Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara 29 Ocak’ta Suriye başkanlığını üstlenmesinin ardından ilk uluslararası röportajını The Economist’e verdi. Açıklamalarında Suriye’nin parçalanmış, parçalanmış ve iflas etmiş devletinin yeniden inşası için vizyonunu ortaya koydu.
El Kaide’nin eski Suriye lideri olan ve Ebu Muhammed el-Golani kod adıyla bilinen el-Şara demokratikleşme vaatleri, iç politika hedefleri ve dış ilişkilere dair önemli mesajlar verdi.
“Benim statüm HTŞ lideri değil Suriye Devlet Başkanı” diyen el-Şara’nın HTŞ kadrolarını ve yabancı cihatçıları üst düzey pozisyonlara ataması bölgede tepki çekiyor. IŞİD’in yeniden canlanması konusundaki endişeleri “büyük bir abartı” olarak nitelendiren el-Şara göreve geldikten sonra “birçok saldırı girişiminin” engellendiğini kabul etti. Röportajda ilk kez “demokrasi” kelimesini kullanan el-Şara “Eğer demokrasi halkın kendilerini kimin yöneteceğine ve parlamentoda kimin temsil edeceğine karar vermesi anlamına geliyorsa, evet, Suriye bu yönde ilerliyor” dedi.
“Ekonomik kalkınma olmazsa kaosa gireceğiz”
The Economist el-Şara’nın büyük zorluğunun olduğunu, günde sadece bir saat elektrik verilebilen Suriye’de yeniden yapılanmanın boyutunun hesaplanamadığını yazdı. Rusya’dan para transferindeki gecikmeler nedeniyle ciddi bir likidite krizi yaşayan Suriye’de düşük maaşlar bile ödenemiyor. El-Şara “Ekonomik kalkınma olmazsa kaosa gireceğiz” diyor.
The Economist’in değerlendirmesine göre el-Şara yönetiminde Suriye 2011’deki Arap Baharı’ndan bu yana en sakin dönemini yaşıyor. Ancak yeni devlet başkanının kapsayıcı olduğu belirtilirken “cihatçı dünya görüşünü geride bıraktığını ve Suriye için yeni bir başlangıcın en iyi umudu olduğunu kanıtlamak için daha uzun bir yolu var” yorumu yapıldı.
“Türkiye’ye söz verdim Suriye PKK üssü olmayacak”
Şara’ya Türkiye ve PKK ile ilgili de sorular yöneltildi. The Economist röportaja ilişkin değerlendirmesinde kuzeydeki Kürt yönetimini tanımayı reddettiğini belirttiği el-Şara’nın federal bir düzenleme seçeneğini de masadan kaldırdığını yazdı.
El-Şara Kürtler dışında “tüm” Suriye milislerinin yeni Suriye ordusuna katılma konusunda anlaştığını iddia etti. Kendi örgütü Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) dahil olmak üzere tüm milislerin dağıtıldığını söyledi. El-Şara “Devlet kontrolü dışında silah bulunduran herkes” için belirli “önlemler” alınacağını söyledi.
Kürtlerle müzakerelerin gidişatını değerlendirirken “O kadar iyimser değilim” ifadesini kullanan Ahmed el-Şara Türkiye’ye yönelik olarak “Suriye’nin PKK için bir üs olmayacağını taahhüt ettik” açıklamasında bulundu. Ahmed el-Şara Türkiye’ye Suriye’nin, kuzeydoğudaki Kürt yönetimini destekleyen PKK için bir üs olmayacağına dair “söz verdiğini” söyledi.
“ABD’nin Suriye’deki varlığı yasadışı”
El-Şara ABD’nin mevcut yaptırımlarının kendi planları için “en ciddi risk” olduğunu belirtti. Donald Trump’ı “bölgede barış arayan lider” olarak överken ABD’nin Suriye’deki varlığının “yasadışı” olduğunu söyledi.
ABD’nin yaptırımlarının planları için “en ciddi risk” olduğunu belirten el-Şara İsrail’in Esad rejiminin düşüşünden sonra Suriye’de ilerleme kaydetmesinin “gelecekte çok sorun yaratacağı” uyarısında bulundu. 1974 ateşkes hatlarının ötesinde işgal ettiği topraklardan İsrail’in “geri çekilmesi gerektiğini” söyledi. Filistinlilerin yerinden edilmesini “büyük suç” olarak nitelendirdi.