayısı resmi olarak bilinmiyor. Bağımsız araştırma kuruluşu Small Arms Survey’e (SAS) göre 2017’de Türkiye’deki ruhsatsız silah sayısı 10 milyon 749 bindi.
Emniyet’in Temmuz 2022 tarihli açıklamasına göre 627 bin 765 taşıma ruhsatlı silah bulunuyor. Taşıma ruhsatlı silahların 185 bin 153’i ise can güvenliği ve meslek mensubiyeti dolayısıyla birden fazla edinim hakkı olan sivil vatandaşların elinde. 370 bin bulundurma ruhsatı da dahil edildiğinde ruhsatlı silah sayısı Haziran 2022 itibarıyla 998 bin 237.
Öte yandan 2022 yılındaki İçişleri Bakanlığı ve EGM açıklamalarında sadece ruhsatlı silahlara dair bilgi verilirken ruhsatsız kaçak silah sayısına yer verilmedi.
Umut Vakfı yöneticisi Akcan: Mevcut yasa caydırıcı değil, değişikliği destekliyoruz
Bireysel silahlanma alanındaki çalışmalarıyla bilinen Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Ayhan Akcan yasa değişikliğiyle ilgili çalışmayı 10Haber’e değerlendirdi. Cezaların caydırıcı olacak şekilde düzenlenmesini olumlu karşıladıklarını söyleyen Akcan “Mevcut ‘6136 sayılı ateşli silahlar ve bıçaklar ile diğer aletler hakkında kanun’ caydırıcı değil. 2022 yılında da 79 bin ruhsatsız silah ele geçirilmiş. Adalet istatistiklerine göre de bunların sadece yüzde 53’ü ceza almış. Zaten çoğu da para cezası. Yüzde 25’i hiç ceza almamış. Bu oran oldukça düşük. Çünkü Türkiye’de yaklaşık 30 milyon kaçak silah var. Son beş yıldır Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre ruhsatlı silah taleplerinde azalma var. Buna paralel olarak kaçak dediğimiz ruhsatsız silahlara talep artmış. Bunun sebebi mevcut yasaların caydırıcı olmaması. Cezanın para cezasına çevrilmeden, hapis cezasının artırılmasını destekliyoruz” dedi.
Sadece ruhsatsız silah değil, ruhsatlı silaha erişim de zorlaştırılmalı
Bireysel silahlanma ve şiddetin yalnızca cezai tedbirlerle önüne geçilemeyeceğini söyleyen Akcan “Olayın bir de kamu sağlığı problemi var. Ruhsatsız silahlar bu kadar yaygın olduğunda insanların can ve mal güvenliğini tehdit eder hale geliyor. İkincisi de en kutsal hak olan yaşama hakkını ihlal ediyor. Evinde oturan kadın serseri bir kurşunla ölebiliyor. Binlerce kişi ölüp yaralanıyor. Bu yasa sosyal problemi çözmüyor. Evet ruhsatsız silaha talebi azaltabilir ama bu kez de ruhsatlı silaha talep artar. Silah almak isteyenlerle ilgili eğitim ve denetim olmalı, referans sistemi ve bekleme süresi getirilmeli. Sadece ceza sorunu çözmez. Bunlar bizim ülkemizde uygulanmıyor. Bunlar yasayla zorunlu olmalı. Kamu güvenliği adına daha ciddi tedbirlerin alınması gerekir. Ayrıca yasanın uygulanması da en önemli meselelerden biri. Burada temel nokta silaha erişimin zorlaştırılması olmalı. Ruhsatlı ya da ruhsatsız olması belirleyici değildir. Bunların hepsini kapsayan silaha erişimi zorlaştıran yasal düzenlemeler yapılması lazım” diye konuştu.