Bir yılı aşkın bir süredir devam eden savaş ve Batı’nın yaptırımları Rus sanatçıları Batı’dan izole etti. Avrupa ve Amerika kapıları kapanan Rus sanatçıların yeni rotası Çin, Ortadoğu ve Türkiye.

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekâtı bir yılı geride bıraktı. ABD ve AB’nin başını çektiği blok, Rusya’ya yönelik sert yaptırımların uygulanması konusunda kararlı. Bu yaptırımların gündelik yansımaları geçen yıl ilginç sonuçlar ortaya çıkarmıştı. Milano’daki üniversitenin müfredatından Dostoyevski’nin çıkarılması İtaya’da gündem olmuş, mevzuya Başbakan Mario Draghi de dahil olmuştu.

New York’taki Metropolitan ve Londra’daki National Art Gallery gibi müzelerde içinde “Rus” adı geçen tabloların isminin değiştirilmesi de bu süreçte gerçekleşen bazı yaptırımlar arasında. Bahsi geçen Edgar Degas’ya ait tabloların yaklaşık 130 yıl önce yapıldığını da hatırlatmakta fayda var.

Pekin’de büyük karşılama

Tüm bunların yanı sıra Münih Filarmoni Orkestrası şefi Valeri Gergiyev’in Putin’i kınamaması nedeniyle işinden olması gibi gelişmeler, Rus sanatçıları Batı dışında arayışlara yöneltti. Rus müzisyenlerin yöneldiği rotaların biri Çin, diğeri de Türkiye.

Münih’te “persona non grata” ilân edilen Gergiyev, Putin ile Çin lideri Xi Jinping arasında Moskova’da yapılan zirvenin hemen ardından Mariinski Orkestrası ile birlikte gittiği Pekin’de kahramanlar gibi karşılandı. Çaykovski ve Prokofiev’in eserlerini seslendiren orkestra, Çinlilere de bir jest yaparak ‘Kızıl Bayrağa Övgü’ adlı marşı seslendirdi. Bir konuşma da yapan Gergiyev, Batı’yı eleştirip Rus kültürünü dünyada tanıtmak için iki katı daha fazla çalışacaklarını belirtti.

Türkiye’de büyük rağbet var

Gergiyev’in verdiği bir sözü bir bakıma doğrulayacak gelişmeler bir süredir yaşanmakta. Çin’in yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri, Kazakistan ve Sırbistan gibi ülkelerde Rus sanatçılar önceki yıllara göre çok daha fazla konser veriyor.

Burada Türkiye için de bir parantez açılması gerekiyor. Son bir yılda Rusya ve Ukrayna’dan yoğun göç olan İstanbul ve Antalya gibi şehirler her iki ülkeden müzisyenlerin uğrak rotası haline geldi. Bunda kuşkusuz artık Türkiye’de yaşamaya başlayan bu göçmenlerin bir pazar oluşturmalarının da etkisi büyük. İstanbul yakın zamanda piyanist Rus Denis Matsuyev’in yanı sıra Ukraynalı rock topluluğu Okean Elzy’yi de ağırlamaya hazırlanıyor.

Kültür ambargosunda son nokta: Degas’nın ‘Rus Dansçılar’ tablosunun adı ‘Ukraynalı’ olarak değişti