İsrail ve Filistinli örgütler arasındaki savaş devam ederken ilişkileri sekteye uğrayan Washington-Tel Aviv hattında da kritik bir görüşme gerçekleşti. Gazze’de topyekûn operasyon yapmadıkları tek bölge Refah’a dair tansiyonu yüksek tutan İsrail’in Savunma Bakanı Yoav Gallant uzun bir silah ve talep listesiyle gittiği Washington’da ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile bir araya geldi.
ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasındaki temas son zamanların en düşük seviyesine inmişken gerçekleşen görüşmeye ilişkin Austin bir açıklama yaptı. ABD Savunma Bakanı Austin yaptığı açıklamada İsrail ile Filistinli örgütler arasındaki savaşta Filistinli sivilleri korumanın ahlaki ve stratejik bir zorunluluk olduğunu ve kuşatma altındaki Gazze’deki insani felaketin giderek kötüleştiğini söyledi.
İsrail’in 1.200 kişinin ölümüne yol açtığını söylediği Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından başlatılan askeri harekatın baş mimarlarından Gallant’ın karşısında oturan Austin “Bugün Gazze’de sivil kayıpların sayısı çok yüksek ve insani yardım miktarı çok düşük” dedi.
“Gazze’de insani bir felaket yaşanıyor ve durum daha da kötüye gidiyor” diyen Austin şimdiye kadarki en sert üslubunu kullandı. Pentagon daha sonra Austin’in Gallant’la yaptığı görüşme için “açık sözlü” nitelemesini yaptı. Beyaz Saray sözcüsü Karine Jean-Pierre, İsrail savunma bakanının ikinci gün ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan ile de bir araya geldiğini ve Sullivan’ın Gallant’a İsrail’in Gazze’ye insani yardım akışını artırması gerektiğini söylediğini belirtti.
İsrail Savunma Bakanı Gallant daha sonra Hamas’ın Gazze’de tuttuğu 130’dan fazla rehinenin serbest bırakılması için Katar’daki görüşmelerden yeni dönen CIA Direktörü William Burns ile görüştü. ABD-İsrail gerginliğini yatıştırmaya çalıştığı anlaşılan Gallant gazetecilere ülkesinin güvenliği için ABD bağlarının ve İsrail’in hava kabiliyetleri de dahil olmak üzere bölgedeki askeri üstünlüğünün korunmasının önemini vurguladı. Gallant “ABD ile değerlerin yüzde 100’ünü ve çıkarların yüzde 99’unu paylaşıyoruz” dedi.
İnsan hakları grupları ve bazı Demokratlar, daha fazla askeri yardımı Netanyahu’nun bir milyondan fazla Filistinlinin barındığı Refah’a saldırı tehdidini durdurması şartına bağlaması için Biden’a baskı uyguluyor. ABD Başkanı ise bu baskılara karşı direnmeye devam ediyor. Hamas tarafından yönetilen Gazze’deki sağlık yetkililerine göre İsrail’in Gazze’ye düzenlediği saldırılar ve bombardımanlar 32 binden fazla Filistinlinin ölümüne neden oldu.
Austin: Kıtlığın önlenmesi için acil yardıma ihtiyacımız var
Adının açıklanmaması kaydıyla Reuters’a konuşan üst düzey bir ABD savunma yetkilisi, kara geçişlerinden artık daha fazla yardım geldiğini ve günde yaklaşık 200 kamyonun Gazze’ye geçtiğini söyledi. Gallant’ın Austin ile görüşmesi, Netanyahu’nun Pazartesi günü iki üst düzey yardımcısının Refah’taki operasyonel alternatifler hakkında ABD’nin fikirlerini dinlemek üzere Washington’a yapacağı ayrı bir ziyareti iptal etmesinin ardından gerçekleşti.
Netanyahu’nun Biden ile gergin ilişkileri Washington’un Gazze’de acil ateşkes isteyen BM Güvenlik Konseyi kararını veto etmeme kararı üzerine daha da gerildi. ABD Netanyahu’nun Filistinli siviller için nispeten güvenli son sığınak olan Refah’a kara harekatı yerine başka seçenekleri değerlendirmesini sağlamaya çalışıyordu. Austin Hamas üyelerinin hedef alınmasına yönelik alternatif yaklaşımları tartışmaya hazır olduklarını açıkladı.
Üst düzey savunma yetkilisi Austin’in İsrail’in Gazze’nin Mısır sınırındaki güney kentinde Hamas üyelerinin hedef alması gibi potansiyel adımları gündeminde tuttuğunu ifade etti.
Gallant, insani yardım konusunu görüşürken, İsrail’in Hamas’ı yok etme çabalarına devam etme planını da açıkça belirttiğini vurgulayarak bunun İran’a açık bir gönderme olan “ortak düşmanları” caydırmak için gerekli olduğunu da dile getirdi. Hamas’ın halen Refah’ta faaliyet gösteren beş taburu olduğunu da öne sürdü.
İsrail ve ABD arasındaki gerilim giderek büyürken taraflar da bunu yansıtmamak için “sarsılmaz bağlar” açıklamaları yapmaya devam ediyor. Yine de herkesin aklına geçenlerde Netanyahu’nun meydan okuması geliyor. İsrail Başbakanı Netanyahu 6’ncı kez Ortadoğu turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile bir araya gelmiş, “Siz destek verseniz de vermeseniz de Refah’a gireceğiz” demişti.
Refah konusu ABD ve İsrail arasındaki anlaşmazlıkları artırırken Netanyahu’nun Biden’a meydan okuyup bildiğini okuması halinde ABD’nin askeri yardımları kısıtlayıp kısıtlamayacağı merak konusu.
ABD’nin geçici limanında sorumluluk İsrail’de olacak
Bu arada Pentagon ABD’nin insani yardımları ulaştırmak amacıyla Gazze sahiline kuracağını açıkladığı geçici limanın güvenliğini sağlamada İsrail’in rol oynayacağını bildirdi. Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, günlük basın toplantısında Gazze hakkında gazetecilerin sorularını cevapladı. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Washington’da bulunan İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile ele aldığı konulardan birinin Gazze’ye deniz yoluyla yapılacak yardım koridoru olduğunu belirten Singh bu konuda kurulacak geçici liman ile ilgili çalışmaların devam ettiğini söyledi.
Singh, geçici liman ve yardım koridorunun güvenliğinin sağlanmasında İsrail’in “bir tür rol oynayacağını” belirterek “Ancak bu konuda ayrıntılar hala insani yardım dağıtımı açısından değerlendirme sürecinden geçiyor” dedi.
ABD’nin bölgedeki ortakları ve sivil toplum kuruluşları üzerinden yardımları dağıtacağını ifade eden Singh şu an detaylar konusunda sunabileceği başka bilgi olmadığını kaydetti.
Gazze’ye havadan 8 tondan fazla gıda atıldı
Pentagon Sözcü Yardımcısı 2 Mart’tan bu yana ABD’nin Gazze’ye 17 hava operasyonu ile 8 tondan fazla “domuz eti içermeyen” gıda maddesi attığı bilgisini paylaştı. Gazze’ye hava yoluyla yapılan yardımların, daha geniş insani çabaların yalnızca bir parçası olduğunu ifade eden Singh, deniz koridoru da dahil, ABD’nin ortaklarıyla Gazze’ye kritik yardım akışını artırmak için diğer seçenekler üzerinde çalıştığını öne sürdü. Singh, öte yandan dün havadan atılan yaklaşık 80 sarmaldan 3’ünün paraşüt sistemindeki arıza nedeniyle suya indiğini, yardımların atılmasında güvenlik önlemi olarak düşme bölgelerinin, paraşütlerin arıza riski göz önüne alınarak seçildiğini söyledi. Gazze Medya Ofisi, havadan atılan insani yardımlar sırasında denize düşen paketleri almaya çalışırken 12 kişinin boğulduğunu, 6 kişinin de çıkan izdihamda hayatını kaybettiğini açıklamıştı.
Refah’a yönelik bir operasyon ‘hata’ olur
Singh, Austin ile Gallant görüşmesi sırasında İsrail’in Refah’a yapacağını açıkladığı geniş çaplı askeri saldırılar konusunun ele alınıp alınmadığı sorusu üzerine, Refah’a yönelik bir operasyonun “hata” olacağını tekrarladı.
Bu konuyu hem özel hem de kamuya açık toplantılarda dile getirdiklerini ifade eden Singh, “Refah’a yapılacak herhangi bir operasyonun orada barınan 1 milyondan fazla insanı ve masum sivil hayatları da hesaba katması gerektiğini açıklamıştık. Dolayısıyla, eğer bu hayatlar dikkate alınmazsa, Refah’ta bir operasyona devam etmenin bir hata olacağını söylemiştik.” diye konuştu.
Singh, iki bakanının görüşme sırasında sadece Refah hakkında değil İsrail’in Gazze’de devam eden operasyonları hakkında da “güzel bir sohbet” etme imkanı bulduğunu sözlerine ekledi.
