Arkeoloji dünyası gizemleriyle meşhurdur. Rivayetler kulaktan kulağa aktarılır, her yeni bulgu yeni bir hikaye ve aslında gerçeğe yaklaştıran da bir adımdır. Fakat öyle bir nesne var ki arkeoloji tarihinin en büyük gizemlerinden biri olmaya devam ediyor: Dodecahedro, Türkçesiyle 12 yüzlü.
Takvimler 1739’u gösterirken İngiltere’de Roma döneminden kalma 12 kenardan oluşan içi boş bir nesne bulundu. Ne amaçla kullanıldığı asla tam olarak bilinemedi. 12 yüzlünün herhangi bir tanımı ve karşılığı da yok ancak bu gizemli nesnelerden sadece 33’ü İngiltere’de bulundu. Yani kullanım amacı bilinmese de bir şekilde yaygın kullanılan bir nesne olduğu tahmin ediliyor.
Her şey de olabilir hiçbir şey de
Şimdi bu gizemli nesneden bir tane daha ortaya çıktı. 2023 yazında Lincoln yakınlarındaki Norton Disney’de bulunan eser sekiz cm boyunda ve 254 g ağırlığında, şimdiye kadar bulunanların en büyüklerinden biri. Bulunan yeni 12 yüzlü, bir tarih festivalinin parçası olarak Lincoln’de halka açık olarak sergileniyor.
Yeni 12 yüzlüyü bulan Norton Disney Tarih ve Arkeoloji grubunun sözcüsü Richard Parker tarihçilerin kapsamlı araştırmalara rağmen bu nesnelerin gizeminin hala çözülemediğini söylüyor. Araştırmacıların nesnelerle ilgili farklı fikirleri var. Kimileri bunun bir tür müzik aleti olduğunu, kimileri bir tür zar olabileceğini, bazılarıysa dini bir ritüel için kullanıldığını düşünüyor. Norton Disney grubu ise bu bilinmez nesnelerin standart boyutta olmadığını, herhangi bir aşınma belirtisi göstermediklerini, bu nedenle alet olarak kullanılmamış olduklarını söylüyor. Onlara göre bu nesnelerin yapılması büyük enerji, zaman ve beceri gerektiriyor. Bu nedenle günlük hayatta sıradan amaçlar için kullanılma olasılığı çok düşük.
Bulunan son 12 yüzlü İngiltere’de Lincoln Tarih Festivali kapsamında sergilenecek.