İstanbul ile Anadolu’yu bağlayan demiryolu hattının başlangıç noktası Haydarpaşa Tren Garı kültür vadisi oluyor. 1908 yılında neoklasik tarzda inşa edilen ve o dönem İstanbul ile Bağdat ve Mekke’yi birleştiren hatların başlangıç noktası olan Haydarpaşa Garı’nda restorasyon devam ediyor. 2010’da çatısında meydana gelen yangında büyük hasar gören tarihi yapıdaki yenileme çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülüyor. Hakkındaki tartışmalar yıllardır devam eden Haydarpaşa’nın akıbetini Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy açıkladı. Tarihi yapı kültür vadisi oluyor.
Bakan Mehmet Nuri Ersoy İstanbul AKM’de 3. Çeyrek Turizm Raporu’nu açıkladığı toplantıda Haydarpaşa ve Sirkeci garları için devam eden çalışmalar hakkında bilgi verdi. Bakan Ersoy Ağustos 2024’te Haydarpaşa ve Sirkeci Gar bölgeleri geçici süreyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredildiğini hatırlatarak sözlerine şöyle devam etti: “Bakanlık olarak biz de Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesiyle ilgili çalışmalarımıza hızlı bir şekilde başladık.”
Haydarpaşa arkeopark ve performans merkezi oluyor
İlk etapta Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ve Türkiye Tasarım Vakfından oluşan bir danışma kurulu oluşturduklarını belirten Mehmet Nuri Ersoy proje bölgesinde yapılan çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:
“Öncelikle Haydarpaşa Garı kompleksinde bulunan atıl durumdaki tescilli eski eser yapılar aslına uygun şekilde restore edilecek. Demir yolu taşımacılık faaliyetleri Haydarpaşa’da devam edecek. Bu çok önemli. Çünkü demiryolu ve tren aslında buranın kültüründe var, 100 yıldır orası gar olarak kullanılıyor. Proje dahilinde demiryolu ve tren taşımacılığı devam edecek. Binalar restorasyon sonrasında arkeopark, arkeoloji müzesi, performans sanatları merkezi, kütüphane, tematik müze, sergi salonları, sanat ve tasarım atölyeleri olarak değerlendirilecek.”
“Burada asla AVM ve otel olmayacak”
Haydarpaşa bölgesinde çalışmaların tamamlanmasıyla Anadolu yakasında ilk kültür ve sanat adasının İstanbul’a kazandırılmış olacağının altını çizen Ersoy “Hem Haydarpaşa’da hem Sirkeci’de tren olacak, kültür ve sanat olacak, millet bahçesi olacak ama burada asla AVM ve otel olmayacak” dedi.
Bakan Mehmet Nuri Ersoy Haydarpaşa ve Sirkeci Garı bölgelerinde de özel müzelerin yer almasını arzu ettiklerini dile getirerek bölgedeki çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi: “Onları teşvik etmek için elimizden geleni yapıyoruz. Hedefimiz 2026 Ekim’de İstanbul Kültür Yolu Festivali’yle Haydarpaşa ve Sirkeci kültür vadilerini İstanbullulara hediye etmek, İstanbullulara ve ülkemize bu kazanımı sağlamak.”
Sirkeci’ye Göç Müzesi
Sirkeci Garı’nda çalışmaların tamamlanmasının ardından şu anda atıl durumda olan tescilli yapıların Göç Müzesi, Tematik Müze, resim galerisi gibi kültür sanat alanlarında kullanılacağını dile getiren Bakan Ersoy “Sirkeci Garı’nda çalışmaların tamamlanmasının ardından İstanbul Avrupa yakasında bölge tarihinin izlerinin gelecek nesillere aktarılması sağlanacak” dedi.
Kültür ve sanatın özünde yeterli ticari getirisi olmayan, kendi kendini tam olarak finanse etmeyen ve bu sebeple devletçe desteklenen, büyük özel kurumlar ve sanat vakıflarınca sübvanse ve finanse edilen etkinlikler olduğunu vurgulayan Ersoy devlet olarak özel sanat kurumlarının ve kültür vakıflarının da elini taşın altına koymasını takdirle karşıladıklarını ifade etti.