Kentsel dönüşüm düzenlemelerini kapsayan kanun teklifi 8 Kasım 2023’te TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiş, ertesi gün Resmi Gazete’de de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Daha önce bir yerin rezerv alanı ilan edilebilmesi için orada yapı olmaması ve meskun mahal dışında bulunması gerekiyordu ama yeni düzenleme bunu değiştirmişti. Artık gerekli görülen tüm yerler rezerv yapı alanı ilan edilebilecekti.
Yeni kanundan sonra Kentsel Dönüşüm Başkanlığı Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na 14 Kasım’da bir yazı gönderdi. Yazıda 6306 sayılı kanuna atıf yapılıyor, Hatay’ın Antakya ve Defne ilçelerinde 207, 35 hektar büyüklüğünde alanın rezerv yapı ilan edilmesi isteniyordu.
7 maddede kentsel dönüşüm yasası: Sağlıklı konut mu? Mülkiyetin el değiştirmesi mi?
Defne ve Antakya düzenlemenin ilk uygulama alanı olarak duyurulurken Samandağ’da yaşayanlara bir aydır mesaj gönderildiği ortaya çıktı. En son 20-25 gün önce gönderildiği belirtilen mesajda “Adınıza kayıtlı taşınmaz üzerinde Samandağ Tapu Müdürlüğü’nde … sıra no ile 6306 sayılı kanunun 6/A maddesi uyarınca Hazine’ye devir işlemi yapılmaktadır” deniyordu. Bunu gören vatandaşlar soluğu tapu müdürlüğünde aldı, ama verilen cevap kararın bakanlıktan gönderildiğiydi.
Samandağ’a Hazine’ye devir mesajları yağdı
Samandağ’da yaşayan uzman inşaat mühendisi Habip Yapar da mağduriyetini dile getirenlerden biri. Yapar’ın anlatımına göre Atatürk Mahallesi rezerv yapı alanı ilan edildi ve vatandaşlar buna tepkili. Çünkü bu alan Samandağ’ın tek çarşısı ve birçok insanın burada dükkanı, evi var. Yapar’ın dikkat çektiği bir başka nokta tapu dairesinden edindiği bilgiye göre mahallenin aylar önce, 23 Ağustos’ta rezerv alanı olarak ilan edilmiş olması. Yasa 9 Kasım’da yürürlüğe girmiş ama Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü de mülklerin Hazine’ye devri için 9 eylülde yazı göndermişti.
Soru önergesi verilmişti
CHP Hatay Milletvekili Servet Mullaoğlu da bir buçuk ay önce Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi vermişti. Samandağ’daki Atatürk Mahallesi’nde yaklaşık 1,6 hektar alanın rezerv yapı alanı ilan edildiğini belirten Mullaoğlu, bakanlığın 1,6 hektar alanı 23 Haziran’da rezerv yapı için uygun olduğunu belirttiğini söyledi. Mullaoğlu bu durumu vatandaşların kendilerine gönderilen mesajla öğrendiğini de vurgulayarak burada bölgede deprem sırasında zarar görmeyen işyerleri de olduğunu anlattı. Depremzedelerin gelirlerinin büyük kısmını kaybettiğini aktaran Mullaoğlu az da olsa gelir elde edilen yerlerin kapanması durumunda esnafın iş yerleri kendilerine teslim edilinceye kayıpların telafi edilmesi gerektiğini belirtti.
‘Rezerv alan talebi belediyeden gitti’ iddiası
10Haber’e konuşan Uzman İnşaat Mühendisi Habip Yapar rezerv alan ilanını mesajlar gelmeye başlayınca öğrendiklerini belirtiyor ve süreci şöyle anlatıyor:
“CHP’li belediye başkanı Refik Eryılmaz ile AK Parti İlçe Başkanı Semir Özdemir Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ile görüşüyorlar. Samandağ’daki alanın rezerv alan olmasını istiyorlar. Bakanlık da dört ay önce rezerv yapı ilan ediyor. Bizim bir ay önce mesajlar gelmeye başlayıncaya kadar bundan haberimiz olmuyor. Biz şok olduk tabii tapuya koştuk. Bize ‘Bakanlık dört ay önce sizin mülklerinizin Hazine’ye devrine karar verdi’ dendi. Bakanlıktan yetkililerle görüştük, onlar belediye başkanıyla AK Parti başkanının geldiğini ve bunu talep ettiklerini söylüyor. Bize ne haber verildi, ne toplantı yapıldı. Biz haberdar olunca mülk sahipleri olarak dava açtık. Daha sonra yerleşim yerlerinin de rezerv alanı olarak ilan edilmesine dair kanun çıktı. Ama kanundan önce bakanlık rezerv alan ilan etti zaten. Gerekirse evlerimizi yıkarız ama yerinde dönüşüm yaparız, tapusu da bizde olur. ‘Bu ev çürük yenisini yapın’ derlerse yaparız, ama tapulu malımızı nasıl Hazine’ye devrederler?”
Samandağ Belediye Başkanı Refik Eryılmaz ile AK Parti Samandağ ilçe Başkanı Semir Özdemir’in bakanlığa ‘rezerv alan’ için başvurdukları iddiasını Eryılmaz’a sormak istedik. Ancak Eryılmaz arama ve mesajlara cevap vermedi.
Eryılmaz’dan bir ay önce açıklama gelmişti
Eryılmaz daha önce Facebook hesabından bir video paylaşmış ve Samandağ çarşısının yeniden yapılandırılması için bakanlıkla görüştüklerini anlatmış, bunu ‘baltalamaya çalışanlar olduğunu’ söylemişti. Eryılmaz 13 Ekim’de paylaştığı o videoda mahalle ismi ve hektar büyüklüğünden bahsetmemiş, ama şunları söylemişti:
“Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcımız Vedat Bey ile beraber yaklaşık iki saattir görüşme halindeyiz. Samandağ’ın merkezinin yeniden inşa edilmesi, yeniden yapılandırılmasıyla ilgili çalışmalar hakkında bilgi alışverişinde bulunduk. Projeler hakkında bize bilgi verdiler. Kendilerine bu saate kadar bizi ağırladıkları için teşekkür ediyorum. Samandağ’ın tamamını ilgilendiren bir projeden bahsediyorum. Samandağ’ın merkezinin yeniden yapılandırılması, modern, çağdaş bir şehir haline getirilmesiyle alakalı bir çalışma yürütüyoruz. Samandağ’ın 75 yıllık makus talihini değiştirecek bir çalışmadan bahsediyorum. Her türlü katkıyı sunmaya hazır olduklarını ifade ettiler. Kısa bir süre önce yurtdışındaydım, dün geldim, o arada birileri bu projeyi baltalamak adına, kamuoyunu provoke etmek adına birtakım açıklamalarda bulundu. Tapu müdürlüklerinden mülk sahiplerine orada model oluşturabileceğimiz mülk sahiplerine gönderilen yazı üzerinden bu projeyi sekteye uğratmaya çalıştıklarını gördük. Sayın bakanımızla yaptığımız görüşmede tapunun gönderdiği yazıdan kendilerinin haberinin olmadığını ve haberdar olduktan sonra derhal geri çekmelerini istediklerini, projeyi vatandaşlarımızla konuşarak onların muvafakatını alarak uygulamak istediğimizi ifade ettik, aynı görüşteler. Vatandaşımızın kabul etmediği bir proje kesinlikle hayata geçmeyecek. Hiçbir vatandaşımızın mağduriyeti olmayacak. Vatandaşlarımızın mülkiyet hakkı zaten anayasada güvence altına alınmıştır. Dolayısıyla burada vatandaşımızın mülkiyetine helal getirecek çalışmayı hem biz hem bakanlık kabul etmez. Biz de belediye olarak bu projeyi ortak yürüteceğiz.”
Öte yandan dün Samandağ çarşısında bir basın açıklaması yapıldı. Çarşı esnafı adına konuşan Habip Yapar “Bu siyasi bir toplantı değil, halkın anayasadan gelen mülkiyet hakkına sahip çıkma toplantısıdır. Bu Samandağ halkının atalarının topraklarına sahip çıkma toplantısıdır. Herhangi bir siyasi partiyle alakası yok. 6306 sayılı yasa Afet riski altındaki binaların dönüştürülmesini amaçlıyor ama yeni yerleşim alanları kurulması için Meclis’te onaylanan bir yasa. 4 ay önce bizim mülklerimiz rezerv yapı alanı ilan edildiğinde 6306 sayılı yasada boş alanların rezerv yapı ilan edilebileceği vardı” dedi.