Fransa'nın ulusal simgesi Eiffel Kulesi'nde kriz. Restorasyon ve bakım masraflarının öngörülerin üstüne çıkması maliyet tartışmalarını alevlendirdi. Restorasyonda çalışan işçilerin greve gitmesi olimpiyatlar öncesi organizatörleri düşündürüyor.

Fransa ya da Paris denince akla ilk ne gelir? Pek çoğu için bu sorunun cevabı Eiffel Kulesi. Bu sene 145. senesini kutlayan kimilerine göre sadece bir demir yığını olan yapı Paris Olimpiyatları öncesi organizatörleri kara kara düşündürüyor. Bitmek bilmeyen restorasyon ve neden olduğu ekonomik yük tartışılırken sorunlar yumağına bir yenisi eklendi. Kulenin bakımında çalışan işçilerin birkaç günlük grevi bitse de çalışmalar aksadı.

Açıldığı 1889 yılında Ayasofya’dan sonra dünyanın en yüksek yapısı olma unvanını alan ve New York’taki Empire State binası 1932’de açılana kadar da bu özelliğini koruyan Eiffel bu yaz olimpiyatlar içen Paris’e gelecek milyonlarca turist için hazırlanıyor. Şubat ayında restorasyonda çalışan işçilerin altı günlüğüne greve gitmesi kulenin hazır hale gelmesi için yapılan programda sarkmaya neden oldu. 27 Aralık’tan bu yana ikinci kez iş bırakan çalışanlar simge yapının günde ortalama 20 bin ziyaretçi çektiği bir dönemde greve gitti. Sendikalar başkentin 15 milyondan fazla turisti ağırlaması beklenen bu yaz Olimpiyat Oyunları sırasında eylemlerine devam etme tehdidinde bulundu.

Eiffel Kulesi paslanıyor

Sendika sözcüsü Alexandre Leborgne “Çalışanlar her geçen gün kulenin paslandığını ve [bunun] geri döndürülemez hale gelebileceğini görüyor” dedi. Eiffel, anıtın yedi yılda bir restore edilmesini ve yeniden boyanmasını şart koşmuştu. Ancak son yenileme turu 14 yıl önce tamamlanmıştı. Çalışmalar 2019 yılında başlatılmış ancak pandemi nedeniyle ertelenmişti. Bugüne kadar kulenin sadece % 30’u yeniden boyandı. Halihazırda kulenin sadece paslanmaya karşı önlem amaçlı masrafı yıllık 92 milyon euroya ulaştı. Bu rakam eskiden 50 milyon euroydu. Daha endişe verici olan ise miktarın 130 milyon euroya ulaşma ihtimali.

Eiffel Kulesi’ne çıkmak için turistlerin ortalama üç saat beklemesi olimpiyatlar öncesi bir diğer sorun. İşçiler sendikası bu “hantallığı” eleştirirken mevcut internetten bilet satış politikasının iyileştirilmesi gerektiğini de savunuyor. Sorunlar büyük ölçüde belediye meclisi ile kulenin işletmesini üstlenen şirket arasındaki anlaşmazlıktan kaynaklanıyor. Şirket hükümetin Covid ile ilgili olarak kültürel mekanların bir yıl süreyle kapatılmasını emrettiği 2020 ve 2021 yıllarında 100 milyon euro kaybetti. Şimdi bu kayıpların bir kısmını telafi etmek için Olimpiyat Oyunları sırasında bilet fiyatlarını yüzde 20’ye kadar artırmayı düşünüyor.

Şubat ayındaki grevi sona erdirmek için şirket 2031 yılına kadar bakım ve restorasyona 380 milyon euro yatırım yapma ve 2025 yılında bütçesini dengeleme sözü verdi. Ancak sendikalar buna şüpheyle yaklaşıyor.

Büyükada, şehirde kalanların en güzel tesellesi