Artemis Tapınağı nasıl bir şeye benziyordu? Bu soruya kesin cevabı artık verebiliyoruz. İstanbul Bilgi Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Denker’in 10 yıllık titiz çalışması sonrasında Efes’teki antik yapının rekonstrüksiyonu tamamlandı. Denker bu 10 yıllık titiz çalışmalarını üniversitenin yayınevinden çıkan bir kitapta topladı.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından yayımlanan ‘Klasik Çağın Kaybolan Harikası Artemis Tapınağı Tarihçesi, Mimarisi ve Dijital Rekonstrüksiyonu’ adlı kitap Klasik Çağ’ın en görkemli yapılarından olan ve Dünyanın Yedi Harikası arasında yer alan Artemis Tapınağı’nı 2. Yüzyılda Efeslilerin gözünden gözler önüne seriyor.
Artemis Tapınağı’nın Antik Çağ’daki görünümüne dair detaylar bir kitapta toplandı.
Tapınaktan geriye tek bir sütun kaldı
Artemis Tapınağı’nın tarihin tozlu sayfalarından çıkarak yeniden hayat bulan kitap Efes’in kayıp tarihini ve tapınağın büyüleyici geçmişini yeniden keşfetmek isteyenler için önemli bir kaynak. Prof. Dr. Ahmet Denker bu çalışmasıyla yalnızca bir tapınağı değil antik dünyanın en önemli kültürel miraslarından birini de günümüze taşıyor.
Artemis Tapınağı yüzyıllar boyunca sadece birkaç yazılı kaynakta anılan ancak görkemi ve büyüklüğüyle herkesi büyüleyen bir yapıydı. Tapınak Gotlar tarafından milâttan sonra 263 yılında yıkıldıktan sonra neredeyse tamamen kaybolmuştu. Ancak İngiliz arkeolog John T. Wood’un 1869 yılındaki keşfi bu antik yapıyı gün yüzüne çıkardı. Tapınağın büyük bölümü British Museum’a taşınırken Efes’te tapınağın ihtişamını hatırlatacak pek bir şey kalmadı. Günümüzde Efes’teki Artemis Tapınağı’nı ziyaret edenleri yeşil bir su birikintisinin yanında, üstündeki leylek yuvasıyla tek başına duran bir sütun karşılıyor.
Denker’den dijital bir mucize: Tapınağın yeniden doğuşu
Prof. Dr. Ahmet Denker Artemis Tapınağı’nın geçmişteki ihtişamını dijital teknolojiler aracılığıyla yeniden canlandırdı. Britanya Müzesi’nde ve Cambridge Üniversitesi’nde uzun yıllar süren titiz araştırmalar sonucu hazırlanan bu eser, Artemis Tapınağı’nı Efeslilerin gözünden görme imkânı sunuyor. Denker “Herhangi bir mimari yapının rekonstrüksiyonunu yalnızca yazılı kaynaklara dayanarak gerçekleştirmek neredeyse imkânsız. Özellikle Efes’teki Artemis Tapınağı gibi karmaşık bir yapı, geleneksel açıklamaların ötesinde, geniş kapsamlı bir araştırmayı gerektirdi. Bu kitap antik kaynaklardan arkeolojik kanıtlara kadar birçok veriyi bir araya getirerek tapınağın geçmişteki görkemini yeniden canlandırma çabamızın bir sonucudur” diyerek bu çalışmanın arkasındaki zorlu süreci vurguluyor.
