Çanakkale’nin farklı tarihi alanlarında devam eden kazılarda binlerce yıllık tarih aydınlanıyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı ve Maydos Kilisetepe Höyüğü Başkanı Prof. Dr. Göksel Sazcı başkanlığındaki ekip ilçe merkezinde denize yakın bir bölümdeki kazıların 14’üncü yılında önemli bulgular elde etti.
Dört bin yıllık buluntular gün yüzüne çıkarıldı
Tarihi Gelibolu Yarımadası’ndaki ilçede yürütülen çalışmalara ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Göksel Sazcı bu yılki kazı çalışmalarının temmuzda başladığını, eylül ayının ortasına kadar devam edeceğini söyledi. Bu yılki çalışmaların bölgede Troya-5 dönemi olarak bilinen ve üzerine az bilgi sahip oldukları Orta Tunç Çağı’nın başı yani milattan önce 2000’li yıllara tarihlenen tabakalar üzerinde yoğunlaştığını belirten Sazcı şu bilgileri verdi:
“Bu seneki kazılarda iki alanda çalıştık. Birincisi savunma sistemleriyle alakalı bir alanda çalıştık. Bu alan yerleşmenin güneybatı kısmında. Bir de bu dönemi daha geniş bir alanda araştırabilmek için yerleşmenin kuzeybatı kısmında yeni bir açma yaptık. Çalışmalarımızda o dönemin insanlarının günlük hayatlarında kullandığı çanaklar, çömlekler, ağırşaklar, dokumayla ilgili aletler, metal aletler, deliciler gibi taş aletler de bulduk. Buluntular arasında en ilginç olanı bir silindir mühürdü.”
Kazılarda silindir mühür ve kurşun gün yüzüne çıkarıldı.
Silindir mühür geleneğinin aslında Anadolu’ya yabancı bir gelenek olduğuna değinen Prof. Dr. Göksel Sazcı sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu gelenek ilk kez güney Mezopotamya’da ortaya çıkıyor. Anadolu ile yapılan ticaret ve ilişkiler sayesinde milattan önce 3’üncü binin sonlarına doğru Anadolu’nun ortalarına, ticaretin de ilerlemesiyle Kuzeybatı Anadolu’ya kadar geliyor. Biz en yakın örneğini Kütahya’daki Tavşanlı Höyük’te gördük. Bu tür mühürler eski Troya kazılarında da ortaya çıkmıştı. Bu örnek Anadolu toprakları dışında, Avrupa’da bulunan ilk örneği bu tür mührün. Yunanistan’da da var ama biraz daha geç bir döneme tarihleniyor. Günümüzden yaklaşık olarak 3900 yıl öncesine ait bu uygulamanın Avrupa’ya yayıldığını, buradan gittiğini, içlerine kadar gitmese bile belki Balkanlara kadar ticaret sayesinde ulaştığını söyleyebiliriz.”
Bölgedeki en eski kurşun bulundu
Sapan taşlarının genellikle taştan ve pişmiş topraktan üretildiğini belirten Prof. Dr. Göksel Sazcı şöyle devam etti: “Kurşundan olanları çok nadir daha çok Helenistik ve Roma dönemlerinde var. Tunç Çağı’nda ele geçenlerin sayısı ise çok az. Troya’da yarım bir örneği var. Daha çok Girit’ten, Knossos yerleşmesinden ve Kıbrıs’tan biliniyor bu tür buluntular. Bunlar ölümcül silahlar. Bir ucu sivri, insana isabet ettiğinde kalıcı, ağır hasarlar verebiliyor.”
Kazıların yürütüldüğü bölgenin milli tarih açısından önemli bir yer olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Göksel Sazcı “Bölgede yakın zamanda Çanakkale Savaşları var, milyonlarca kurşun atılmış. Biz arkeologlar olarak enleri, başına ‘en’ getirmeyi çok severiz. O yüzden de belki bu kurşun örneğimizin bu bölgede günümüzden 3300-3400 yıl önce atılmış en eski kurşun olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
