‘Babamın Yeri’, ‘Bir Kadın’, ‘The Possession’, ‘Seneler’ ve ‘Kürtaj’ın da bulunduğu yirmiye yakın kurmaca ve anı kitabının yazarı Annie Ernaux, 2022 yılı Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülmüştü. Yazar, Fransa’nın Nobel edebiyat ödülü kazanan ilk kadın edebiyatçısı olması yönüyle de tarihi bir figür. Ancak yazar, bu prestijli ödüle karmaşık duygular besliyor. Yazar, katıldığı bir etkinlikte ödülü asla istemediğini, hayatına bir bomba gibi düştüğünü ve yazmaya odaklanmasını engellediğini tekrarladı.
Ernaux, Charleston Edebiyat Festivali’nin son gününde genç meslektaşı Sally Rooney ile birlikteydi. Sıra Nobel ödülüne gelince Ernaux, “Acımasız olacak ama asla istemediğim bir ödül kazandığımı söyleyeceğim. Nobel ödülü üzerime düştü. Hayatıma bir bomba gibi düştü. Bu büyük bir kesinti; kazandıktan sonra yazamıyorum, oysa yazmak her zaman benim geleceğim olmuştur” dedi.
İstanbul’da da ödülün ağırlığından bahsetmişti
Ernaux, 42. İstanbul Film Festivali kapsamındaki filmi ‘Super-8 Yılları’nın gösterimi için Nisan ayında İstanbul’a gelmiş, katıldığı söyleşide Nobel’in yoğunluğunu artırdığını dile getirmişti: “Nobel’den sonra gerçekten yoğunluğum ve seyahatlerim arttı. Tüm bunları yaparken çok fazla yazacak vakit bulamıyorum. Oysa ki istediğim şey yazmak.”
Yazmak için zaman bulamamanın kendisi için acı verici olduğunu söyleyen yazar, bu ödülün kırk yıllık yazma serüvenin bir takdiri olduğunu da ifade ediyor. Öte yandan Ernaux ödülden o kadar da şikayetçi değil. Ödülün kendisinin değil ancak vesile olduğu şeylerden memnun.
“İnsanlarla buluştuğumda eserlerimde kendilerini gördüklerini söylüyorlar. Bu da ödülün sadece bana değil, hepimize ait olduğunu hissettiriyor. Bu çok önemli.”
Nobel komitesi de ödülün Ernaux’a verilme gerekçesini, “Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve objektif duyarlılığı” olarak açıklamıştı.
‘Bir şeyi bitirememek ölümden beter’
‘Arkadaşlarla Sohbetler’, ‘Normal İnsanlar’ ve ‘Güzel Dünya, Neredesin’ kitaplarının yazarı Sally Rooney, Ernaux’a yazma serüvenini de sordu. Ernaux, “Bir şeyi bitirmemek ölmekten beter” diyerek genellikle birkaç elyazması taslak üzerinde çalıştığını ve sonra birini diğerlerinden daha yüksek sesle okuduğunu söyledi.
